Dagblaðið Vísir - DV - 05.12.2014, Blaðsíða 16

Helgarblað 5.–8. desember 201416 Fréttir
S
igríður Björk Guðjónsdóttir,
lögreglustjóri á höfuðborgar­
svæðinu, hefur verið mikið í
umræðunni að undanförnu,
vegna aðkomu hennar að
lekamálinu. Persónuvernd hefur
krafið hana á skýringa á því hvers
vegna hún sendi aðstoðarmanni
ráðherra persónuupplýsingar úr
rannsóknar­ og sönnunargögnum
embættis síns á Suðurnesjum. Sig­
ríður hefur átt skjótan feril innan
lögreglunnar. Fyrst sem sýslumaður
á Ísafirði, þá aðstoðarríkislögreglu­
stjóri, svo lögreglustjóri á Suðurnesj­
um og loks á höfuðborgarsvæðinu.
Sigríður er gift Skúla Sigurði Ólafs­
syni, syni Ólafs Skúlasonar biskups,
sóknarpresti í Keflavík, og eiga þau
þrjú börn saman. Skipun þeirra í
embætti á Suðuresjum olli mikilli
ólgu innan lögreglu og kirkjusókn­
ar á sínum tíma. Hanna Birna skip­
aði Sigríði sem lögreglustjóra á höf­
uðborgarsvæðinu án auglýsingar, en
þær eru æskuvinkonur, gengu í sama
grunnskóla, og störfuðu saman inn­
an Sjálfstæðisflokksins. Viðmælend­
ur DV lýsa Sigríði sem miklu hörku­
tóli sem eigi það til að fara í felur
undir mikilli pressu.
„Kill them with kindness“
Sigríður fæddist þann 10. júlí árið
1969. Hún er menntaður lögfræðing­
ur frá Háskóla Íslands og er með
meistarapróf í Evrópurétti frá Há­
skólanum í Lundi. Þá er hún með
diplómagráðu í stjórnun frá Lög­
regluskóla ríkisins og í opinberri
stjórnsýslu frá HÍ. Viðmælendur DV
innan lögreglunnar á höfuðborgar­
svæðinu segja hana drífandi og dug­
mikla. Hún hafi komið inn í nýtt starf
með miklum krafti og leggi mikla
áherslu á aukið jafnrétti innan lög­
reglunnar. Þá vilji hún eiga sam­
ráð við samstarfsfélaga sína og sem
dæmi hafi hún flutt skrifstofu sína til
þess að vera nær starfseminni.
Aðrir benda á að hún geti verið
næstum yfirdrifið jákvæð á stundum,
og jafnvel þannig að aðrir neyðist til
þess að fylgja henni jafnvel þótt þeir
séu henni ekki sammála. Einn við­
mælenda blaðsins talar um að hún
sé svona „kill them with kindness“­
týpa. Þá geti hún verið hörð í horn
að taka ef einhver gerir mistök og
hiki ekki við að láta fólk svara fyrir
slíkt. Hins vegar eigi hún erfitt með
að vera undir pressu og eigi það til
dæmis til að hlaupa á flótta undan
óþægilegri fjölmiðlaathygli.
Æskuvinkonur
Sigríður sem er einbirni sleit barns­
skónum við götuna Breiðvang í
Norðurbænum í Hafnarfirði. For­
eldrar hennar, hjónin Ingunn Þor­
steinsdóttir og Guðjón Valdimars­
son flugvirki og vopnasali, voru
einungis sextán ára þegar Sigríður
kom í heiminn. Sigríður eyddi öllum
sínum uppvaxtarárum í Hafnarfirði
og fermdist til að mynda í Hafnar­
fjarðarkirkju árið 1982.
Hanna Birna Kristjánsdóttir, fyrr­
verandi innanríkisráðherra, var ein
af vinkonum hennar í barnæsku.
Þrátt fyrir að þrjú ár skilji þær að,
tókst fljótt með þeim vinskapur enda
ólust þær upp sem næstu nágrann­
ar í Norðurbænum og gengu til að
mynda báðar í Víðistaðaskóla. Ljóst
er að mikið traust ríkir þeirra á milli
enn þann dag í dag enda skipaði
Hanna Birna Sigríði sem lögreglu­
stjóra höfuðborgarsvæðisins í sumar
án auglýsingar.
