Skólavarðan - 01.05.2013, Blaðsíða 38

36 Skólavarðan 1. tbl 2013
fjölmenningfjölmenning
réttur tiL að Læra
eigið tungumáL miKiLVæg-
ur Fyrir SjáLFSmyndina
Í nýrri reglugerð um rétt nemenda í
framhaldsskólum til íslenskukennslu
nr. 654/2009 er einnig að finna ofan­
greind markmið, ásamt því að talað
er um virkan þátt nemenda í íslensku
samfélagi. Þar er einnig kveðið á um að
allir skólar skuli móta sér móttökuáætl­
un þar sem unnið verði í nánu samstarfi
við grunnskóla, kunnáttu og hæfni
og í skipulögðu samráði við starfs­
fólks og sérfræðinga innan skólans. Þá
hefur verið bætt við þeim mikilvægu
ákvæðum að styrkja félagsleg tengsl
og gagnkvæma félagslega aðlögun
milli erlendra nemenda og íslenskra til
að rjúfa félagslega einangrun, sé hún til
staðar og upplýsingagjöf til nemenda
og foreldra sé sem best um starfsemi
skólans og einnig um það sem er í boði
fyrir nemendur utan hans. Hér hefur
verið gerð mikil bragarbót á, nemend­
um og foreldrum til hagsbóta. Að mínu
mati vantar þó ákvæði um að nýta sér
kosti fjölmenningarlegrar kennslu og
að framlag nemendanna sé einnig virt
í kennslu með tilliti til fjölbreytilegrar
menningar þeirra. Réttur þeirra til að
læra eigið tungumál er líka heldur rýr
en hann skiptir mjög miklu máli í sjálfs­
mynd þeirra. Besta veganestið til að
móta örugga etníska sjálfsmynd er að
halda í móðurmál og upprunamenn­
ingu.
Það er ekki vafi á því að kennsla nem­
enda af erlendum uppruna hefur
batnað til mikilla muna undanfarin ár.
Í könnun sem ég gerði í þremur fram­
haldsskólum þar sem spurt var um að­
lögun þeirra að skólastarfinu kom fram
að þeim líður vel og eru að mörgu leyti
ánægðir með kennsluna. Það sem þeir
voru þó mjög óánægðir með var það
hversu litla tengingu eða samskipti
þeir hefðu við aðra nemendur skólans.
Þeim fannst þeir vera nokkuð einangr­
aðir og félagslega afskiptir í námi og
félagsstarfi skólans. Menningarmiðl­
unin er líka mjög einhliða þar sem þeir
eru nær eingöngu þiggjendur. Því þarf
að breyta og það verður án efa öllum
nemendum til góðs. Foreldrar þeirra
eru einnig nánast án tengsla við skól­
ann. Hér er verk að vinna til að gera að
mörgu leyti gott skólastarf enn betra. Aðferðir fjölmenningarlegrar menntunar
eru hluti af þeim leiðum, en þær þarf að nýta meira í skólastarfi en gert er. Með
því er hægt að auðga það og gera það litríkara.
Höfundur er kennari í Menntaskólanum á Ísafirði.
Texti og mynd: Emil I. Emilson.
Heimildaskrá:
Banks, J. og Banks, C.A.M. (2007). Multicultural Education, Issues and perspectives.New York:Wiley
Elsa Sigríður Jónsdóttir (2007). Aðlögun Íslendinga erlendis. Í Hanna B. Ragnarsdóttir, Elsa Sigríður Jóns-
dóttir og Magnús Þorkell Bernharðsson (ritstj.), Fjölmenning á Íslandi. (bls. 331 – 353). Reykjavík: Rann-
sóknarstofa í fjölmenningarfræðum KHÍ og Háskólaútgáfan.
Hanna Ragnarsdóttir (2007). Börn og fjölskyldur í fjölmenningarlegu samfélagi og skólum. Í Hanna B.
Ragnarsdóttir, Elsa Sigríður Jónsdóttir og Magnús Þorkell Bernharðsson (ritstj.), Fjölmenning á Íslandi.
(bls. 249 – 273). Reykjavík: Rannsóknarstofa í fjölmenningarfræðum KHÍ og Háskólaútgáfan.
Elsa Sigríður Jónsdóttir (2007). Sjálfsmynd í fjölmenningarsamfélagi. Í Hanna B. Ragnarsdóttir, Elsa Sig-
ríður Jónsdóttir og Magnús Þorkell Bernharðsson (ritstj.), Fjölmenning á Íslandi. (bls. 331 – 353). Reykjavík:
Rannsóknarstofa í fjölmenningarfræðum KHÍ og Háskólaútgáfan.
Guðrún Pétursdóttir (2003). Allir geta eitthvað, enginn getur allt. Reykjavík: Hólar.
Lög um framhaldsskóla (2008). Reykjavík: Menntamálaráðuneytið.
Glærur af námskeiðinu Fjölmenningarsamfélag og skóli: hugmyndafræði og rannsóknir (MEN127F) á
haustmisseri 2010.
Reglugerð um kennslu nemenda af erlendum uppruna nr.654/2009
Virkjum foreldra og aðstoðum við námið!
Heimilisáskrift 1490 kr.
Hlustunarængar fyrir mið- og efstastig!
Þjálfum heyrn og eftirtekt! Heimilisáskrift 1190 kr.
Gerum lestur og texta aðgengilegri!
Heimilisáskrift 1290 kr.
Styðjum við námið! Veitum nýja möguleika!
Heimilisáskrift 1590 kr.