Peningamál - 05.11.2014, Blaðsíða 29

P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
1
4
•
4
29
INNLENT RAUNHAGKERFI
sem áður var flokkuð með út- og innflutningi vöru dróst einnig tölu-
vert saman og veldur því að þjónustuútflutningur eykst nokkru minna
en áætlað var í síðustu Peningamálum auk þess sem útflutnings-
tekjur af ferðamannaiðnaði voru heldur lakari en búist var við. Í takt
við ágústspána dróst útflutningur sjávarafurða saman um 10% milli
ára á fyrri hluta ársins og hafa horfur fyrir seinni helming ársins lítið
breyst en aflasamdráttur sem varð á fyrri hluta ársins hefur stöðvast
og var aflinn óbreyttur á milli ára á þriðja ársfjórðungi. Álútflutningur
það sem af er árinu var einnig í takt við fyrri spá og jókst um 6% frá
fyrra ári. Horfur fyrir seinni helming ársins hafa hins vegar batnað
þar sem virðisaukning í framleiðslu áls hefur farið vaxandi. Einnig var
áframhaldandi aukning á komum erlendra ferðamanna til landsins á
þriðja ársfjórðungi.
Innflutningur að mestu drifinn af neysluvörum og ferðalögum
Íslendinga
Fyrir árið í heild er einnig spáð minni vexti innflutnings en í ágúst eða
ríflega 8% í stað tæplega 9% í ágúst. Þróunin á fyrri hluta ársins skýrir
að mestu minni vöxt á árinu og endurspeglar að hluta heldur dræmari
vöxt þjóðarútgjalda það sem af er ári auk þess sem áætlaður skipa- og
flugvélainnflutningur færist á seinni helming ársins. Innflutningur á
vöru og þjónustu jókst þó um 9% milli ára á fyrri hluta ársins og vó þar
þungt töluverður innflutningur á neysluvörum og flutningatækjum,
sérstaklega bifreiðum, og nokkur fjölgun á ferðalögum Íslendinga
erlendis. Vísbendingar út frá utanríkisviðskiptatölum Hagstofunnar,
tölum Ferðamálastofu um brottfarir Íslendinga um Leifsstöð og
könnun Capacent Gallup á fyrirhuguðum utanlandsferðum, benda til
áframhaldandi kröftugs vaxtar innflutnings á þriðja ársfjórðungi, þótt
líklegt sé að nokkuð dragi úr vexti vöruinnflutnings vegna samdráttar
í innflutningi eldsneytis og smurolíu.
Framlag utanríkisviðskipta til hagvaxtar snýst úr því að vera
jákvætt í fyrra í neikvætt í ár
Framlag utanríkisviðskipta í efnahagsbatanum var neikvætt þar til
á síðasta ári þrátt fyrir ágætan vöxt útflutnings á tímabilinu en þá
stóð það fyrir bróðurparti hagvaxtar ársins 2013 (mynd IV-16).
Viðsnúningurinn í fyrra skýrist af miklum þjónustuútflutningi, grunn-
áhrifum vegna innflutnings skipa og flugvéla á árinu 2012 auk þess
sem innflutt þjónusta dróst saman. Þetta snerist aftur við á fyrri
hluta þessa árs, einkum vegna kröftugs vaxtar innflutnings sem
endurspeglar aukinn þrótt einkaneyslu og fjárfestingar. Framlag utan-
ríkisviðskiptanna var neikvætt um sem nemur rúmum 2 prósentum af
landsframleiðslu á fyrstu sex mánuðum ársins og er búist við að það
verði neikvætt á næstu misserum þrátt fyrir ágætan vöxt útflutnings
þar sem innflutningur vex hraðar samhliða aukinni innlendri eftirspurn.
Meiri afgangur af vöru- og þjónustuviðskiptum við útlönd en
áður var talið
Afgangur á vöru- og þjónustujöfnuði síðasta árs nam 8,3% af lands-
framleiðslu og mælist nú um 1 prósentu meiri en fyrri tölur sýndu, að
mestu vegna áðurnefndra staðlabreytinga. Afgangurinn á fyrri hluta
þessa árs var nokkru minni en á sama tíma í fyrra en þó meiri en spáð
1. Grunnspá Seðlabankans 2014-2017.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Mynd IV-16
Framlag utanríkisviðskipta til hagvaxtar
2010-20171
Útflutningur
Innflutningur
Utanríkisviðskipti
Breyting frá fyrra ári (prósentur)
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
20172016201520142013201220112010