Sjálfstæðar konur
Um miðjan tíunda áratuginn tók Sig­
ríður Björk virkan þátt í stjórnmál­
um. Þær Hanna Birna störfuðu til
að mynda saman innan Sjálfstæðis­
flokksins með félagsskapnum Sjálf­
stæðar konur og skrifuðu meðal
annars greinar í Morgunblaðið und­
ir merkjum hópsins. „Í samræmi við
meginstefnu Sjálfstæðisflokksins er
sjálfstæði og frelsi allra einstaklinga,
kvenna sem karla, grundvallar atriði.
Á þessum grunni vilja Sjálfstæðar
konur að baráttan fyrir jöfnum tæki­
færum kynjanna sé háð,“ sagði í
grein sem þær Hanna Birna, Ásdís
Halla Bragadóttir og Jóhanna Vil­
hjálmsdóttir birtu í Morgunblaðinu
þann 8. apríl 1995.
Stuttu síðar birtu þær Sigríður
Björk, Áslaug Magnúsdóttir, Elsa B.
Valsdóttur og Lísa Yoder, grein und­
ir merkjum Sjálfstæðra kvenna. Þar
mæltu þær gegn tillögu Kvennalist­
ans um að lengja skyldi fæðingar­
orlof kvenna í níu mánuði: „Sjálf­
stæðar konur telja að beiting slíks
úrræðis væri ekki eingöngu gróft brot
á rétti feðra sem uppalendur heldur
jafnframt til þess fallið að gera kon­
um erfiðara um vik á vinnumarkaði
og skekkja samkeppnisstöðu þeirra
enn frekar.“
Í þessu samhengi töluðu þær fyr­
ir því að bjóða karlmönnum einnig
upp á það að taka sér fæðingaror­
lof í stað þess að lengja einungis
fæðingarorlof kvenna. Þær sögðust
þó gera sér grein fyrir því að þessi
þróun yrði hæg. Nálgun Sigríðar og
félaga hennar í Sjálfstæðum konum
var þannig önnur en til að mynda
Kvennalistans. Þær töldu jafnrétti
helst nást með samábyrgð kynjanna
og jöfnu frelsi.
Bæði í lögfræði
Sigríður tók ekki einungis þátt í
kvennabaráttu sjálfstæðiskvenna á
miðjum tíunda áratugnum því eins
og margir ungir hægrimenn þess
tíma var hún höll undir Evrópusam­
bandið. Hún tók virkan þátt í stofn­
un þverpólitísks félagsskapar sem
setti stefnuna á aðild að Evrópusam­
bandinu og var kjörin í aðalstjórn
Evrópusamtakanna á stofnfund­
inum í maí 1995. Sigríður og Skúli,
eigin maður hennar, hófu bæði nám
við lögfræðideild Háskóla Íslands að
loknu stúdentsprófi, hann árið 1988
en hún ári síðar. Ólíkt henni lauk
Skúli hins vegar aldrei náminu.
„Ég lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum við Sund 1988 og
var fyrst í lögfræðinámi við Háskóla
íslands. Síðan lenti ég, eins og margir
aðrir, í akademískum hremmingum
en leysti þær með því að fara í guð­
fræðinám. Eftir því sé ég ekki,“ sagði
Skúli í samtali við Tímann þann 9.
apríl 1997. Sigríður Björk lauk hins
vegar embættisprófi í lögfræði árið
1993 og hóf sama ár störf hjá emb­
ætti ríkisskattstjóra, sem lögfræðing­
ur eftirlitsskrifstofu og við lög­
fræðisvið tekjuskattsskrifstofu.
Skipuð skattstjóri
Haustið 1995 héldu Sigríður og Skúli,
sem þá áttu tveggja ára dóttur, til
Kaupmannahafnar í nám. Sigríður
lagði stund á framhaldsnám, meðal
annars í skattarétti við Kaupmanna­
hafnarháskóla á meðan Skúli stund­
aði nám í kennimannlegri guðfræði
og trúarbragðasögu. Að þessu sinni
kláraði Skúli námið en Sigríður ekki.
Þau sneru heim haustið 1996 og strax
við heimkomuna var Sigríður skip­
uð skattstjóri Vestfjarðaumdæmis
til fimm ára svo þau fluttust til Ísa­
fjarðar. Skúli tók að sér kennslu fyrst
um sinn.
„Ég hef fengist við kennslu í vetur.
