Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1959, Side 70

68*
Búnaðarskýrslur 1957
Tafla þessi er að töluverðu leyti gerð eftir öðrum heimildum en hinar eigin-
legu búnaðarskýrslur. Aðalheimildirnar, sem notaðar eru við samningu þessarar
töflu, eru framleiðsluskýrslur Framleiðsluráðs landbúnaðarins og skýrslur frá út-
flytjendum landbúnaðarafurða, og síðan er heimaneyzla áætluð eftir ýmsum leið-
um, svo sem heimaneyzla kjöts eftir framkomnum gærum og húðum o. s. frv.
Skal nú gerð nokkru nánari grein fyrir þessu.
Nautgripaafurðir. Mjólkurmagnið 1957 í þessari viðbótartöflu er tahð 3,8
millj. kg eða 4,1% meira en mjólkurmagnið samkvæmt töflu VIII A. Þetta er að
vísu aðeins áætlun, en hún er byggð á margs konar samanburði, sem gerður hef-
ur verið öðru hvoru um nokkur ár á afhendingu mjólkur til mj ólkurbúanna og
framtali mjólkur til búnaðarskýrslu, svo og á athugun á neyzlu mjólkur og mjólk-
urvara á sölusvæðum mjólkurbúanna. Fyrir einni slíkri atliugun er gerð grein í
Búnaðarskýrslum 1954, bls. 65*. Munurinn á fram töldu mjólkurmagni og áætl-
aðri mjólkurframleiðslu eftir öðrum leiðum hefur aldrei verið eins lítill og 1957,
og mun það öðrum þræði stafa af því, að verð á mjólk, sem seld er beint til neyt-
enda, var talsvert greitt niður af ríkissjóði 1957, og virðist framtal þeirrar mjólk-
ur hafa batnað við það. Annars er líklegt, að mjólk sé meira vantalin en hér er
gert ráð fyrir, þar sem ekki hafa alveg alhr framleiðendur mjólkur verið teknir
á búnaðarskýrslu, og talsverður hluti mjólkurinnar er fram talinn samkvæmt regl-
um Ríkisskattanefndar um, hve mikla mjólk skuli reikna hverri kú. Hafa þessar
reglur verið óbreyttar I nokkur ár, þó að meðalnyt hafi hækkað verulega, að
minnsta kosti þar, sem mjólk er seld.
Upplýsingar um tölu og þyngd nautgripahúða og kálfskinna eru frá verzlun-
um, sem verzla með þær vörur. Magn nautakjöts er áætlað eftir sömu reglu og
1954, en þá var það reiknað á grundvelh athugunar, er bagdeild Framkvæmda-
bankans bafði látið gera á hlutfallinu milli þyngdar húðar og kjöts. Verð á naut-
gripakjöti og húðum er samkvæmt upplýsingum frá Framleiðsluráði landbún-
aðarins.
Sauðfjárafurðir. Sauðfjárafurðir eru taldar eftir skýrslum Framleiðsluráðs
landbúnaðarins það, sem þær ná, en heimaslátrum eftir tölu á gærum, er komið
hafa í verzlanir. Ull (óhrein) er áœtluð 2 kg eftir liverja fóðraða kind. Verð afurð-
anna er samkvæmt upplýsingum Framleiðsluráðs. Verðmæti sláturs af hverri
kind 1955 og 1956 er reiknað eins og Framleiðsluráð telur, að framleiðendur hafi
fengið, en 1957 er það verðmæti áætlað af Hagstofunni, þar sem Framleiðsluráð
hefur enn ekki reiknað, hvað framleiðendur hafa fengið fyrir slátrin að meðal-
tali. Ástæða þess, að nú er miðað við óhreina ull, er sú, að Framleiðsluráðið hef-
ur verðreiknað hana þannig til framleiðenda.
Aðrar afurðir. Um sláturafurðir hrossa er hið sama að segja og sláturafurðir
nautgripa, að magn þeirra er reiknað eftir tölu og þyngd húða, er fram liafa komið
í verzlunum. Upplýsingar um verð eru frá Framleiðsluráði landbúnaðarins.
Magn afurða af svínum er áætlað eftir tölu svína í ársbyrjun. Getur þar skeik-
að miklu, en annarra kosta er ekki völ. Egg og kjöt af alifuglum er áætlað
eftir fjölda alifugla samkvæmt framtölum og upplýsingium um tölu eggja eftir
hvern fugl á stórum hænsnabúum. Eru þær áætlanir um eggjafjöldann miklu
hærri en tölur búnaðarskýrslna þar um, en eiga að vera nær sanni. Verið getur,
að reiknað sé með helzt til mörgum eggjum eftir hvern fugl, þar sem sá reikning-
ur er látinn ná til smáu búanna líka, en þar kemur til mótvægis, að mikið vantar
á, að fuglarnir séu allir fram taldir, og mun magn eggja og fuglakjöts í heild því
ekki oftalið.