Félagsbréf - 01.10.1960, Qupperneq 11
félagsbréf
<)
HaldluuK sýndarrök.
Þrátt fyrír hin miklu rassaköst, sem orS Krústjoffs í vor komu af stáö
meSal íslenzkra kommúnista, og afar mikil rœSuhöld út um állt land, virS•
ast „hernámsandstœSingar“ ekki hafa dottiS niSur á nein ný rök gegn varn-
arstöSvum Atlantshafsbandalagsins hér. Einkum er hamráS á, aS stöSvar
þessar bjóSi heim gífurlegrí hættu, og liggur þó í augum uppi, aS sú hœtta
vofir því aSeins yfir, aS styrjöld skelli á. Og ef þa& yrSu örlóg mannkynsins,
þá biSi vor sjálfsagt hiS sama og annarra, hvort sem hér vœru varnar-
stöSvar eSa ekki, því aS þá yrSi eflaust kapphlaup um, hvor aSilinn yrSi
á undan hingaS.
Einnig tala þeir um, aS í varnarstöSvum þessum sé engin vörn, ef drœgi
til styrjaldar. Er þar sannast aS segja, áS oss óar viS aS hugsa þá hugsun
til enda, og er áreiSanlega ekki á valdi leikmanna aS segja til um, í hverju
yrSi vörn í slíkum hildarleik og í hverju ekki. Enda var Atlantshafsbanda-
lagiS ekki stofnaS meS neinu styrjaldarhugarfari, heldur til aS hindra út-
þenslu einrœSis- og yfirgangsstefnu án þess áS sú hindrun leiddi til stríSs.
Þetta hefur tekizt hingaS til, og er því ekki ófyrirsynju, áS kommúnistar
hatast viS AtlantshafsbandalagiS. Hér vœru sjálfsagt ekki lýSrœSislegir
stjórnarhættir, ef þetta bandalag hefSi ekki veriS stofnaS, og á sama viS
um fleirí lönd.
Þá er því slegiS föstu, aS menningu vorri og tungu staji hœtta af varnar-
stöSvunum. Fyrír því eru engin rök fœrS, enda sennilegast, aS slík áhrij
þeirra séu lítil eSa engin nú orSiS. Erlend múgáhrif á œskulýS landsins
berast eftir allt öSrum leiSum: meS kvikmyndum, hljómplötum, fyrir meSal-
gönau danshljómsveita, meS prentuSu máli alls konar og þ.á.m. íslenzkum
dagblöSum. Um síSasta aSilann er svo komiS, aS engu er líkara en sum
dagblöS hér séu beinlínis skrífuS fyrír unglinga, ekki til þess aS hafa á þau
menntandi áhrif, heldur til aS gera blöSin útgengilegri meSal þessa aldurs-
skeiSs. Hlýtur þetta allt aS skilja eftir sig nokkur merki, ekki sízt þar sem
vér erum í eins konar millibilsástandi í menningarlegum efnum, hin gróna
sveitamenning vor er aS þróast yfir í borgarmenningu, hvernig sem sú
þróun tekst.
Annars er algerlega órannsakaS mál, hvort íslenzkur œskulýSur er mjög
mottœkilegur fyrír erlendum múgáhrifum, og bendir ýmislegt til, aS svo
sé ekki. Af nokkrum unglingum, sem sýna ógeSfellda hegSun á götum og