Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2009, Síða 31

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 3. tbl. 85. árg. 2009 27
Það hefur verið opinber stefna stjórn-
valda undanfarin ár að hvetja aldraða til
að vera sem lengst heima og fara ekki á
hjúkrunarheimili fyrr en engan veginn er
hægt að fullnægja hjúkrunarþörfum þeirra
heima. Með því að sinna fólki heima er
einnig hægt að spara í uppbyggingu
öldrunarheimila og veita jafngóða eða betri
þjónustu fyrir sama eða minni pening.
En hvernig er þetta framkvæmt í raun-
veruleikanum? Á höfuðborgar svæðinu og
á Akureyri er boðið upp á heima hjúkrun og
heimaþjónustu allan sólarhringinn þannig
að með aðstoð og vilja ættingja og hins
aldraða er þetta framkvæmanlegt. En í
minni sveitar félögum, svo ekki sé talað
um í dreifbýli, er þetta ekki svona einfalt.
Yfirleitt er ekki í boði heimahjúkrun eða
heimilishjálp nema hluta úr degi og ekki
nema virka daga. Ef hinn aldraði þarf
meiri þjónustu en sem þessu nemur og
ættingjar geta ekki hlaupið nægjanlega
undir bagga þá er yfirleitt eina úrræðið
að sá aldraði flytjist á dvalar- eða
hjúkrunarheimili.
Eftir að hafa starfað á hjúkrunar- og dvalar-
heimili í yfir 15 ár get ég fullyrt að þó svo
nær allir séu sáttir og ánægðir með að
dveljast á stofnun myndu mjög margir
kjósa að búa lengur heima og skrefið að
fara á hjúkrunarheimili er mörgum erfitt.
Dalvíkurbyggð er dæmigert lítið sveitarfélag
á landsbyggðinni. Hér eru íbúar tæplega
2000. Hér er lítil heilsugæslustöð þar sem
boðið er upp á heimahjúkrun í um það bil
hálfu stöðugildi. Bæjarfélagið sér síðan
um heimaþjónustu fyrir þá sem þurfa á
því að halda. Fjárveitingar til þessarar
þjónustu gera þó ekki ráð fyrir að hægt
sé að sinna hverjum og einum nema að
hámarki einu sinni til tvisvar í viku að
jafnaði. Vitaskuld er þó reynt að bregðast
við einstaka tilfelli og veita aukna þjónustu
í skamman tíma. Ef aldraður einstaklingur
þarf meiri þjónustu en þetta er hægt að
komast í dagþjálfun á hjúkrunarheimili
virka daga en um leið og það dugar ekki
lengur til og viðkomandi þarf þjónustu
utan dagvinnutíma eru engin úrræði í
boði nema stofnanaþjónusta. Fullur vilji
er fyrir því bæði á heilsugæslustöðinni
og hjá bæjarfélaginu að auka þjónustuna
í heimahúsum en fjármagn frá ríkinu
til aukinnar heimahjúkrunar hefur ekki
fengist.
Ég sé fyrir mér að í sveitarfélögum á
stærð við Dalvíkurbyggð veitti ríkið
ákveðna upphæð til hjúkrunarþjónustu
við aldraða óháð því hvort þjónustan
væri veitt í heimahúsi eða á stofnun.
Sveitarfélagið legði einnig til þá upphæð
sem þarf í heimaþjónustuna og síðan
væri það aðila í heimabyggð að ákveða
hvernig fjármagnið skiptist á milli þess
að sinna öldruðum skjólstæðingum í
heimahúsi eða á stofnun. Þjónustan
væri síðan öll veitt frá hjúkrunarheimilinu,
bæði sú sem veitt er innan heimilisins
og við skjólstæðinga úti í bæ. Einnig
væri hægt að bjóða upp á blandaða
þjónustu þannig að viðkomandi væri að
mestu heima en kæmi á hjúkrunarheimili í
dagþjálfun og gæti einnig komið þangað í
skammtímadvöl. Með þessu fyrirkomulagi
verður ekki pressa á hjúkrunarheimilum
að vera alltaf með öll rými í notkun
heldur væri það metið hvað hentaði
hverjum og einum. Einnig sköpuðust
þannig tengsl milli hjúkrunarheimilis og
skjólstæðinganna úti í bæ þannig að ekki
yrði eins erfitt að þurfa hugsanlega að
fara til dvalar á hjúkrunarheimili síðar. Ég
er sannfærð um að á þennan hátt væri
hægt að veita fleirum mun betri þjónustu
fyrir sömu eða lægri upphæð en notuð er
í þessa þjónustu í dag.
Ég skora á Nínu Hrönn Gunnarsdóttur að
skrifa næsta þankastrik.
ÞJÓNUSTA VIÐ ALDRAÐA
ÞANKASTRIK
Bjarnveig Ingvadóttir, bjarnveigi@simnet.is
Bjarnveig Ingvadóttir er hjúkrunarforstjóri á
Dalbæ, heimili aldraðra á Dalvík, og formaður
bæjarráðs í Dalvíkurbyggð.
Þankastrik er fastur dálkur í blaðinu og höfundur hvers pistils stingur upp á þeim næsta. Í Þankastriki gefst hjúkrunarfræðingum
færi á að tjá sig um ýmislegt sem varðar hjúkrun og er þeim hjartfólgið. Pistlarnir geta fjallað um ákveðin málefni, sögur af kynnum
við sjúklinga eða starfsfólk, eitthvað sem hefur orðið höfundum til hugljómunar eða hvaðeina annað sem tengist starfinu og
hugmyndafræði þess.
Eftir margra ára starf við hjúkrun aldraðra er ég sannfærð um að hægt er
að veita mun betri þjónustu við þá en gert er í dag.