Skólavarðan - 01.02.2008, Blaðsíða 19
19
SKÓLAVARÐAN 1.TBL. 8. ÁRG. 2008
í sömu stellingunni og getur ekki sagt að það
sé þreytt?“ Eins og áður hefur verið talað um
þarf umhverfi leikskóla sem starfa í anda
Reggio að vera meðfærilegt og sveigjanlegt.
„Í leikskólanum hjá okkur,“ upplýstu Valborg
og Ingibjörg, „breytum við stundum vikulega
og notum tjöld, borð og skápa til að búa til
rými í rýminu.“
Uppeldisleg skráning:
Ingibjörg Erla Björnsdóttir kennari í
Fögrubrekku sagði frá verkefni sem 4-5
ára börn unnu í skólanum. Í september
2004 voru börnin í Græna kisuhópi stödd
í tómstundasal og sátu við borð ásamt
kennurum sínum. Þeim hafði verið gefið hvítt
bómullarefni í litlum óreglulega hringlaga
bútum. Efnið var sett á borðið fyrir framan
hópinn og börnin spurð hvað væri hægt að
gera við það. „Sauma úr því, þrífa það,“
voru meðal annars svörin sem þau gáfu.
Þetta varð upphafið að miklu meira starfi.
Efnisbútarnir voru þrifnir og litaðir, þeir urðu
pastellitaðir er þeir þornuðu. Málað var á þá
og teiknað með textíltússpenna. Börnin voru
alltaf jafn spennt fyrir að halda áfram að
vinna með efnið og þau ákváðu að sauma sér
kjól og teppi, kjólana úr lituðu bútunum og
teppin úr máluðu bútunum. Þau saumuðu
kjólinn í saumavél og kennararnir efuðust
aldrei um að börnin gætu saumað. Það er
frábært að vita til þess hvernig skráningar
fönguðu hugmyndir og úrvinnslu barnanna,
leiddu þau og kennarana til áframhaldandi
vinnu. Við skráningu verkefnisins voru
notaðar ljósmyndir, hljóðupptaka og ritaðar
skráningar. Unnið er að gerð bókar sem
fjallar um þemaverkefnið í heild.
ReMida:
Edda Lilja Guðmundsdóttir og Michelle
Sonia Horne kennarar á Stekkjarási kynntu
hugmyndafræði ReMidu sem hefur þróast í
samvinnu Reggio leikskóla og samfélagsins í
borginni Reggio Emilia á Ítalíu. ReMida hefur
það að markmiði að nýta efnivið sem fellur
til hjá stofnunum og fyrirtækjum bæjarins í
skapandi vinnu barna (eins konar efnisveita).
Þær sögðu frá því þegar fyrsta ReMida var
opnuð árið 1996 í bænum og fjölluðu um
það margþætta hlutverk sem hún gegnir.
Hún stendur ekki bara fyrir það að gefa
hlutum sem á að henda annað líf heldur fær
hún fólk til að hugsa um umhverfið og ólíka
samfélagshópa til að vinna saman. Edda
Lilja og Michelle buðu þátttakendum
vinnusmiðjunnar að skapa listaverk úr þeim
efniviði sem safnast hefur saman í ReMidu
Stekkjaráss. Fjöldi frábærra listaverka leit
dagsins ljós og áhugi og sköpunargleði skein
af þátttakendum.
