Dagblaðið Vísir - DV - 04.10.2013, Qupperneq 31

Ekki mikið að þurfa
að borga 1.200 kr.
Vigdís Hauksdóttir um hið umdeilda legugjald. – Í Bítinu
Grænmetisætur eru
alveg eins og annað fólk
Þetta er mitt
einkamál
Sigvaldi Ástríðarson er formaður Samtaka grænmetisæta á Íslandi. – DVSteinunn Guðbjartsdóttir staðgreiddi 900 milljóna einbýlishús. – DV
Að skila á núlli
Spurningin
„Mér finnst þetta full mikið. Ef þú
þarft að liggja inni ættirðu ekki
að þurfa að borga svo mikið.“
Arnar Geir Bjarkason
18 ára barþjónn
„Mér finnst þetta einfaldlega út
í hött.“
Bjargmundur Ingi Kjartansson
21 árs hljóðtæknimaður
„Mér finnst þetta frekar ósiðferð-
islegt.“
Sigurður Páll Pálsson
21 árs kokkur
„Mér finnst þetta skelfilegt. Allir
eiga að geta notað spítalann
hvort sem þeir eru fátækir eða
ríkir.“
Elísabet Snjólaug Reinhardsdóttir
19 ára nemi
„Mér finnst þetta eiga rétt á sér
upp að ákveðnu marki, en mér
finnst að eftir X marga daga eigi
þetta ekki að gilda.“
Tinna Kristjánsdóttir
31 árs húsmóðir
Hvað finnst þér
um legugjaldið?
1 „Er á batavegi“ Jóhanna María Sigmundsdóttir,
þingmaður Framsóknar, veiktist mikið
að kveldi mánudags.
2 Mamma þarf að djamma Jóhanna Guðrún syngur nýjasta lag
Baggalúts.
3 Móðir Baby P gæti losnað úr haldi
Var dæmd í fimm ára fangelsi hið
minnsta árið 2009.
4 „Þessi flugvöllur þarf að fara“ Bara spurning hvert, með hvaða hætti
og hvenær flugvöllur fer úr Vatnsmýri,
segir Jón Gnarr.
5 Hávaðarifrildi í Breiðholti Lögregla kölluð til vegna hávaða í
heimahúsi.
6 Hundruð þúsunda safnast upp í málskostnað
Var dæmd til að greiða Agli Einarssyni
900 þúsund krónur vegna ummæla.
Mest lesið á DV.is
Allar mínar upplýsingar
Þ
eir sögðu það, karlarnir í Kana­
veldi, hérna um daginn þegar
frægasti uppljóstrari nútímans
tjáði sig um þær persónunjósnir
sem amerískt ríkisvald stundar, að um­
ræddur uppljóstrari væri afar hættu­
legur; að hann hefði reynt að ráðast
að grunnstoðum lýðræðisins og þeim
gildum sem samfélög okkar heims­
hluta lofa og prísa. Þeir kalla upp­
ljóstrarann landráðamann og segja að
hann hafi skaðað varnir ameríska rík­
isins með því að benda á glæpi þeirra
sem með völdin fara. Og þetta er svo
yndislega öfugsnúið að manni verður
bumbult. Sá sem bendir á glæpinn, er
glæpamaður. Sá eini sem virkilega get­
ur talist saklaus, er sekur og eftirlýstur
sem hryðjuverkamaður.
Það sem við gerum á netinu, er allt
skráð og kortlagt. Menn eiga meira að
segja auðvelt með að sjá mig á meðan
ég vélrita þennan pistil, vegna þess að
ég er nettengdur. Allt sem ég hef sett
á netið, er þar og verður þar svo lengi
sem netheimar verða til. Ég get ekkert
gert. Og ef ég set ljóðin mín ekki sjálfur
á netið, þá verða þau jafnvel sett þang­
að inn af einhverjum öðrum. Um mig
– einsog alla aðra sem netið nota – eru
til hundruð blaðsíðna af upplýsingum
hjá amerískri stofnun sem hefur það
merkilega takmark að fylgjast með mér.
