Morgunblaðið - 12.09.2015, Blaðsíða 36

36 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. SEPTEMBER 2015
Smáauglýsingar
Sumarhús
Rotþrær-vatnsgeymar-
lindarbrunnar.
Rotþrær og siturlagnir.
Heildar lausnir - réttar lausnir.
Heitir Pottar.
Lífrænar skolphreinsistöðvar.
Borgarplast.is,
Mosfellsbæ, sími 561 2211
Lyngborgir.is - Sumarhúsalóðir
Til sölu eignarlóðir í Grímsnesi.
Stærðir 6200 fm-8500 fm. Gott verð.
75 km frá Rvík. Uppl. í síma 8629626-
8683592 - www.lyngborgir.is
Sumarhús – Gestahús –
Breytingar
Framleiðum stórglæsileg sumarhús
í ýmsum stærðum.
Tökum að okkur stækkun og
breytingar á eldri húsum.
Smíðum gestahús – margar
útfærslur.
Sjáum um almennt viðhald á
sumarhúsum og sólpöllum.
Setjum niður heita potta og
smíðum palla og skjólveggi.
Áratugareynsla –
endilega kynnið ykkur málið.
Trésmiðja Heimis, Þorlákshöfn,
sími 892-3742 og 483-3693,
www.tresmidjan.is
Ýmislegt
Laugavegi 82,
á horni Barónsstígs
sími 551 4473
www.lifstykkjabudin.is
Kíktu á heimasíðuna
lifstykkjabudin.is
Ný
sending af
prjónasilki
frá Lady
Avenue
Ökukennsla
Vönduð, vel búin kennslubifreið
Subaru XV 4WD .
Akstursmat og endurtökupróf.
Gylfi Guðjónsson,
sími 6960042,
Iðnaðarmenn
FASTEIGNA-
VIÐHALD
Við þjónustum þig með
lítil sem stór verk.
Tímavinna eða tilboð.
johann@jaidnadarmenn.is
S. 544-4444/777-3600
www.jáiðnaðarmenn.isÍ dag eru liðin
hundrað ár frá
fæðingu Sighvatar
P. Sighvats. For-
eldrar hans voru
Pétur Sighvats frá
Höfða í Dýrafirði
og Rósa Daníels-
dóttir frá Skálds-
stöðum í Eyjar-
firði.
Sighvatur var
yngstur sinna
systkina og ólst upp á Sauð-
árkróki, Pétur faðir hans var
símstöðvarstjóri og úrsmiður
þar í bæ.
Snemma hneigðist hugur
Sighvatar að veiðimennsku
bæði til sjós og lands. Þegar
Pálmi bróðir hans keypti trillu-
bát er hét Leiftur sóttu þeir
bræður sjóinn saman og voru
kenndir við heimili sitt og kall-
aðir stöðvarbræður, því að sím-
stöðin var í 48 ár á heimili
þeirra.
Sighvatur P.
Sighvats
Sighvatur sá
talsvert um land-
vinnu en Pálmi var
formaður á trill-
unni og þótti mikil
aflakló.
Þeir bræður fara
á Skagfirðing til
síldveiða 1937. Um
1940 tóku þeir á
leigu ásamt nokkr-
um öðrum bát frá
Akranesi, Val MB
18 og var hann gerður út mörg
sumur. Oft voru aflabrögð góð
og komust í það að landa þrisv-
ar í sólarhring.
Á Siglufirði hitti Sighvatur
þann fræga sjósóknara og afla-
mann Sighvat Bjarnason frá
Eyjum, eftir stutt samtal
spurði aflakóngurinn Sighvat
hvort hann væri ekki til með að
doka við í sólarhring og bætti
við að veitingar skyldi ekki
vanta því að ekki rækist hann
svo oft á nafna sinn. 1941 gift-
ist Sighvatur Herdísi Pálma-
dóttir frá Reykjavöllum í
Skagafirði, var umtöluð gest-
risni og rausnarskapur hjá
þeim hjónum þótt fjölskyldan
væri stór.
