Dagblaðið Vísir - DV - 10.10.2014, Qupperneq 38

Helgarblað 10.–13. október 201438 Lífsstíll
Hópfjármögnun tröll-
ríður tónlistarsenunni
Hljómsveitir gefa út á eigin vegum í auknum mæli og nota hópfjármögnunarsíður til stuðnings
Í
slenskt tónlistarfólk styðst í ríkara
mæli við svokallað crowd-fund-
ing eða hópfjármagn til þess að
gefa út tónlist sína. Fyrirbærið
virkar þannig að beðið er um fyr-
irfram ákveðinn fjárstyrk frá almenn-
ingi til að koma verkefni af stað.
Frumlegir greiðar fyrir fé
Tíminn leiðir í ljós hvort takmark-
ið náist en tónlistarfólk, sem aðr-
ir notendur hópfjármögnunar,
bjóða oft einhvers konar skemmti-
lega og persónulega þjónustu í
skiptum fyrir styrki. Sem dæmi má
nefna hljómsveitina Árstíðir sem
bjóða hæstu styrkveitendum sín-
um kvöldstund með sveitinni, stofu-
tónleika, kvöldmat og ævintýraferð
út á land. Þá sagði DV í vikunni frá
áformum sveitarinnar Sísý Ey um
að bjóða velunnurum upp á beinar
útsendingar úr hljóðveri auk óraf-
magnaðra einkatónleika. Eins og
gefur að skilja verður þjónusta þessi
oft afar frumleg til að freista tilvon-
andi styrkveitenda.
Tónlistin beint frá býli
Blaðamaður ákvað að leita á náð-
ir eins helsta poppfræðings lands-
ins, Arnars Eggerts Thoroddsen
(sem reyndar er búsettur í Skotlandi
um tíma) og fá hans greiningu og
persónulega skoðun á þessari nýju
þróun íslensks tónlistarlífs.
„Það er svona „community“ fíl-
ingur í þessu. Þú kaupir tónlistina
beint frá býli og skerð milliliðinn
burt,“ segir Arnar Eggert og tek-
ur fram að sér finnist þetta afar
spennandi valkostur. Það sé eitthvað
fallegt við að aðdáendur forkaupi
verkin. Þá sé ekki verið að renna blint
í sjóinn með tiheyrandi kostnaði.
Arnar segir að vegna þess hve
góða raun hópfjármögnun hefur
gefið sé eðlilegt að sífellt fleiri bönd
hoppi á vagninn.
„Það tengist auðvitað allsherj-
arþróun í útgáfumálum að fólk leiti
að fjárhagsvænni leiðum til að gefa
út. Eigin útgáfa er líka orðin miklu
vandaðri en áður,“ segir Arnar og
bætir við að margir tónlistarmenn
séu til að mynda farnir að láta vefinn
nægja til útgáfu. „Svo er bara eitt-
hvað sem meikar sens við að spyrja
að því fyrirfram hverjir það eru sem
kaupa og gefa út þegar peningur-
inn er kominn. Í stað þess að pressa
þúsund vínylplötur þegar átta hund-
ruð þeirra koma svo til með að enda
undir rúminu hjá þér,“ segir Arnar
og talar af reynslu. „Ég þurfti að láta
prenta tvö þúsund eintök af bók-
inni minni og svo seldust hundrað
og fimmtíu, tómt vesen,“ segir hann
kíminn.
Ekki leið fyrir alla
Spurður hvort ekki sé frekar hætt við
að týnast í brimróti tónlistarbrans-
ans, standandi einn að útgáfu og
kynningu, segir Arnar það vissulega
vera áhættu en ávinningurinn sé þó
mun stærri til lengri tíma litið.
„Það er vissulega betra upp á
dreifingu og sölu að vera hjá stóru
útgáfufyrirtæki. En á móti kemur að
þú ert með mun minna listrænt vald
yfir gripnum.“ Arnar segist þó hafa
fullan skilning á því að eigin fjár-
mögnun og útgáfa henti ekki öllum,
hún geti á tíðum verið mikið bras.
„Svo ekki sé talað um þau sem
ætla sér að „fara alla leið“ eða slá í
gegn. Ef þú vilt fara með himinskaut-
um þá eru stórfyrirtækin auðvitað
með tengingar og mátt til að plögga
þig til andskotans.“
Talið berst að neikvæðum rödd-
um í garð þeirra tónlistarmanna sem
vilja feta þennan veg. Arnar segir
þær raddir verða sífellt fyrirferðar-
minni. „Eitthvað hef ég þó heyrt um
að það að fara þessa leið sé tákn um
að þú sért ekki nógu vinsæll. Þetta
sé jafnvel einhver „aumingja-starf-
semi“ sem er alls ekki raunin. Það
væri kannski meira tákn um ræf-
ilshátt að biðja stórfyrirtæki um að
kaupa plötuna þína fyrirfram og
hlaða henni svo óumbeðinni á all-
ar tölvur og símtæki viðskiptavina,“
segir Arnar Eggert kankvís. n
María Lilja Þrastardóttir
maria@dv.is
Listamenn
Þetta tónlistarfólk safnar eða hef-
ur nýlega lokið söfnun fyrir útgáfu
n Kimono
n Boogie Trouble
n Árstíðir
n Útidúr
n Sísý Ey
n Futuregrapher
n Myrra Rós
n Pétur Ben
n Grúska Babúska
n Low Roar
n For a Minor Reflection
n Nóra
n Ólöf Arnalds
n Helgi Valur
n Moses Hightower
n Adda
n Íris
n Rósa Guðrún Sveinsdóttir
n Ýmsir (Lög Karls Ottós Runólfssonar)
n Skúli Mennski
n Hljómsveitin Eva
n John The Houseband
n Dúndurfréttir
n Mafama
n Ástvaldur Traustason
n Agnes Löve
n Fríða Friðriks
n Þoka
n Sigga Eyrún
Jákvæð áhrif á stöðu
tónlistarkvenna
L
ára Rúnarsdóttir, tónlistarkona og
einn stofnenda Kítón, tekur í sama
streng og þeir Arnar og Ísleifur. Hún
segir þróunina spennandi.