Ókei, ókei, ég geri mér grein fyrir því
að menn geti kallað þetta vænisýki. En
ég er ekki haldinn neinu slíku. Ef menn
vilja fá að vita eitthvað um mig, þá mun
ég – að sjálfsögðu – útvega blóðprufur,
tannlæknaskýrslur og leyfa frjálst að­
gengi að öllum leynilegum upplýsing­
um sem um mig er hægt að finna. Ég
hef nefnilega akkúrat ekkert að fela. Ég
er meira að segja svo opin bók, að ég
segi fólki mínar skoðanir hérna í blað­
inu í viku hverri og dreg ekkert undan.
Ég reyni allavega að vera hreinskilinn
og ef ég fer yfir strikið, þá reyni ég með
línudansi að koma mér aftur á rétt ról.
Sá galli er þó á gjöf samfélagsins, að
jafnvel þótt ég myndi vilja leyfa mínu
samfélagi að lesa um mig allt sem af
mér er að frétta, þá er mér meinað
að gera slíkt. Þarna kemur við sögu
Persónuvernd, sem hefur það verk að
vinna, að passa að persónuupplýsingar
um mig verði ekki misnotaðar. Það
merkilega er þó, að allar þær upplýs­
ingar sem Persónunefnd vill ekki leyfa
mér að birta, eru nú þegar fyrir manna
og hunda fótum í himnaríki lýðræðis­
ins, sem einnig kallast USA.
Ég segi ykkur það, kæru lesendur, að
ég á þá von heitasta að samfélag manna
hafi úr einhverju öðru að moða en eilíf­
um feluleik fólskunnar. Græðgin hefur
kennt mönnum að afla allra hugsan­
legra og óhugsanlegra upplýsinga um
einstaklingana, svo hægt verði að finna
út hvaða varning megi helst bjóða
hverjum og einum. Og við hér á Fróni
eigum því láni að fagna, að geta treyst á
sópranógutta, sem sleikja allt sem am­
erískt er. Við eigum í dag stjórnarherra
sem vita að þeim verður ekki refsað fyr­
ir þann glæp sem þeir stunda. Þeir ætla
því að hafa þann glæp, sem núna er
verið að fóðra eins og akfeita ófreskju,
stærri og meiri en þá glæpi sem áður
hafa kjagað um frónska grund. Skatt­
ar á hátekjufólk, veiðileyfagjald, nátt­
úruverndarlög og loforð um úrbætur
til handa heimilunum í landinu. Allt
er þetta hluti af glæp sem vandlega er
skráður hjá þeim sem nenna að njósna
um íslenska ríkið. n
Vondir menn með vandamál
á villigötum reika
en upplýst ratar sanngjörn sál
sem sýnir heiðarleika.
Í
einhverri kosningabaráttu var
ónefndur flokkur sem hélt því
fram að traust efnahagsstjórn væri
stærsta velferðarmálið. Undir þá
fullyrðingu er vel hægt að taka. Ef vel­
ferðarkerfið fær litla eða enga fjár­
veitingu þá sveltur málaflokkurinn og
það snertir okkur öll. Pólitísk forgangs­
röðun ræður síðan mestu um, hversu
hátt málaflokknum er gert undir höfði.
Nú kom þing saman og fjármálaráð­
herra lagði fram fjármálafrumvarp.
