Valsblaðið - 01.05.2011, Side 77

70 Valsblaðið 2011
Knattspyrnan sem æfing í heiðarleika, til-
litssemi, hógværð og lítillæti
Allur þjösnaskapur veri langt frá yður.•
Kærið yður ekki um að vinna með röngu •
eða ódrengilegu bragði.
Þeir sterkari boli aldrei hinum yngri og lin-•
ar frá rjettum leik.
Segið ávalt satt og venjið yður á að segja •
til ef yður verður eitthvað á og játa það.
Hælist aldrei yfir þeim sem tapa, og gleðj-•
ist líka yfir velleiknu sparki hjá mótleiks-
mönnum yðar.
Leiðrjettið og segið til með hógværð þeim •
sem óæfðari eru og kallið engan klaufa,
þótt örðugt gangi í fyrstu.
Öll mikilmennska, mont og yfirlæti sje •
langt frá yður, en hógværð og lítillæti sje
prýði og aðalsmerki hinna beztu.
Sá sem temur sjálfan sig og reynist trúr í •
hinum minstu atriðum leiksins, undirbýr
sig með því til þess að geta lifað í trú-
mennsku og prettaleysi í skyldustörfum
lífsins.
Sá sem hagar sjer óheiðarlega í leik, verð-•
ur varla fastur fyrir í ráðvendni lífsins.
Þeim ungling, sem temur sér pretti og •
ógöfuga framkomu á leiksvæðinu, get jeg
ekki vel treyst í því sem meira er undir
komið.
Tilgangur vor er sá, að nota leikina oss til •
gagns inn á við, en ekki fordildar út á við.
Munið ávalt eptir því, að leikur vor er ekki •
aðeins stundargaman, heldur á hann að
vera til þess að gjöra oss betri, göfugri,
heiðarlegri og karlmannlegri með hverri
æfing.
Knattspyrnan sem liður í trúarlegum
þroska
Allar íþróttir, útileikir o.s.frv., allt það sem í •
daglegu tali er kallað sport, það getur vel
samrýmst anda og tilgangi félagins, ef
þess að eins er gætt að það verði ávalt hið
annað í röðinni, aldrei höfuðatriði, aldrei
takmark.
Nú viljum vjer setja á fótboltastarfsemi •
K.F.U.M. bjöllu með þessari áritun: Helgað
drottni!
Vjer vinnum allt með því að helga það •
guði. Enginn þarf að halda að hann verði
daufingi við það að helga leik sinn eða
íþrótt guði; öðru nær.
En ef vjer helgum guði þenna vorn leik, •
má ekkert ósæmilegt eiga sjer stað á leik-
velli vorum. Leikurinn óprýkkar við allt
ósæmilegt.
[Leikurinn] … á að gjöra oss færari til •
þess að þjóna guði í hreinleika líkama,
sálar og anda.
Samlíf vort á leiksvæðinu og utan þess á •
Verið fljótir að hlýða þeim sem leik stjórna, •
einnig þó að þeir sjeu yngri.
Látið aldrei koma óánægju upp hjá yður, •
vegna þess hlutverks, sem þjer hafið feng-
ið í leiknum; gætið að því, að hver staða í
leiknum er þýðingarmikil og nauðsynleg.
Markvörðurinn og bakverðirnir eru eins •
þýðingarmiklir eins og frumherjarnir. Þar
er enginn mismunur, hver hefir síns hlut-
verks að gæta.
Sjerhver yðar leggi þá alúð inn í sitt hlut-•
verk eins og leikslokin væru undir trú-
mensku hans eins komin.
Þjónustusemi og veglyndi einkenni alla •
framkomu vora, bæði á leiksvæðinu og
utan leiks.
[Leikurinn] er einn liður í starfi K.F.U.M., •
sem glæðir og viðheldur fjelagslífinu á
sumrin.
Með leik yðar getið þjer gjört K.F.U.M. •
bæði sóma og gagn, en þjer getið líka
gjört því tjón og skömm. Gætið vel að því.
