Þjóðmál - 01.09.2013, Síða 74

Þjóðmál haust 2013 73
hafði spurst af um árabil, og með góðri
hjálp lesenda blaðsins hafðist upp á
manninum, sem þá var fyrir löngu sestur
að á Galápagos­eyjum .“22 Enn var minnst á
Íslending á Galápagos­eyjum í lesendabréfi
í Morgunblaðinu 1976 . Bréfritari, sem
merkti sig með upphafsstöfunum „O . M .“,
kvaðst nýlega hafa lesið bókina Ferðina til
Galápagos eftir William Albert Robinson,
sem út kom í New York 1936 . Höfundur
hefði farið í könnunarleiðangur til eyjanna
árin 1933–1934 og þá hitt Íslending að nafni
Finnsen .23 Víkverji Morgunblaðsins rifjaði
1988 upp upplýsingarnar um Íslendinginn
úr þeirri bók í tilefni þess, að sýndir voru í
sjónvarpinu þættir um dýralíf á Galápagos­
eyjum, og kvað sér leika forvitni á að vita,
hver þar hefði farið .24
Erlendar heimildir
Eftir að ég rakst á þessar heimildir, kviknaði áhugi minn á málinu, svo að
ég ákvað að kanna það nánar, og skrifaðist
ég meðal annars á við rithöfundinn og
sagnfræðinginn John Woram, sem er
sérfróður um sögu Galápagos­eyja .25 Í ljós
kom, að víðar er í erlendum heimildum
minnst á Íslendinginn en í bók Robinsons
um ferðalag hans 1933–1934 . Bandarísk
kona, sem hafði mikinn áhuga á Galápagos­
eyjum og kom þangað oft, Lillian
Otterman, skrifaði sögu byggðarinnar þar .
Hún getur þess, að Íslendingur að nafni
Finsen hafi komið til Santa Cruz sumarið
1931 ásamt dönskum hjónum að nafni
Rader . Finsen hafi kunnað vel til reiða­
og seglagerðar . Hann hafi um skeið gert
reiða fyrir laxveiðimenn á Kyrrahafsströnd
Bandaríkjanna . Sérstaklega hafi honum
verið lagið að flétta saman stálvíra, og hafi
hann því verið fenginn til að gera reiða
fyrir olíuflutningaskip í Mexíkó og Suður­
Ameríku . Þar hafi hann kynnst Rader, sem
hafi verið verkfræðingur og unnið að brúm
og höfnum, námum og olíudælum, víða
í Rómönsku Ameríku . Saman hafi þeir
smíðað 150 olíugeyma í Venesúela . Þótt
kona Raders hafi verið dönsk, hafi hann hitt
hana í Mexíkó . Þau Finsen og Rader­hjónin
hafi ákveðið að eiga kyrrláta elli á Galápagos­
eyjum og flust þangað frá Síle . Rader­hjónin
hafi reist sér hús við sjóinn, sem prýtt hafi
verið vatnslitamyndum eftir húsmóðurina .
Þeir Rader og Finsen hafi verið prýðilega
efnum búnir báðir og kunnað að bjarga
sér . Otterman segir, að Finsen hafi verið
„lágvaxinn maður með brotið nef, grátt
alskegg, snöggur í hreyfingum og iðaði af
orku“ .26
Nokkrir Norðmenn settust að á Galáp­
agos­eyjum upp úr 1920 (eins og Johan
Falkberget skopast að í skáldsögunni um
Bör Börsson),27 og skrifaði Jacob Lundh,
sem ólst þar upp, en fluttist síðar til Noregs,
ágrip af sögu eyjanna . Hann minnist þar á
Íslendinginn Walter Finsen, sem hafi komið
til eynnar Santa Cruz árið 1931 ásamt
dönskum hjónum að nafni Raeder . Þeir
Finsen og Raeder hafi stundað landbúnað
og fiskveiðar . Raeder hafi flust frá eyjunum,
en Finsen dáið þar í svefni árið 1945 .28
N okkrir Norðmenn settust að á Galáp agos­eyjum upp
úr 1920 (eins og Johan Falkberget
skopast að í skáldsögunni um Bör
Börsson), og skrifaði Jacob Lundh
. . . ágrip af sögu eyjanna . Hann
minnist þar á Íslendinginn Walter
Finsen, sem hafi komið til eyjar­
innar Santa Cruz árið 1931 . . .