Margir áttu von á tíðindum þar
sem ný ríkisstjórn hefur þótt heldur
verklítil. Sumir héldu að allir kraftar
hennar færu kannski í að gera fjár­
lagafrumvarpið sem best úr garði. Það
reyndist misskilningur eins og svo
margt annað tengt þessari stjórn. Þótt
haldið sé áfram með mörg af verkum
fyrri ríkisstjórnar er sveigt hraustlega
af brautinni. Þannig er hætt við ýmis
brýn mál á borð við lengingu fæðingar­
orlofs, byggingu Húss íslenskra fræða
og styrki til ýmissa nýsköpunarverk­
efna sem skotið hefðu stoðum undir
íslenskt atvinnulíf. Þau verkefni sem
hægristjórnin hefur slegið af eru flest
þess eðlis að þeim hefði mátt halda
áfram ef ekki hefði verið horfið frá
auðlindagjaldi í sjávarútvegi og auð­
legðarskattur framlengdur. Tekjurnar
af þessum skattstofnum voru veru­
legar og rýmkuðu möguleika ríkis­
ins á að efla atvinnulífið og styrkja alla
velferðarþjónustu. Hins vegar má nú­
verandi ríkisstjórn eiga það að sumu
er haldið til haga eins og framhaldi
af tímabundnum bótagreiðslum sem
fyrri ríkisstjórn kom á.
Fjármálaráðherra hefur sagt að
meginmarkmið ríkisstjórnarinnar sé
að ná jöfnuði á rekstri ríkissjóðs. Mið­
að við fjárlagafrumvarpið verður af­
gangurinn hálfur milljarður. Það er
hins vegar sýnd veiði en ekki gefin. Þau
eru ófá fjárlagafrumvörpin sem hafa
lofað afgangi án þess að niðurstað­
an hafi orðið sú þegar upp var staðið.
Þegar við blasa áríðandi verkefni, eins
og t.d. vandi heilbrigðiskerfisins, hefði
verið lofsverðara að einsetja sér frekar
að skila á núlli og nýta allt tiltækt fé til
samfélagsuppbyggingar og í þágu al­
mennings.
En stefnan er skýr. Velferðin er
ekki á dagskrá. Nú er það svo að að
Íslendingar veigra sér umfram aðrar
Norðurlandaþjóðir við að nota heil­
brigðiskerfið, ekki síst vegna kostnaðar.
Sumir leita ekki til læknis fyrr en útséð
er með að sjúkdómarnir sem hrjá þá
gangi yfir af sjálfu sér. Þeir sem þurfa
að spara við sig læknisheimsókn hafa
varla efni á spítalavist þegar vanrækti
sjúkdómurinn er kominn á hættulegt
stig. Kannski verður ástandið hér eins
og víða í Bandaríkjunum, að góðgerða­
samtök bjóða fátækustu þegnunum
upp á ókeypis læknishjálp þótt ég vilji
ekki trúa því að hægristjórnin stefni
meðvitað að því hróplega misrétti inn­
an samfélagsins. Fjárlögin sem ríkis­
stjórnin lagði fram spegla fyrst og
fremst algjört skeytingar­ og skilnings­
leysi á aðstæðum þorra alþýðu. Í þeim
er þrengt að menntun og námsmönn­
um, nýsköpun og rannsóknum, heil­
brigði og framtíð okkar allra. Enn
frekari vandamál eiga eftir að hrann­
ast upp þar sem dregið hefur verið úr
hvers kyns stuðningi sem skilaði sér
síðan aftur með betra samfélagi. Þing­
manna bíður nú hið erfiða verkefni að
berja í þessa bresti áður en fjárlögin
verða endanlega afgreidd. Það verður
þó ekki þannig að „traust efnahags­
stjórn“ verði banabiti velferðarinnar á
Íslandi? n
Mótmælt Stefnuræða forsætisráðherra og umræður. Nokkur hópur mótmælti utan við Alþingishúsið á meðan ræður voru fluttar. Allt fór friðsamlega fram en hávaði var tals-
verður og barst greinilega inn í salinn. Mynd sigtryggur ariMyndin
Umræða 31Helgarblað 4.–6. október 2013
Kjallari
Líf
Magneudóttir
„Það reyndist
misskilningur eins
og svo margt annað tengt
þessari stjórn.
Skáldið skrifar
Kristján Hreinsson