„Ég held að mörgu leyti að það auð-
veldi tónlistarfólki að vera minna háð fyr-
irtækjum. Þá magnast út möguleikarnir,
þetta er hagkvæmara og öll sitja við sama
borð.“ Hún segist hafa velt því talsvert fyr-
ir sér hvers vegna konur virðast síður fá
gefið út hjá úgáfufyrirtækjum. „Ég spurði
fyrrverandi útgáfustjóra af hverju hann
héldi að færri konur gæfu út. Hann gaf
mér það svar að konur gefi frekar út sem
sólólistamenn og slíkt væri í grunninn
dýrara fyrir útgefanda þar sem kaupa þarf
utanaðkomandi hljóðfæraleik. Hvort að þetta er rétt hjá honum ætla ég
að láta liggja á milli hluta. En þetta er mikilvæg pæling.“
Lára segir útgáfuna þó ekki eina glerþakið sem verði á vegi tónlist-
arkvenna. „Vandamálið er svo líka að kynna plöturnar og koma sér á
framfæri, hvort sem það er í fjölmiðlum eða tónleikum. Þá er einmitt
gott að spyrja að því hvort við sitjum við sama borð. Ég tel að minnsta
kosti að þetta sé eitthvað sem þurfi að laga.“
V
ið erum jákvæðir gagn-
vart öllum nýjungum í
tónlistarheiminum. Það
eru auðvitað allir alltaf að
reyna að fóta sig í þessum bransa
sem er afar sveiflukenndur og við
trúum því að hér sé einfaldlega
orðið nýtt landslag,“ segir Ísleifur
Þórhallsson, markaðs- og fram-
kvæmdastjóri tónlistar- og við-
burðarsviðs Senu.
Hann segir að með gríðarlegri
fækkun þeirra sem kaupa tónlist
síðustu ár hafi skapast þrenging
inni á útgáfunum sjálfum og erf-
iðara sé að komast í gegnum nál-
araugað þar sem síður er tekin
áhætta á útgáfu óþekkts efnis.
„Við hjálpum í raun færri en
okkur langar til,“ segir Ísleifur og
bætir við að sér sárni örlítið allt tal
um að skera burtu milliliði með
eigin útgáfu. „Milliliður er eitt-
hvað svo gildishlaðið orð. Það eru
líka listamennirnir sjálfir sem leita
til okkar vegna þess að við höfum
eitthvað að bjóða,“ segir Ísleifur og
vísar til þeirrar aðstoðar sem Sena
veitir listamönnum við að koma
sér á framfæri heima og ytra.
„Við virkum í raun eins og
banki. Það er oft sem við þurfum
að segja nei, þar sem við metum
plötu ekki nógu söluvæna.“ Ís-
leifur segir fyrirtækið þó oft þurft
að éta slíkt mat ofan í sig eftir að
listamanninum hafi tekist að selja
tilætlaðan fjölda platna fyrirfram,
með hópfjármögnun.
Útgáfurisarnir eru jákvæðir
Hvað er hóp-
fjármögnun?
Hópfjármögnun (e. crowd funding) er
fjáröflunarleið á vefnum. Í gegnum hóp-
fjármögnun geta aðilar oft unnið verk-
efni sem undir öðrum kringumstæðum
gæti reynst erfitt að fjármagna.
Framkvæmdaaðili lýsir verkefninu og
kostnaði þess á fjármögnunarvefsíðu
og setur á söfnunina takmark og gefur
sjálfum sér tíma til að ná því takmarki.
Í stað þess að slá lán í banka býður
viðkomandi almenningi að taka
þátt í að fjármagna verkefnið með
litlum styrkjum. Fyrir stuðninginn er
styrktaraðilum svo oft boðið að njóta
verkefnisins á einhvern hátt þegar og ef
fjármögnun tekst.
Vinsælustu hópfjár-
mögnunarsíðurnar eru:
n www.kickstarter.com
n www.carolinafund.com
n www.pledgemusic.com
Tónlistarfólk finnur sér
leið Íslenskt tónlistarfólk
bregst nú við þrengingum í
bransanum og tekur útgáfumál í
sínar eigin hendur. Mynd davíð Þór
Poppsérfræðingur Arnar Eggert
Thoroddsen þykir hópfjármögnun hjá tón-
listarmönnum spennandi valkostur.