Gjörið ekkert út í bláinn, en vitið ávalt hvað •
þjer viljið, og hvers vegna þjer gjörið þetta
eða hitt.
Knattspyrnan sem endurspeglar list,
fegurð og siðsemi
Það er fagurt að sjá unga menn með •
stælta vöðva, fagran limaburð og þrekmik-
inn vilja keppa í siðsömum leik.
Leggið alla stund á að leggja fegurð inn í •
leik yðar.
Látið aldrei kappið bera fegurðina ofurliða.•
[Leikurinn] á að hafa … göfgandi áhrif á •
sálina.
Sá sem leikur af sannri íþrótt, stillingu, •
kappi og fegurð, vinnur sjer sóma, þótt
annar verði yfirsterkari.
Knattspyrnan sem tæki til að læra sjálf-
stjórn og varkárni í orðum
Þjer ungu menn … sýnið að þjer getið •
leikið með kappi og fjöri og þó sem göfug-
ir ungir menn, sem fullkomlega hafið vald
yfir yður. – Náið þessu valdi hvað sem það
kostar.
Hjer á þessum velli má aldrei heyrast ljótt •
orðbragð, ekkert blótsyrði, engin keksni,
engin særandi orð, enginn gárungaháttur
nje háreysti.
Æfið tungu yðar, svo að engin óþarfa orð •
heyrist.
Látið aldrei ófagurt • pex eða þráttanir
skemma leikinn.
[Leikurinn] á að vera uppeldismeðal til •
þess að ná meiru og meiru valdi yfir sjálf-
um sjer.
lega 70 erindi og útskýrir tilgang sinn
fyrir Páli:
„Máttu nú af þessu sjá hver muni til-
gangur og stefna kvæðisins. Knatt-
leikurinn er ekki aðeins til skemmt-
unar og líkams heilsubóta, heldur og
meðal til þess að göfga andann og
kenna mönnum að hafa vald yfir sjer,
hreyfingum sínum og geðshræring-
um.“5
„Fair Play“
Óvíða koma hugsjónir séra Friðriks Frið-
rikssonar varðandi knattspyrnuna skýrar
fram en í ræðu hans, „Fair Play“, sem
hann flutti „við vígslu fótboltasvæðis
K.F.U.M. 6. ágúst 1911“, enda vart til-
viljun að einkunnarorð Vals: „látið aldrei
kappið bera fegurðina ofurliða“, skuli
einmitt tekin úr þeirri ræðu.6 Í raun má
segja að umrædd vígsluræða Friðriks sé
að stórum hluta til eins konar safn speki-
orða og hollra ráða sem ég hygg að öll-
um sem iðka eða unna knattspyrnu, nú
100 árum síðar, sé hollt að ígrunda og
spegla sig í. Hollráð Friðriks nálgast
knattspyrnuna frá líkamlegum, félagsleg-
um, siðferðislegum og trúarlegum sjón-
arhóli og í því sem hér fer á eftir eru þau
flokkuð saman eftir efni og innihaldi eins
og þau eru orðuð í umræddri vígsluræðu:
Knattspyrnan sem líkamleg æfing og
heilsubót
Æfið augun að sjá fljótt, hvað gjöra skal.•
Æfið fæturna til þess að þeir gefi mátulegt •
spark eptir því sem augað reiknar út að
með þurfi.
Æfið hendurnar til þess að fálma ekki út í •
bláinn, til þess að gjöra einmitt þær hreyf-
ingar, sem við eiga; látið hendur og hand-
leggi verða svo sjaldan sem unt er fyrir
knettinum.
Látið ekki líkamann vera í 18 hlykkjum, •
heldur látið hvern vöðva vera stæltan og
allan líkamann í þeirri stellingu sem feg-
urst er.
Leikinn höfum vjer oss sjálfum til hress-•
ingar og heilsusamlegrar hreyfingar.
[Leikurinn] á að hafa … styrkjandi áhrif á •
líkamann.
