Dagblaðið Vísir - DV - 07.11.2008, Blaðsíða 32

Föstudagur 7. Nóvember 200832 Helgarblað
örður Torfason er að
sinna heimilisverkun-
um þegar blaðamann
ber að garði. Hann læt-
ur heimsóknina ekki
stoppa sig og straujar
skyrturnar sínar á með-
an á spjallinu stendur. Aðspurður hvort
hann sé almennt myndarlegur við heim-
ilisstörfin segist hann einfaldlega gera
það sem þarf. Svo bendir hann stoltur á
að maki hans, Massimo, eigi allan heiður-
inn af þessu fallega heimili þeirra enda sé
hann arkitekt og hönnuður.
Samkynhneigður
baráttumaður
Hörður er fæddur árið árið 1945 í Reykja-
vík og alinn upp í miðborginni. Hann var
fyrsti einstaklingurinn hér á landi til að
opinbera kynhneigð sína frammi fyrir al-
þjóð og segist hafa verið einn hataðasti
maður þjóðarinnar um tíma. „Þetta var
ekki auðveldur tími. Hvar sem ég kom var
ég illa séður. Mér var sagt að ég væri kyn-
villingur og að ég myndi fara til helvítis.“
Hörður lét svívirðingarnar ekki stoppa sig
heldur tvíefldist hann við mótstreymið,
stóð fyrir stofnun samtakanna 78 og hélt
áfram að berjast fyrir réttindum samkyn-
hneigðra og annarra manna í veröldinni.
„Við, samkynhneigt fólk, áttum oft um
sárt að binda enda var skömmin gífurleg.
Mörg dæmi voru um að fólk svipti sig lífi
þess vegna, svo slæmt var það. Ég hafði
í miklu að snúast og fólk leitaði mikið til
mín.“
Í dag segir Hörður að samkynhneigðir
eigi nú loks rétt til jafns við aðra og því sé
hann farinn að snúa sér meira að mann-
réttindamálum almennt. „Ég hef sterka
réttlætiskennd og hef alltaf haft. Það sem
ég hef kannski fram yfir aðra er sannfær-
ingin til að fylgja henni eftir,“ segir Hörð-
ur.
Hörður hefur verið áberandi und-
anfarnar vikur og staðið að mótmælum
í garð ríkisstjórnarinnar sem og seðla-
bankastjórnarinnar.
„Sumir kalla mig atvinnumótmæl-
anda en ég hef enn ekki fengið borgaða
krónu fyrir vinnu mína þannig að ég get
ekki tekið undir það að ég sé atvinnumót-
mælandi. Þetta er alvara sem snýst um líf
okkar allra. Framtíð okkar er í húfi. Og við
eigum ekki að taka skilaboðum stjórn-
valda um að vera róleg og bíða á meðan
sömu menn og komu okkur í þetta kland-
ur eru í óðaönn að lýsa yfir sakleysi sínu
og um leið að hylja spor sín og tilkynna
okkur að þeir séu að bjarga ástandinu.
Þeir hafa brugðist öllu trausti.“
kletturinn
Hörður segist alla tíð hafa gert sér grein
fyrir því að hann væri umdeildur mjög og
segist sjaldan hafa látið það á sig fá. „Ég
hef vanist því allt mitt líf að fólk sé með
eða á móti mér.“ Hörður er oft kallaður
kletturinn af sínum nánustu sökum þess
hve auðveldlega hann tæklar gagnrýni og
mótbyr. En er það virkilega tilfellið?
„Auðvitað hef ég gengið í gegnum mikl-
ar krísur og farið í köku. Þá gef ég mér líka
tíma til að hugsa og endurmet stöðuna og
spyr sjálfan mig hvað ég get gert betur. Ég
vil reynast mínum nánustu traustur eins
og ég ætlast til að þau séu mér traust og
þannig er það. Hvort sem mínir nánustu
kallast fjöldskylda, vinir eða þjóð.“
Hörður viðurkennir að hann hafi gam-
an af því að heyra öndverðar skoðanir og
leggi mikið upp úr því að halda ró sinni og
taka þeim með einlægni og húmor. „Auð-
vitað á ég það til að vera rakinn dóni og
þá fæ ég vissulega heilmikið samviskubit
þegar ég geri mér grein fyrir slíkri fram-
komu minni. Það koma dagar þega mað-
ur er illa fyrirkallaður og ætti helst ekki að
láta sjá sig meðal annarra. En slík mistök
eru ekki yfirveguð heldur viðbrögð við
áreitni. Fólk í minni stöðu verður að láta
sér þykja vænt um allt fólk og mér þyk-
ir afar vænt um fólk og ber virðingu fyrir
skoðunum þess.“
Hörður, sem starfað hefur sem söngva-
skáld, leikari og leikstjóri í tæp fjörutíu
ár, segir að leikstjórareynslan reynist sér
mjög vel þegar kemur að því að ná fólki
saman á tímum sem þessum og koma
fólki til samninga.
Vill að rödd
fólkSinS heyriSt
En hver er megintilgangur Harðar með
mótmælunum sem eiga hug hans allan
þessa dagana?
„Að rödd fólksins heyrist,“ segir Hörð-
ur ákveðinn. „Þetta getur ekki gengið
svona lengur. Við verðum að vera eitt. Það
er lýðræðislegur réttur okkar og siðferð-
isleg skylda að láta heyra í okkur. Sjálf-
„Velmegunin
svæfir fólk, gerir
það latt og það
hættir að hugsa.
Þegar lífið er orðið
fyrirhafnarlaust er
það fyrst orðið
manninum
hættulegt.“
ekki nógu fínt að mótmæla
„Íslendingar mótmæla ekki af því
það þykir ekki nógu fínt.“
MYND sigtrYggur ari