Félagsbréf - 01.02.1959, Blaðsíða 25

FELAGSBREF
23
við bláhimins dýrð, nudir málmfellsins
rótum.
Þess orð féllu ýmist sem hamars-högg
eða hvinu sem eggjar, bitur og snögg, —
eða þau liðu sem lagar-vogar,
lyftust til himins með dragandi ómi,
eða hrundu svo tær eins og drjúpandi
dögg
og dýr eins og gullsins logar.
í kvæðinu Til Sóleyjar í Vogum
segir hann m. a :
Tunga skapar svipinn sálar,
sefa dýpi, munans hátt —
og hann trúði því, að
— heimsins mattkasta mál
var mælt fyrir Sóleyjar börnum —
og að
fegurra mál á ei veröldin víð.
í „Stefjahreimi“ í Hafbliki
segir hann enn:
— Og feðra-tungan tignarfríð, —
hver taug mín vill því máli unna;
þess vængur hefst um hvolfin víð,
þess hljómtak snertir neðstu grunna.
Það ortu guðir lífs við lag;
ég lifi í því minn ævidag
og dey við auðs þess djúpu brunna.
Einar unni hhmi fornu, íslenzku
kraglist og kunni auðvitað alla
hragarhætti, enda orti hann m. a.
Ólafs rímu Grænlendings, sem er
nndir sléttubandahætti, en sá
háttur er erfiðastur allra bragar-
hátta, enda segir Einar í formála
að „Hrönnum“, að þessi háttur sé
sá fegursti og dýrasti, sem nokkur
tunga á og — bætir hann við —
„því mikið vinnandi til þess að
geyrna það með honum, sem mað-
ur vill láta minnast lengi“.
í þessari rímu er m. a. þessi
vísa (sem lesa má aftur á bak
eins og aðrar sléttubandavísur):
Falla tímans voldug verk,
varla falleg baga.
Snjalla ríman stuðlasterk
stendur alla daga.
Ég hefi nú minnzt nokkrum
orðum á trú Einars á mátt og göfgi
íslenzkrar tungu. Svo sterk var
þessi trú, að hann hélt að unnt
myndi að gera ný íslenzk orð úr
hinum indógermanska efniviði í
stað þeirra erlendu tökuorða í ís-
lenzku, er enn bera svip hins
framandi uppruna. Um nokkurn
tíma heimsótti hann mig daglega
og unnum við að smíði slíkra orða
í íslenzku eins og t. d. að balkon
skyldi heita bálkur í íslenzku,
veranda heita verönd o. fl.
Er ég lít á skáldskap E. B. og
annarra íslenzkra höfuðskálda
fyrir og eftir síðustu aldamót,
virðist mér, að ný hnignunaröld
í íslenzkri ljóðagerð sé hafin. Nú
er ekki aðeins sleppt ljóðstafa-
setning, heldur rími einnig, sem
livort tveggja hefir í þúsund ár
verið aðalsmerki íslenzkrar ljóð-
listar og valdið því m. a„ að ís-
lendingar liafa á öllum öldum
lært utanað heil kvæði og vísur
og á mannamótum hefir þjóðin