Skírnir - 01.09.1989, Blaðsíða 238

488
GUÐBJÖRN SIGURMUNDSSON
SKÍRNIR
óefni „og tungan að skorpna við góminn“ þá kemur skyndilega bjargvætt-
ur:
Kemur þá ekki askvaðandi
piltur af norðurslóðum,
utansafnaðar sveinstauli
sem lumaði á höfuðstaf,
og lýstur honum við sandfáða klöpp.
Og svalt bergvatn þýtur úr sprungu
með reglubundinni hrynjandi.
Höfuðstafurinn gegnir hér lykilhlutverki og minnir á töfrastaf Móse í eyði-
mörkinni forðum
Mörg ljóða Ölafs eru ádeila á nútímann og stundum fer nærri að hann
hafni honum alveg. Eitt af hans beiskjufyllstu kvæðum er að finna í mið-
hluta Virkja og vatna. Það nefnist „Ur kjörbúð" og lýsir því hvernig allir
hlutir eru orðnir að söluvöru. Það er helst í slíkum ljóðum sem beiskjan ber
skáldskapinn ofurliði. En slík ljóð eru ekki mörg í ljóðabókum Olafs
Jóhanns. Eins og áður sagði er Olafur Jóhann náttúrubarn. Náttúran er
honum í senn griðastaður og óþrjótandi uppspretta yrkisefna. Þegar nú-
tíminn verður skáldinu óbærilegur með öllum sínum hávaða og skrumi þá
sefar ekkert betur en gróðurilmur eða lækjarniður. Eitt slíkt ljóð skal hér
tilfært úr Að lokum sem nefnist „ Anganin milda“:
Eyru þín langþreytt
á lýðskjalli dvergsmárra forkólfa,
á fláttskap, á launhvísli
og firnaöskrum gargandi sveina.
En berist að vitum
yfir blakka straumelfi tímans
anganin milda og góða
af mjaðarjurt, af ljósbera,
verður önd þín gljúp
eins og gróðurmold á regnhlýju vori.
En náttúran er ekki bara til huggunar og til að mæra í kvæði. Hún er líka
„sá siðferðilegi mælikvarði sem ekki verður í efa dreginn".5 Um þetta við-
horf vitna mörg ljóða Olafs Jóhanns. Sem dæmi má nefna ljóðin „Dalur
syðra“ sem er hörð ádeila á skáta fyrir illa meðferð á náttúrunni og
„Viðnám" úr Virkjum og vötnum. Það síðara er stutt og einfalt: