Félagsbréf - 01.12.1960, Side 37
NJÖRÐUR P. NJARÐVÍK:
FINNSKT ÆVINTÝRI
/^ráhvít morgunþokan hvílir á finnska skerjagarðinum eins og mara.
Ekkert sést nema ein og ein eyja sem virðist líða aftur með skips-
hliðinni, eyðileg og döpur í fátæklegri birtunni. Lauf trjánna eru tekin að
gulna og stofnarnir eru skorpnir þar sem þá ber við næstum litlausan
hausthimininn. Og skipið líður áfram eins og svanurinn á Tuonela sem
syndir fram og aftur á hinni svörtu á sem rennur milli lands lífsins og
lands dauðans. —
En skyndilega — eins og af kraftaverki — er eins og óþekkt hönd svipti
burt þessari hrollköldu blæju sem hylur land og sjó — og við sjáum —
að einnig hér breiðir María ullina sína til þerris á bláan himin. Og sólin.
Sólin brýzt fram milli skýhnoðranna og baðar höfnina í Helsinki með
lífgandi geislum sínum. Turnar borgarinnar teygja úr sér eftir nætur-
hrollinn. Lífið er byrjað. — Við erum komin til lands lífsins.
Finnland á sér langa sögu. Langt austur á eyðilegum sléttunum byrjaði
vegurinn. Eftir langa göngu liittu hjarðmennirnir fyrir sér land viði vaxið.
— En þetta er kannski ekki rétt byrjun.
í mörg ár bjó Wáinámöinen úti á nafnlausri eyðisléttunni. Jörðin var
auð og ófrjósöm, ekkert óx, enginn fugl söng. Og Wáinámöinen velti því
fyrir sér liver ætti að rækta jörðina, hver ætti að gera jörðina frjósama.
Sampsa, hinn ungi sonur akursins, gekk út og sáði. Hann sáði furu á ásun-
um, grenitrjám á holtunum og hæðuin, lyngi á heiðunum, og kjarri í daln-
um. Wáinámöinen gekk út og skoðaði verk Sampsa — og sjá — allar urt-
irnar þrifust vel. En jurt guðanna — eikin — vildi ekki vaxa á bökkum>
fljótsins. Eftir viku stigu fimm þernur vatnsins á land og skáru gras. Og
Tursas reis upp úr hafinu, brenndi hey þernanna og lagði sáðkorn kærleik-
ans í öskuna. Og eikin óx hratt, skaut greinum sínum til himins, trjákrónan
nam við skýin svo að livorki sól né tungl náði að lýsa jörðina. Og það varð