Félagsbréf - 01.02.1959, Blaðsíða 22

20
PÉLAGSBRÉF
tilraunir sínar til að koma á stór-
virkjun fossa á íslandi, sjáuni við
íslendingar ekki aðra auðlegð
meiri í landinu en hann þá þegar
taldi, að til viðbótar hinum fornu
atvinnuvegum, landbúnaði og
sjávarútvegi, yrði okkar mesta
auðsuppspretta: Fossana og hvera-
aflið. Og, þrátt fyrir allt, sem síð-
an liefur við borið, skortir okkur
enn hið sama:
Oss vantar hér lykil hins gullna gjalds.
Enn metast menn á um og deila
um, hvernig þess lykils skuli afla.
Enn verðum við að láta okkur
nægja að tala um og lofa:
Þann lykil skal ísland á öldinni finna,
og játa, að enginn íslendingur
hefur komizt nær því að finna
hann en Einar Benediktsson.
Einhvem tímann hefur verið
sagt, að Einar hafi farið í víking til
þess að afla sér þess fjár, sem
hann þurfti til að geta lifað, eins
og hann taldi sér sæma til að
njóta skáldgáfu sinnar. Vel má
vera, að svona hafi þetta orðið í
raun, en víst er, að annað og miklu
meira vakti fyrir Einari Bene-
diktssyni. Hann taldi sig sjá leið-
ina til að bæta úr því, sem gera
þurfti fyrir þessa þjóð, og hann
lagði ótrauður út á þá leið og
komst sannarlega ótrúlega langt,
þó að lionum mistækist áður en
yfir lyki.
Þessi vonbrigði hafa áreiðanlega
sviðið honum og hann þess vegna,
þrátt fyrir skáldfrægðina, verið
vonsviknari en menn í raun og
vem gerðu sér grein fyrir. Vísan,
sem hann orti í Herdísarvík síð-
asta árið, sem hann lifði og hljóð-
ar svo:
I æsku ég hugð'i á hærra stig.
Það heldur fyrir mér vöku,
að ekkert liggur eftir mig
utan nokkrar stökur,
lýsir vel hugarfari skáldsins.
Hin vaxandi beiskja hans og
dómharka í orðum um aðra menn
hin síðari ár á einnig að nokkru
rætur sínar til þessa að rekja, og
væri þó rangt að dylja sig þess,
að vafalaust hefur hann lengi tal-
ið sjálfan sig öðmm mönnum
fremri. Jafnframt því, sem efinn
liefur stundum livarflað að hon-
um, enda hygg ég að honum hafi
a. m. k. öðru hvoru þótt þessi lýs-
ing eiga við sjálfan sig:
„Hann var í einu kappi og
kveif“ og eins er hami talaði um
„úreltan vilja á öldnum merg“.
Eða er liann segir:
Dýpi míns brjósts veit ég aldrei allt;
efi og þótti hýr í þess svörum.
Ég liitti Einar Benediktsson
nokkmm sinnum á unglingsárum
mínum. Þó að ég væri alinn upp
í aðdáim á lionum, fer því fjarri,
að ég liafi þá kunnað að meta
hann að verðleikum, enda var ég
þá á því reki, þegar synirnir vilja