Þeir stöðvarbræður snéru
sér alfarið að sjósókn á trill-
unni 1947 og stunduðu mikið
línuveiðar og var Pálmi við
annan mann á sjónum en Sig-
hvatur sá um beitingu og beitu-
öflun í fyrirdráttarnót. Kom
það sér vel hvað hann var
svefnléttur einnig var hann sér-
staklega heitfengur og var ekki
hvumpinn við að gera að fiski
berhentur í 10 til 15 stiga
frosti.
Þessi trilluútgerð stóð með
blóma þar til Pálmi veiktist af
illvígum sjúkdóm og lést 1958 á
besta aldri. Sighvatur fór að
róa á ýmsum bátum og einnig í
símavinnuflokk sem Þórður
bróðir hans stjórnaði.
Þeim hjónum var boðið í Bal-
tika-ferðina og var farið til
Miðjarðarhafs og Austurlanda.
Í þessari ferð kynntist Sighvat-
ur Þorbergi Þórðar, en frú
Margrét var ekki hrifin af því
að meistarinn væri í félagsskap
sjómanns norðan af Sauðár-
króki og ekki batnaði það ef
hún kom að þeim á barnum.
1967 byrjar Sighvatur á tog-
urum frá Sauðárkróki og var í
fjöldamörg ár með Guðmundi
Árnasyni. Aldrei féll skuggi á
vináttu þeirra þótt oft gustaði
ótæpilega út um brúarglugg-
ana. Til eru margar skondnar
sögur af viðskiptum þeirra
Guðmundar. Eftir að Sighvatur
hætti á togurunum fór hann að
róa á trillu með undirrituðum
og var á grásleppu og hand-
færum.
Alltaf var byssan innan seil-
ingar og var oft vitnaði í veiði-
sögur af Sighvati og Gísla frá
Miðhúsum er þeir voru á gæsa-
og helsingjaveiðum.
Sighvatur þótti orðhagur
maður og segja vel frá þó að
Pálmi bróðir hans þætti kóng-
urinn í frásagnar gleðinni. Enn
er verið að henda gaman að
sagnargáfu þeirra bræðra og
tilsvörum og vonandi verður
það um ókomna tíð.
Sighvatur varð bráðkvaddur
á heimili sínu 30. nóvember
1991.
Blessuð sé minning föður
míns.
Ragnar Sighvats.
Aldarminning
Það var eitt
kvöld hér um árið,
þegar ég starfaði
sem næturvörður á
Hótel Örk, að þar bar að garði
tvo gleðimenn, nokkuð við ald-
ur. Þeir höfðu tekið sér frí frá
heilsusamlegum rétttrúnaðar-
lifnaði Náttúrulækningahælis-
ins og voru sem sagt mættir á
barinn á Örkinni til að væta
kverkarnar.
Það var lítið að gera þetta
kvöld og tók ég því þessa
ágætu menn tali, mér til
ómældrar ánægju. Og þar sem
þetta var síðasta nóttin mín á
vakt þá vikuna, bauð ég þeim
heim kvöldið eftir.
Ég mætti við Náttúrulækn-
ingahælið á tilsettum tíma til
að sækja þessa ágætu menn, en
þá hafði fjölgað um einn í
flokknum.
Hann var auðvitað velkominn
í kaffiboðið. Reyndist þar ekki
gleðimaður á ferð, eins og fé-
lagar hans, þó gæddur væri
góðri kímnigáfu.
Hann var svo mikill alvöru-
maður, að fyrst hann dvaldi á
heilsuhæli lét hann ekki bjóða
sér annan drykk sterkari en
vatn; kaffi og tei var kurteis-
lega hafnað.
Þessi ágæti „leynigestur“
var Magnús Ásmundsson lækn-
ir og þýðandi.
Er skemmst frá því að segja,
að lítt varð úr frekari kynnum
mínum af gleðimönnunum, þó
ágætir væru, en góð vinátta
tókst með okkur hjónum og
Magnúsi og hans ágætu konu,
Katrínu Jónsdóttur.
Frændur okkar, Svíar, geta
sem kunnugt er státað af merk-
um bókmenntum. Einn þeirra
fremstu rithöfunda á síðustu
öld var Vilhelm Moberg og eru
bækur hans um vesturfarana
meðal höfuðdjásna norrænna
bókmennta síðari tíma.