Hreyfing og tónlist:
Asako Ichihashi kennari og Edda Valsdóttir
leikskólastjóri Fögrubrekku kynntu hreyfingu
og tónlist í leikskólanum. Þær töluðu um
hve mikilvægt er fyrir börn að hreyfa sig
og hvernig hreyfing og tónlist geta hjálpað
börnum í þroskaferli þeirra. „Mörg börn
eru borin út í bíl, borin inn í leikskólann
og borin út aftur,“ sagði Edda. „Hvað segir
þetta okkur? Íslensk börn hreyfa sig allt of
lítið.“ Asako gerði grein fyrir uppbyggingu
hreyfi- og tónlistarstunda með eins til sex
ára börnum og þeim áherslum sem hún
leggur til grundvallar í kennslu hjá hverjum
aldurshópi fyrir sig, hvernig hún samtvinnar
hugmyndafræði Reggio við tónlistina og
hvernig hún virkjar hana með tjáningu, hlustun
og sköpun. „Börnin eru dugleg að taka þátt í
hreyfi- og tónlistarstundum og gleðin skín úr
andlitum þeirra,“ sagði Asako. Hún leggur
mikið upp úr sjónrænni innlögn hjá yngri
börnunum og vekur athygli á hvernig börn
túlka tónverk, auk þess sem hún fjallaði um
meðferð hljóðfæra og tjáningarform þeirra.
Í lokin voru þátttakendur látnir spreyta sig í
hreyfingu og tónlist, með alls kyns æfingum,
hoppi og skoppi.
Hópastarf:
Anna Friðriksdóttir og Sigríður Jónsdóttir
kennarar í Fögrubrekku stikluðu á stóru um
sögu þess skóla og þróun hans frá tvísetningu
yfir í einsetningu. Þær tjáðu reynslu sína af
fyrirkomulaginu sem viðhaft hefur verið frá
árinu 1996, kostum þess og göllum. Sögðu
frá þeim breytingum sem orðið hafa í tímans
rás og þeim markmiðum að draga fram það
besta fyrir barnahópinn. Þær fjölluðu um
hvernig þróunin varð úr fjórum deildum,
tveim yngri og tveim eldri, yfir í eina stóra
eldri deild og eina stóra yngri. Þær fjölluðu
um valkerfið sem áður var, en það var mjög
þungt í vöfum á eldri deildinni þar sem voru
37 börn. Á yngri deildinni var strax farið í að
skipta barnahópnum í þrennt þar sem tveir
hópstjórar voru í hverjum hópi. Þeir skipta
svæðum í húsinu á milli sín (Fagrabrekka
er á tveimur hæðum). Fljótlega kom upp
sú hugmynd að hópstjórarnir /kennararnir
fylgdu barninu frá því að það stígur sín
fyrstu skref í leikskólann uns leikskólagöngu
þess lýkur, þ.e. frá aðlögun til útskriftar og
fylgdu þar með börnunum á milli deilda.
Kennurunum leist misvel á þessa hugmynd
en svo var ákveðið að láta reyna á þetta. Anna
og Sigríður töluðu um hvaða áhrif þetta
hefur á börnin, á allt innra starf leikskólans.
Þeim finnst börnin vera öruggari, þau þurfa
til dæmis ekki hálfan vetur á hverju ári til að
hristast saman, kynnast nýjum kennurum/
hópstjórum og almenn ánægja er meðal
allra foreldra. Þær töluðu um að barn ætti
auðveldara með að yfirfæra félagsfærni
á aðrar aðstæður þegar það hefði haft
tækifæri til að þjálfa hana með jafningjum
sem það væri öruggt með. Börn finna til
umhyggju og samkenndar með félögunum,
þau verða að mörgu leyti eins og systkini,
þau þora að segja sína skoðun, virða hvert
annað og vinna á ágreiningsmálum sín á
milli án aðstoðar fullorðinna.
Ungbarnadeild – námsumhverfi yngstu
barna í leikskólum:
Svava Björg Mörk og Særún Hrund Ragnars-
dóttir kennarar í leikskólanum Stekkjarási
kynntu þróunarverkefni sem Svava Björg
hefur unnið í samvinnu við starfsfólk
Carlina Rinaldi segir að rýmið hafi sitt eigið dulmál. „Rýmið
endurspeglar okkur, en við endurspeglum einnig rýmið. Hvaða
skilaboð sendir herbergið með tilliti til innréttinga? Getur barnið
bjargað sér sjálft? Getur það skipt sjálft um stellingu til að láta
sér líða betur? Eða er það nauðbeygt til að sitja lengi í sömu
stellingunni og getur ekki sagt að það sé þreytt?“
REGGIO EMILIA