Knattspyrnan sem æfing í samvinnu og
tækifæri til aukins félagslegs þroska
Verið þar á svæðinu sem yður ber að vera •
hverjum samkvæmt skyldu sinni og varast
blindan ákafa og fum.
Valsblaðið 2011 75
Starfið er margt
höfum við verið gríðarlega heppin með
slíkar fyrirmyndir. Ég minnist þess sjálf-
ur að sem gutti leit ég sérstaklega upp til
Geirs Sveinssonar, Júlíusar Jónassonar,
Jakobs Sigurðssonar, Valdimars Gríms-
sonar, Einars Þorvarðarsonar og fleiri
kappa. Í raun draga slíkar fyrirmyndir
mann áfram og draga mann inn í ákveðið
mynstur. Þessu finna menn fyrir sem
koma inn í landsliðið. Þar kynnast þeir
sem yngri eru ákveðinni samstöðu og
ráðandi karakter sem hefur varðveist inn-
an hópsins. Það að Ólafur Stefánsson er
búinn að fara á 19 stórmót í röð væri
óhugsandi í Þýskalandi. Núna er staðan
þannig í Þýskalandi að það eru 2 – 3 leik-
menn sem gefa ekki kost á sér af því að
þeir eru svo miklar prímadonnur. Þetta
væri óhugsandi hjá íslenska landsliðinu.”
Ég hef hins vegar alltaf litið á þýsk-
an karakter sem mjög vinnusaman á
meðan við Íslendingar förum þetta á
brjálæðinu. Er þessi goðsögn byggð á
misskilningi?
„Hættan fyrir okkur Íslendinga tel ég
að sé magnið af handbolta sem tíðkast í
Þýskalandi m.v. á Íslandi. Þegar maður
horfir til þess hvenær Íslandsmótið í
handbolta byrjar, hversu marga leiki spila
íslenskir leikmenn m.v. leikmenn í Bun-
desligunni. Leikmennirnir heima á Ís-
landi sem eru ekki í landsliðinu eru þeir
að spila nógu marga leiki? Eru þeir að
æfa nógu mikið? Það tel ég áhyggjuefni.
Leikjafjöldinn er gríðarlegur í Bundeslig-
unni og þess utan eru mjög stór æfinga-
mót fyrir tímabilið. Þú ert með bestu
leikmennina sem eru líka í landsliðum og
spila í meistaradeildinni. Þar eru íslensk-
ekki með sérstakan markmannsþjálfara
heldur sé ég um það sjálfur. En í yngri
liðunum hafa þeir aðgang að markmanns-
þjálfara. Þar er ákveðinn skóli í gangi en
annars liggur þetta mjög mikið hjá leik-
mönnunum sjálfum að afla sér upplýs-
inga og æfinga.”
Hvað með aðrar stöður innan liðs-
ins? Eru menn meira og minna allir í
sama prógramminu eða er verið að
vinna sérstaklega með leikmenn eftir
því hvaða stöðu þeir spila?
„Umgjörðin hjá 2. og 3. flokki er klár-
lega betri heldur en umgjörðin hjá sömu
flokkum heima. Það þýðir alls ekki að
það sé eitthvað auðveldara að verða góð-
ur hérna heldur en hjá Val. Þvert á móti
þá þurfa strákarnir heima að hugsa meira
um sig sjálfir en ekki bara að láta mata
sig af einhverjum öðrum. Það er stór
hluti af þessu og strákar sem koma frá Ís-
landi sem eru búnir að berjast í þessu
sjálfir en ekki eingöngu að taka við fyrir-
mælum frá þjálfurum eru oft að koma
miklu betur út heldur en strákar sem
koma upp úr þessu þýska kerfi. Þýsku
strákana vantar oft þennan sjálfsaga og
þá hugsun að þeir séu að gera þetta fyrir
sjálfa sig. Þess utan er íslenski liðsandinn
sem hefur verið ráðandi innan landsliðs-
ins dáður af handknattleiksheiminum út
um allt.”
Þetta leiðir hugann að þeirri spurn-
ingu hver sé megin munurinn á hugar-
fari íslenskra og þýskra ungmenna.