Sá merki þýðandi Jón Helga-
son ritstjóri hafði þýtt fyrsta
bindi þessa mikla verks, en lést
áður en lengra yrði haldið á
þeirri braut. Það var ekki
heiglum hent að lyfta merki
Magnús
Ásmundsson
✝ Magnús Ás-mundsson
fæddist 17. júní
1927. Hann lést 31.
ágúst 2015. Útför
Magnúsar fór fram
11. september
2015.
Jóns Helgasonar
upp úr sverðinum
og halda áfram að
þýða bækur Mo-
bergs um vestur-
farana. Fáum var
það betur ljóst, en
þeim hógværa
manni Magnúsi Ás-
mundssyni.
En til allrar
mildi lét hann slag
standa og hélt
áfram, þar sem Jón Helgason
varð frá að hverfa. Þýddi hann
þau þrjú bindi, sem á vantaði,
Landnemana, Nýja landið og
Síðasta bréfið til Svíþjóðar. All-
ar komu þessar bækur svo út
hjá bókaforlaginu Sölku á ár-
unum 2009 til 2013.
Fleiri þýðingarverkum skil-
aði Magnús frá sér og verða
þau ekki talin hér. En mikið
væri íslensk ritlist rismeiri og
göfugri, en raun ber vitni nú
um stundir, ef þeir sem við
hana fást, hefðu til að bera þá
virðingu fyrir viðfangsefni sínu
og íslenskri tungu sem Magn-
úsi Ásmundssyni var töm í
bland við hógværð og lítillæti.
Pjetur Hafstein Lárusson.
Magnús læknir fæddist á
Eiðum, þar sem faðir hans, síð-
ar guðfræðiprófessor og bisk-
up, var um skeið skólastjóri.
Magnús átti að baki langan og
farsælan starfsferil sem lyf-
læknir, kom víða við í starfi á
námsárum í Svíþjóð og hér-
lendis, en lengst nutu krafta
hans þrír staðir: Akranes, Ak-
ureyri og Neskaupstaður.
Á síðastnefnda staðnum var
hann starfandi sem yfirlæknir í
lyflækningum árin 1983-1996
og varð það Fjórðungssjúkra-
húsinu þar mikið happ að fá
hann sem fyrsta sérmenntaða
lyflækninn til starfa.
Á sama tíma var þar starf-
andi sem skurðlæknir, Eggert
Brekkan, einnig með sænskan
bakgrunn, og var sjúkrahúsið á
Norðfirði þá óvenju vel sett
með festu í starfsmannahaldi.
Árin með þessum heiðursmönn-
um við sjúkrahúsið eru einkar
eftirminnileg, ólíkir sem þeir
voru, en áttu báðir til léttan og
gáskafullan húmor.
Daglegar gönguferðir
læknanna um plássið að lokn-
um vinnudegi vöktu athygli og
eru undirritaðri eftirminnileg-
ar, sem og einstök skyldu-
rækni, alúð og natni Magnúsar
gagnvart sjúklingum sínum.
Magnús ólst upp í stórum
systkinahópi á guðræknu heim-
ili en fór brátt sínar eigin göt-
ur, varð snemma róttækur í
skoðunum og fylgdi þeim eftir
af hreinskilni við hvern sem
heyra vildi.
Hann hafði áhuga á alþjóða-
málum og bókmenntum og ís-
lenskaði verk ýmissa öndveg-
ishöfunda.
Snemma tók hann ástfóstri
við hugsjónina um esperantó
sem alþjóðamál og var ólatur
við að útbreiða það fagnaðar-
erindi, sótti einnig alþjóðaþing
áhugamanna um þau efni.
Í einkalífi var Magnús gæfu-
maður, eignaðist snemma eft-
irlifandi eiginkonu sína, Katr-
ínu Jónsdóttur, að lífsförunaut
og hóp fjölmenntaðra barna,
sem sum hver fetuðu í spor föð-
ur síns í læknisfræði. Flest
voru þau flogin úr hreiðri áður
en þau hjón settust að í Nes-
kaupstað nema yngri dóttirin,
Steinunn, en þar áttu börnin
athvarf öðru hvoru á myndar-
legu heimili foreldranna. Glað-
værð og hjálpsemi einkenndi
heimilið á Bakkabökkum, þar
sem Kata stóð fyrir teboðum og
margri eftirminnilegri sam-
verustund kolleganna með
mökum þeirra. Nú þegar
Magnús er allur lifa góðar
minningar og þakklátur hugur
þeirra fjölmörgu sem hann að-
stoðaði í löngu og farsælu
starfi.
