Bændablaðið - 13.08.2015, Blaðsíða 36
36 Bændablaðið | Fimmtudagur 13. ágúst 2015
Brest stjórnvöld hafa gefið bænd-
um leyfi til að nota skordýraeitur
sem er bannað innan landa Evrópu-
sambandsins. Leyfið er tímabundið
og gildir í 120 daga.
Andstæðingar notkunar á eitr-
inu segja að það geti haft gríðar-
lega slæmar afleyðingar í för með
sér fyrir býflugnastofna í landinu.
Blýflugum í Bretlandi og víðar um
heim hefur fækkað mikið undanfarin
ár og er dauði þeirra yfirleitt rak-
inn til óhóflegrar notkunar á skor-
dýraeitri. Blýflugur eru nauðsynlegar
við frjóvgun í ávaxtatrjáa og annarra
plantan í matvælaiðnaði og fækk un
þeirra er þegar farin að hafa áhrif á
uppskerumagn.
David Cameron forsætisráðherra
Bretlands segir aft ur á móti að það
vanti vísindaleg rök sem sanna
að eitrið sé meginástæða fækkun
býflugna. Nefnd sem Cameron setti
á laggirnar meðal annars til að kanna
hvaða áhrif skordýraeitur hefði á
býflugur lagðist gegn notkun efn-
isins.
Efnið sem um ræðir er framleitt
af fræsölu- og efnaframleiðslufyr-
irtækjunum Bayer og Syngenta
sem segja að efnið sé ekki hættu-
legt býflugum og hafa eytt stórfé í
sannfæra stjórnmálamenn, bændur
og almenning um að svo sé.
Leyfi til að nota eitrið gildir í
120 daga og samkvæmt því mega
bænd ur sem stunda repjurækt og
framleiða repjuolíu nota það á akra
sína til að halda niðri skordýrum
sem leggjast á plöntur af kross-
blómaætt.
Landssamtök bænda á Bret lands-
eyjum fagna leyfinu og segja að
það muni koma í veg fyrir gjaldþrot
fjölda bænda sem rækta repju.
Ríflega 500.000 manns á Bret-
lands eyjum hafa skrifað undir kröfu
þess efnis að leyfið verið afturkallað
hið snarasta. /VH
Utan úr heimi
Skordýraeitur og ræktun:
Leyfa notkun á skordýraeitri
sem drepur býflugur
Trjárækt og tækninýjungar:
Drónar sem planta trjám
Breskt fyrirtæki, BioCarbon Eng i-
nee ring, vinn ur nú að því að hanna
dróna sem geta gróðursett tré.
Markmið fyrirtækisins er að planta
milljarði trjáa í um 500 þús und
hektara lands á ári með drón um.
Talsmaður BCE segir að í bar-
áttunni við skógareyðingu verði
að finna nýjar leiðir og að nýta sér
dróna sé ein þeirra. Að hans sögn
geta drónar komist á svæði sem
erfitt er að komast á með fræ eða
smáplöntur. Fyrstu tilraunir með
sáningu og gróðursetningu af þessu
tagi verða gerðar í Suður-Afríku og
á svæðum í Amason þar sem skóg-
um hefur verið eytt.
Áætlun BCE gerir ráð fyrir að
áður en farið er út í sáningu eða
gróðursetningu verði drónar sendir
í yfirlitsflug og gróðursetningar-
svæði ákveðin út frá myndum
og GPS punktum. Næsta skref er
að ákveða hversu mikið þarf af
plöntum eða fræjum og drónum til
verksins. Drónarnir munu síðar bera
hylki með fræjum eða fræplöntum
sem þeir skjóta niður í jörðina úr
eins til tveggja metra hæð. Hylkin
sem innihalda áburð munu síðan
leysast upp fljótlega og plantan
skjóta rótum eða fræin spíra. Að
lokum er svo hægt að nota drónana
til að fylgjast með árangri verksins.
/VH
Spár um uppskeru í löndum Evrópusambandsins 2015:
Uppskera undir
fimm ára meðaltali
Mjólkurkvóti ESB var lagður af 31. mars:
Heildarframleiðsla á mjólk aukist í ESB
Mjólkurframleiðsla í mörgum
lönd um Evrópusambandsins hefur
aukist talsvert eftir að mjólkur-
kvóti var lagður niður 31. mars
síðast liðinn.
Þetta kemur fram nýjum tölum
um mjólkurframleiðslu innan ESB.
Aukningin sem um ræð ir er á
milli 1,2 og 11% milli landa. Mest
er aukningin á Írlandi um 11%,
hún er 7,2% í Ungverjalandi, 4,2%
í Hollandi, 2,3% í Þýskalandi og
0,2% Danmörku.
Framleiðslan hefur aftur á móti
dregist saman um 8,7% í Rúmeníu,
4,4% í Eistlandi, 3,1% í Króatíu og
1% í Svíþjóð. /VH
Nýjar spár gera ráð fyrir að upp-
skera á hektara í tonnum talið á
mörg um helstu nytjaplöntum sem
ræktaðar eru í þeim 28 löndum
sem tilheyra Evrópusambandinu
verði undir meðaltali síðustu fimm
ára.
Ástæða minni uppskeru á ár er
sögð vera miklir hitar á helstu rækt-
ar svæðum Evrópu þar sem hitinn
í júlí var langtímum saman yfir
35° á Celsíus. Þurrkar á Spáni og
í Bretlandseyjum hafa einnig verið
töluverðir vegna hita og valdið
sam drætti í uppskeru vegna vatns-
skorts. Tölur frá Úkraínu og Hvíta-
Rússlandi gera ráð fyrir samdrætti í
uppskeru í vetur. /VH
Tegund
Spá fyrir
2015
5 ára
meðaltal
Hveiti 5,8 5,6
Vorbygg 3,8 3,9
Vetrar-
bygg
5,5 5,3
Korn 6,7 7,0
Rúgur 4,2 4,1
Repja 3,2 3,1
Kartöflur 33 32
Sykur-
rófur
72 70
Bonito ehf. • Friendtex • Faxafen 10 • 108 Reykjavík • sími 568 2870 • www.friendtex.is
Opið mánud. - föstud. 11:00-17:00, lokað laugardaga.
ÚTSALA
2 fyrir 1
Síðustu ár hafa kaup endur á heims-
markaði sniðgengið danskt korn
þegar þeir panta korn frá löndum
innan Evrópusambandsins.
Orsök þessa er að prótíninni-
haldið í dönsku korni hefur lækkað
og er mun minna en í korni frá öðrum
löndum innan Evrópusambandsins.
Árið 2014 innihélt danskt fóðurhveiti
27% minna af prótíni en til dæmis
þýskt fóðurhveiti. Almennur sam-
anburður sýnir að danskt korn hefur
40% minna prótíninnihald en korn
frá Norður-Þýskalandi. Danir skýra
þetta með því að þar í landi séu tak-
markanir á notkun á áburði eða fyrst
og fremst á nítrógeni sem ekki eru í
öðrum löndum sambandsins.
/ehg
Kaupendur sniðganga korn frá Danmörku:
Lágt prótíninnihald erfitt
fyrir útflutning á korni