Peningamál - 05.11.2014, Blaðsíða 41

P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
1
4
•
4
41
Rammagrein 2
Fjárlagafrumvarp ársins
2015
Langtímaáætlun í ríkisfjármálum sem birt er í fjárlagafrumvarpi fyrir
árið 2015 gerir ráð fyrir hallalausum rekstri fram til ársins 2018 og
betri afkomu en í frumvarpi síðasta árs. Niðurstöðu langtímaáætl-
unar má sjá í töflu 1. Samkvæmt frumvarpinu er stefnt að afgangi á
heildarjöfnuði árið 2015 sem nemur 0,2% af vergri landsframleiðslu
(mælt á rekstrargrunni). Afkoman á greiðslugrunni verður hins vegar
enn neikvæð um 6,5 ma.kr.
Miðað við forsendur frumvarpsins munu skuldir ríkissjóðs sem
hlutfall af landsframleiðslu lækka á næstu árum, aðallega vegna
vaxtar nafnvirðis landsframleiðslu. Í fjárlagafrumvarpi ársins 2015
kemur fram að afkoma ríkissjóðs árið 2014 verði mun betri en gert
var ráð fyrir í fjárlögum. Nú stefnir í að afgangurinn nemi 2% af
landsframleiðslu í stað 0,1% í fjárlögum. Í frumvörpum til fjárlaga
fyrir árin 2012 og 2013 var gert ráð fyrir að afgangurinn árið 2014
næmi 1% af landsframleiðslu. Ástæðan fyrir mun betri afkomu er sú
að arðgreiðslur frá Seðlabanka Íslands og Landsbankanum voru mun
meiri en áætlað hafði verið. Í fjárlagafrumvarpi fyrir næsta ár reiðir
ríkissjóður sig áfram á arðgreiðslur frá þessum aðilum til að afgangur
verði á rekstri en arðgreiðslurnar verða töluvert lægri eða rúmlega 15
ma.kr. á næsta ári í stað 57 ma.kr. í ár.
Efnahagsframvindan það sem af er ári hefur reynst hagstæðari
en gert var ráð fyrir í forsendum fjárlaga ársins 2014. Innlend eftir-
spurn, bæði neysla og fjárfesting, er meiri en áætlað var. Það hefur
haft jákvæð áhrif á tekjuöflun ríkissjóðs en á móti vega minni tekjur
vegna þeirra skattkerfisbreytinga sem samþykktar voru á vorþingi.
Helstu efnahagsforsendur sem liggja til grundvallar í nýju fjárlaga-
frumvarpi eru að mestu í samræmi við núverandi grunnspá Peninga-
mála.
Áætlunin í frumvarpinu um skuldastöðu ríkissjóðs gerir ráð fyrir
hagfelldari þróun en fyrri áætlanir. Það stafar m.a. af því að áætlað
er að selja 30% hlut í Landsbankanum á árunum 2015 og 2016 og
nota andvirði sölunnar til að greiða niður skuldir. Þá er gert ráð fyrir
að skuldabréf að fjárhæð 1 milljarður Bandaríkjadala með gjalddaga
árið 2016 verði aðeins endurfjármagnað til hálfs og að gjaldeyrisforði
Tafla 1 Áætluð afkoma ríkissjóðs til ársins 2018
Ma.kr. 2015 2016 2017 2018
Heildartekjur 644,5 665,1 701,1 715,5
Þar af skatttekjur 591,1 609,2 644,2 656,7
Heildargjöld 640,5 658,0 677,0 679,4
Rekstrargjöld 258,0 269,2 280,1 290,4
Fjármagnskostnaður 84,2 84,3 83,8 86,7
Tilfærsluútgjöld 249,8 259,0 268,8 278,1
Viðhald 9,2 9,4 9,7 9,9
Fjárfesting 39,3 36,1 34,7 14,4
Heildarjöfnuður ríkissjóðs 4,1 7,1 24,1 36,0
Sem hlutfall af VLF (%) 0,2 0,3 1,1 1,5
Bati frá fyrra ári -1,8 0,1 0,7 0,4
Frumtekjur 626,3 646,6 682,1 696,0
Frumgjöld 556,3 573,7 593,2 592,7
Frumjöfnuður ríkissjóðs 70,1 72,8 88,9 103,3
Sem hlutfall af VLF (%) 3,5 3,4 3,9 4,3
Bati frá fyrra ári -1,8 -0,1 0,5 0,4
Vaxtatekjur 18,2 18,5 19,0 19,4
Vaxtagjöld 84,2 84,3 83,8 86,7
Fjármagnsjöfnuður -66,0 -65,8 -64,8 -67,3
Sem hlutfall af VLF (%) -3,3 -3,1 -2,8 -2,8
Heimild: Fjármála- og efnahagsráðuneytið.