Kristín og Hjörleifur
Guttormsson.
Ég kynntist Magnúsi Ás-
mundssyni veturinn 1976. Það
var í gegnum son hans, Ás-
mund Magnússon, sem hóf með
mér nám í Gagnfræðaskóla Ak-
ureyrar þá um haustið.
Ég er auðvitað sonur Gunna
Sót sem var ómenntaður
sperrileggur úr fjörunni, en
Magnús fór ekki í manngrein-
arálit.
Hann tók mér opnum örmum
og ég skynjaði strax hlýju og
vinskap. Maggi hafði búið
ásamt fjölskyldunni í Svíþjóð
um nokkurt skeið, en flutti
heim og hafði komið sér hag-
anlega fyrir í Álfabyggð 10.
Í Álfabyggðinni var herbergi
á jarðhæð sem ávallt var kallað
„Rauða herbergið“, við strák-
arnir fengum að brúka það
ómælt, fljótlega fór að bera á
landburði af ungum stúlkum,
sem vildu endilega fá að taka
þátt í partýinu.
Magnús var hjarta- og
lungnasérfræðingur, en fékkst
einnig við þýðingar úr sænsku.
Að mínu mati er hans mesta af-
rek þýðing bókarinnar Æska
og kynlíf. Það var kannski þess
vegna að hann kom niður til
okkar Ása einn daginn og dró
okkur inn í geymslu, opnaði þar
bréfpoka, fullan af smokkum og
hann sagði okkur að nota þá ef
leikar fuðruðu upp.
Skyldum við þá bregða ein-
um á „Johnsoninn“. Þessi varn-
aðarorð komu þó ekki í veg fyr-
ir það að við urðum báðir
pabbar löngu áður en við feng-
um bílpróf.
Ég átti góð samtöl við Magn-
ús, oftast þegar ég beið eftir að
Ási væri klár í kvöldið. Hann
talaði við mig eins og mann, en
ekki eins og ungling.
Það hef ég alltaf metið við
hann. Þrátt fyrir að Magnús
hafi verið reglumaður átti hann
það til að fá sér í staupinu, oft-
ast var það Dubonet en ávallt
blandað til helminga með vatni,
einnig sá ég hann einu sinni
eða tvisvar svæla í sig einni Vi-
ceroy í hægindastólnum í stof-
unni.
Þá setti hann gjarnan á sig
heyrnartól eins og menn, sem
vinna á þungavinnuvélum nota,
og hann lygndi aftur augum.
Maggi var kommúnisti af
gamla skólanum, átti nóg fyrir
sig og sína en hafði það fyrir
reglu að láta ekki bera á því.
Því til sönnunar ók hann yf-
irleitt um á gömlum Volvo, en
lét tilleiðast og skipti gamla
Volvonum uppí 8 cyl. Maverick
um það leyti sem við Ási feng-
um bílpróf, okkur fannst það
ekki leiðinlegt.
Eftir að hann gerðist yfir-
læknir við sjúkrahúsið í Nes-
kaupstað á níunda áratug síð-
ustu aldar lenti hann í því óláni
að verða skattakóngur Austur-
lands, DV reyndi árangurslaust
að ná í hann dögum saman en
Magnús lá undir sæng og dauð-
skammaðist sín. Maggi var
hinsvegar húmoristi og kom
undan sænginni og svaraði
spurningum blaðamannsins.
Fyrsta spurningin var: Hvernig
líður þér Magnús að vera
skattakóngur Austurlands?
Svarið var einfalt: „Mér líður
illa, en synir mínir eru alsælir.“
Nú þegar ég kveð Magnús
Ásmundsson er mér efst í huga
þakklæti og virðing fyrir fram-
komu hans í minn garð síðustu
fjörutíu árin, hvíldu í friði,
meistari.
Katrín, Andrés, Eyrún,
Sæmi, Jón, Ási, Steina og fjöl-
skylda. Mínar innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Ragnar (Raggi Sót).