Úr þjóðarbúskapnum - 01.12.1966, Page 33

IÐNÞRÓUN Á ÍSLANDI
an mikla olli verðfalli á útflutningsafurðum
íslendinga síðari hluta árs 1930 og enn meira
verðfalli árið eftir. Kreppan hafði hér á landi
áhrif í heilan áratug. Framkvæmdir lömuðust
smám saman og atvinnuleysi varð tilfinnan-
legt. Verðfallið erlendis dró fyrst og fremst
mátt úr útflutningsatvinnuvegunum, sjávarút-
vegi og landbúnaði og þeim iðnaði, sem starf-
aði fyrir útflutning. En kreppan hafði óbein
áhrif á iðnaðinn, sem starfaði fyrir innanlands-
markað, því eftirspurnin minnkaði. Á móti
því kom, að atvinnuskorturinn olli því, að
margir fóru að leggja stund á smáiðnað. Inn-
flutningshömlur og tollar fjórða áratugsins
stuðluðu að vexti smáiðnaðarins.
Þennan áratug jókst atvinna í iðnaði sára-
lítið, þegar á heildina er litið. Hlutur hans í
atvinnuframfærslu þjóðarinnar hækkaði úr
18,9% í 21,3%. Mest af aukningunni var í hrein-
um handiðnaði, svo þjóðin stóð árið 1939 litlu
framar í iðnþróuninni en hún hafði staðið
áratug áður. „Iðnbyltingin' var rétt að ganga
í garð á íslandi í stríðsbyrjun 1939, en þá var
iðnbyltingin orðin rúmlega hálfrar annarrar
aldar gömul í Bretlandi, rúmlega aldargömul í
Frakklandi og Belgíu og um sjötíu ára gömul
í Þýzkalandi.
2. Iðnþróunin 1940—1945.
Styrjöldin og hernámið höfðu djúptæk áhrif
á iðnaðinn eins og aðra þætti þjóðlífsins. Slysa-
tryggðum vinnuárum verkafólks fjölgaði úr
4648 árið 1941 í 6375 árið 1945, eða um 37%
Ileimild þessa kafla er aðallega nr. 2 í heimildaskrá.
31