Skólavarðan - 01.02.2008, Blaðsíða 3
3
FORMANNSPISTILL
Formaður og varaformaður KÍ og formenn aðildarfélaga KÍ skiptast á um að skrifa
formannspistla í Skólavörðuna. Félögin á bak við formannspistlana eru: Félag
framhaldsskólakennara (FF), Félag grunnskólakennara (FG), Félag leikskólakennara
(FL), Félag stjórnenda í framhaldsskólum (FS), Félag tónlistarskólakennara (FT),
Skólastjórafélag Íslands (SÍ).
Heldur hefur slaknað á góðærinu síðan ég tjáði mig síðast á þessum
vettvangi. Ýmsar blikur eru þar að auki á lofti. Undanfarið hafa
félagar í FS verið önnum kafnir við að koma skólastarfi í eðlilegt horf
í byrjun nýrrar annar. Jafnframt höfum við tekið þátt í umræðu um
frumvörp til nýrra laga um skólamál. Kennarasambandið hefur nú
sent frá sér samræmda umsögn um lagafrumvörpin. Ég sé því ekki
ástæðu til að tjá mig mjög mikið um þau. En aðeins þó. Í frumvarpi
um framhaldsskóla er vafalaust mörg góð nýbreytnin. Eitt af því sem
rætt hefur verið er aukið frelsi skólanna til að útbúa eigin námskrár.
Þetta lítur vel út og er vafalaust fagnaðarefni fyrir flesta. Vonandi
gengur vel að tryggja gæði námsins þannig að ekki verði hætta á
verðfalli þess gagnvart þeim vettvangi þar sem nemendur ætla að
nýta það að framhaldsskóla loknum. Reyndar er umdeilanlegt hvort
frelsi framhaldsskólanna eykst þar sem öll námskrárákvæði eru á
endanum háð samþykki ráðherra.
Við í stjórn FS komum flest frá skólum með mjög blandað
námsframboð. Þá á ég við að við höfum innandyra ýmis konar
starfs- og iðnnám. Kannski var það þess vegna að við hnutum um
tillögur að lagaákvæðum um vinnustaðanám. Lengi hefur verið
rætt um fyrirkomulag vinnustaðanáms á vettvangi sambærilegra
starfshópa við þá sem í dag eru nefndir starfsgreinaráð. Rætt hefur
verið um hvernig tryggja megi að nemendum bjóðist sú fræðsla sem
nauðsynleg er og gerð samnings þar um. Í nokkur ár hafa verið gerðir
eins konar námssamningar um vinnustaðanámið á milli vinnustaðar
og nemanda, með áritun skóla. Eftirlit með framkvæmdinni hefur
þó gengið misvel. Gjarna var rætt að skólar ættu að sjá um að engir
meinbugir kæmu upp. Skólum hafa hins vegar ekki verið ætluð
nein meðul til þess. Það er ánægjulegt að nýtt lagafrumvarp kveður
ákveðið á um framkvæmdina. Verði það samþykkt fylgja væntanlega
þau nauðsynlegu meðul sem ekki hafa verið fyrir hendi eins og
samningar um hverjir eiga að vinna verkin og það fé sem þarf til að
standa straum af kostnaði.
Eitt langar mig að nefna enn. Okkur sem gjarna erum kölluð
millistjórnendur þótti miður að sjá ekkert starfsheita okkar nefnt
í lagafrumvarpsgrein um starfslið framhaldsskóla. Við verðum að
treysta því að reglugerðarákvæði sem smíðuð verða við lögin taki á
því og skapi okkur tilverurétt.
Ég ætlaði ekkert að segja um fjárframlög til framhaldsskóla. Eitt
er þó það ákvæði sem gilt hefur og er ekki réttlátt en getur komið
illa við fjárhag skólanna. Það er að framlög ákvarðast eftir fjölda
nemenda sem ganga til prófs. Þá fæst ekkert fyrir þann sem heltist
úr lestinni jafnvel í næst síðustu eða síðustu kennsluviku. Honum
hefur skólinn þó þjónað mest allan kennslutímann. Einn félagi minn
líkti þessu við að sjúkrahús fengju greitt fyrir sjúklinga sem útskrifast
en ekki fyrir þá sem aldrei ná að útskrifast þrátt fyrir góða umönnun.
Það er varla ástand sem við óskum okkur í rekstri sjúkrahúsa.
Við nálgumst nú lok gildistíma síðasta kjarasamnings. Þegar FS
félagar líta um öxl kemur ýmislegt upp í hugann sem við hefðum
viljað sjá öðruvísi. Stofnanasamningar og þeir fýsilegu möguleikar
sem í þeim áttu að felast. Allt hljómaði þetta áhugavert. Hjá skólum,
að minnsta kosti, hefur sýnt sig að möguleikar eru mjög takmarkaðir,
það sem var til skiptanna var allt of lítið. Óhemjumikil vinna hefur
farið í að semja um eitthvert smáræði. Aðeins í framhaldsskólum
hafa væntanlega um 200 manns setið við þessa vinnu. Þá lendum
við einnig gjarna í sambærilegu samningaferli við önnur stéttarfélög
sem annað starfsfólk skólanna á aðild að. Þessi vinna er hrein viðbót
við þau störf sem við réðum okkur til. Hvergi hef ég séð um hana
getið í starfslýsingum kennara eða lýsingum þeirra stjórnunarstarfa
sem ráða ber kennara til innan skólanna. Margir telja að nóg hafi
verið fyrir og vart á bætandi þar sem við þurfum að þjóna þrem
herrum í einu, nemendum, kennurum og öðrum stjórnendum. Oft
er erfitt að ná heilli hugsun til enda áður en næsta úrlausnarefni
kallar. Eitt er það ef til vill sérstaklega sem okkur þykir slæmt við
gerð stofnanasamninga. Þegar rætt er um okkar eigin kjör sitjum við
báðum megin við borðið og þurfum að fá þau samþykkt af fulltrúum
kennara. Það þykir okkur slæm staða.
Í Félagi stjórnenda í framhaldsskólum verða því þær raddir
sífellt háværari sem vilja krefjast eigin samningsréttar og telja það
forsendu þess að hægt sé að semja eðlilega um kjör okkar.
Ég óska þess að ný lög fyrir menntastofnanir og nýir kjara-
samningar verði gæfurík fyrir menntun á Íslandi og alla sem að
henni starfa.
Guðmundur Guðlaugsson
Á ári nýrrar lagasetningar um
menntamál og nýrra kjarasamninga
SKÓLAVARÐAN 1.TBL. 8. ÁRG. 2008
Guðmundur Guðlaugsson
Formaður FS.
Lj
ós
m
yn
d
f
rá
h
öf
un
d
i