Hef kennt í 4. og 10. bekk grunnskóla
Ísafjarðar og þjóðhagfræði við Fram­
haldsskóla Vestfjarða. Það er áhuga­
vert fyrir prest að starfa að kennslu,
því þannig kynnist maður þverskurði
mannlífsins,“ sagði hann í samtali
við Tímann þann 9. apríl 1997. Skúli
stóð þó ekki lengi í kennslunni. Til­
efni viðtalsins var það að hann hafði
hreppt nýtt embætti aðstoðarprests
á Ísafirði. Dóms­ og kirkjumála­
ráðuneytið hafði þá nýlega ákveðið
að veita fjármagni í fasta stöðu að­
stoðarprests, stöðu sem hafði ekki
fengist fjármagn fyrir áður og það
þrátt fyrir að lengi hefði verið barist
fyrir því innan Þjóðkirkjunnar.
Vildu til Eyja
Í viðtali við héraðsmiðilinn BB.is í
júlí 1997 sagðist Sigríður vonast til
þess að hún yrði sýslumaður áfram.
„Skattarnir eiga hug minn allan,
þannig að ég veit ekki hvort ég fer
nokkurn tíma úr því kerfi aftur.“ Vorið
1998 sótti hún um embætti sýslu­
manns í Vestmannaeyjum og Skúli
um embætti sóknarprests í Vest­
mannaeyjum. Sigríður laut í lægra
haldi fyrir öðrum umsækjanda og
Skúli dró umsókn sína til baka. Fjall­
að var um málið í Degi þann 10. júní
undir fyrirsögninni „Eini umsækj­
andinn dregur sig til baka.“
Þar sagðist Skúli hafa dregið um­
sókn sína til baka þar sem Sigríð­
ur hefði ekki fengið embætti sýslu­
manns. „Það er alltof skammur tími
að vera hér [á Ísafirði] í aðeins eitt
og hálft ár og það er engin ástæða til
þess að fara héðan því fjölskyldunni
hefur líkað afar vel hér. Hér er gott
mannlíf, að ég tali nú ekki um það
fjölbreytta menningarlíf sem hér
er og dafnar. Og úr því þetta Vest­
mannaeyjadæmi gekk ekki upp
verðum við hér áfram næstu árin,“
sagði Skúli enn fremur.
Ákveðin að mati ráðuneytis
Sigríður og Skúli voru því áfram á
Ísafirði enn um sinn. Stuttu eftir að
þau eignuðust sitt annað barn sótt­
ist Skúli eftir embætti prests með­
al Íslendinga í Svíþjóð. Hæfisnefnd
komst að þeirri niðurstöðu að allir
fimm umsækjendur væru hæfir til
að sinna embættinu en að Skúli væri
hæfastur til þess. Fjölskyldan lagði
því land undir fót og hélt til Gauta­
borgar þar sem Sigríður lagði meðal
annars stund á nám í sænsku.
Sigríður var þar ytra í febrúar 2002
þegar Sólveig Pétursdóttur, þáver­
andi dóms­ og kirkjumálaráðherra,
skipaði hana í embætti sýslumanns
á Ísafirði. Aftur sneri fjölskyldan til
Ísafjarðar enda langþráður draum­
ur um að verða sýslumaður loksins
að verða að veruleika. Málið átti hins
vegar eftir að draga dilk á eftir sér
enda þótti ekki ljóst að Sigríður hefði
verið hæfust þeirra tíu umsækjenda
sem sóttu um embættið.
Þann 12. apríl leitaði einn um­
sækjendanna til umboðsmanns Al­
þingis til að kanna hvernig staðið
hefði verið að veitingu embættisins.
Hann hafði þá þegar fengið send­
an rökstuðning fyrir ákvörðun ráðu­
neytisins en þar sagði meðal annars:
„[Sigríður Björk] er ákveðin og á gott
með stjórnun. Hún er metnaðarfull
og nákvæm og fær alls staðar bestu
meðmæli.“
A4-blað dugði
Umboðsmaður óskaði meðal annars
upplýsinga um hvernig ráðuneytið
hefði staðið að rannsókn á þess­
um persónulegu eiginleikum Sigríð­
ar og bað ráðuneytið um að afhenda
til hæstu metorða á vængjum flokksins
n Líf og starf lögreglustjórans n Iðulega gagnrýnt hvernig staðið hefur verið að skipun Sigríðar Bjarkar í embætti n Var með Hönnu Birnu í Sjálfstæðum konum
Jón Bjarki Magnússon
jonbjarki@dv.is
„Skattarnir
eiga hug minn
allan, þannig
að ég veit ekki hvort
ég fer nokkurn tíma
úr því kerfi aftur.
Lín Design Laugavegi 176 Glerártorgi lindesign.is
Ættartré Grýlu
Dúkar og renningar
Verð frá 4.980 kr