T.d. með tilliti til metnaðar, vinnusemi
osfrv.?
„Ég held að góðar fyrirmyndir séu lyk-
ilatriði í íþróttum. Ég held að á Íslandi
greina hjá þýsku félögunum og hvernig
gengur það fyrir sig þegar menn velja á
milli greina, t.d. handbolta og fótbolta?
„Það er ekki alltaf sem liðin í Bundes-
ligunni eru bæði með afrekslið í t.d.
handbolta og fótbolta. En meginmunur-
inn er samt sá að liðin í Bundisligunni
eru ekki með samfellt yngri flokka starf.
Hér í Berlín, þar sem búa um 4 milljónir
manna, eru mjög mörg lið, nánast í
hverju hverfi með yngri flokka starf. Við
hjá Füshe Berlín tökum ekki við leik-
mönnum fyrr en þeir eru komnir í 2. eða
3. flokk. Þannig að við höfum engin áhrif
á þjálfun mjög ungra leikmanna sem er í
raun nauðsynlegt að hafa. Sú þróun er öll
á eftir hér í Þýskalandi og hér væri það
óhugsandi að Óskar Bjarni sem þjálfari
meistaraflokks skuli jafnframt vera með
yngstu guttana hjá Val. Þetta er algjör-
lega ómetanlegt hvort heldur fyrir for-
eldra sem eiga börn í Val eða fyrir félagið
til framtíðar.”
En hvernig er háttað keppni í yngstu
flokkunum í Þýskalandi? Er ekki eitt-
hvað Þýskalandsmót í 5. flokki?
„Það er mjög mikið af mótum sem eru
svæðisbundin. Liðin á Berlínarsvæðinu
keppa innbyrðis. Ég þekki það líka með
krakkana mína í fótboltanum að það er
stórt verkefni að spila í Berlínardeild.
Eftir því sem ofar dregur þá fer að aukast
samkeppni og mótum fjölgar og þá keppa
þau á úrslitakeppnum í lok ársins á lands-
vísu. Einnig keppa sín í milli úrvalslið
svæða.”
En hvernig er æfingum háttað fyrir
stelpur og stráka? Er sams konar fyr-
irkomulag á æfingum og keppni?
„Já, það held ég án þess að hafa kynnt
mér það í þaula. Stelpurnar mínar hafa
verið í fótboltanum rétt eins og guttinn
og starfið og skipulag þess virðist vera
það sama. Stelpan mín lenti reyndar í því
að kvennadeildin var lögð niður og hún
þurfti að finna sér nýtt lið. Fótboltinn í
Þýskalandi er mikið karlasport og stelp-
urnar eiga mjög á brattann að sækja. Það
er mikill munur á aðsókn á leiki og iðk-
endum eftir kynjum. En það hafa samt
sem áður allir aðgang að þeim æfingum
sem þeir óska. En dóttir mín hefur kom-
ist í úrvalslið Berlínar sem sýnir að það
er hellingur í boði fyrir stelpurnar líka.”
Hver er helsti munurinn á mark-
mannsþjálfun í Þýskalandi og á Ís-
landi?
„Þetta er bæði mjög persónubundið og
bundið við fyrirkomulag einstakra liða.
Hér hjá okkur í meistaraflokki erum við
Íslandsmeistarar 5. flokks Vals í handknattleik tímabilið 1983–1984. Aftari röð frá
vinstri: Magnús Blöndal þjálfari, Bragi Hilmarson, Örn Arnarson, Anton Björn
Markússon, Óskar Finnbjörnsson, Ármann Sigurvinsson, Trausti Ágústsson og
Egill Sigurðsson aðstoðarþjálfari. Fremri röð frá vinstri: Davíð Ólafsson,
Kristinn Thorarensen, Lárus Sigurðsson, Gunnar Már Másson, Dagur Sigurðsson
og Alfreð Chiarolanzio.
5B
B
lack
Y
ellow
M
agenta
C
yan
1112276 V
alur