Félagsbréf - 01.10.1962, Blaðsíða 47

FÉLAGSBRÉF
43
fanga í list sinni, hverja stefnu sem
hún tekur síðan; og hér virðist mér
komið fullgildasta verk hans til þessa:
þroskaðri skáldsýn fær fullgildari
ljóðbúning en fyrr eða annars staðar.
II.
'yiðtöl og eintöl, annan meginþátt
Spreka á eldinn, er eðlilegt að sjá
í framhaldi af og tengslum við Vetrar-
myndir úr lífi skálda. Þar beinist
skáldsýn höfundar inn á við, list hans
er sem fyrr innhverf og persónuleg
en búið hlutlægt, skáldlegt form; þess-
um ljóðum stefnir hann út á við,
freistar þess að beina innblæstri sín-
um í farveg tiltekins „ópersónulegs“
yrkisefnis. í þessum skilningi einum
eru Ijóðin í Viðtölum og eintölum
„hlutlægari“ en Vetrarmyndir; hitt er
annað mál hvort honum lánast að fá
þeim jafngildan skáldlegan búning, —
og sú hlutlægni ein skiptir máli í skáld-
skap.
I Viðtölum og eintölum stendur
fyrst samfelldur bálkur í fimm köflum
og síðan átta ljóð stök, en öll eru
Ijóðin samstæð að efni, upphafsbálk-
l«rinn víðfeðmastur og altækastur, seinni
ijóðunum beint að þrengri, afmörk-
uðum viðfangsefnum. Hér sækir
Hannes sér yrkisefni til samtímans,
staða mannsins í dag, á tímum vona
°g óvona, er í raun yrkisefni hans í
óllum þessum ljóðum á mörkum
angislar og bjartsýni. Staða manns-
lns: annars vegar svimandi framtíðar-
sýn mót öllum furðuvegum opnum,
bins vegar maðurinn á jörðunni hér
og nú:
Ósýnilegur geisli skelfur viS eyra hans
— og hann er í einni svipan: hvítur örn
leiftrandi vígahnöttur
voldug sveifla inn í blá víðerni
— sprengir glerhjálra tíma og rúms
og jiræðir launstigu guðs um rökkvaðar
eilífðir
(II)
Þvi hér er okkar staður okkar stund
í þessu stranga formi þú og ég
tvær mennskar verur laugaðar heitu lífi
í ljósi þessa eina dags
(III)
Maðurinn sub specie aeternitatis,
þar er hæfilegt viðfangsefni Hannesi
Sigfússyni og hinni óstýrilátu, leitandi
ljóðgáfu hans. Og hér lánast honum
hlutlægnisviðleitnin, orðlist hans lýtur
hugsun, hann agar táknmál sitt til
staðfestu sem oft hefur skort áður án
þess að persónuleg, innblásin tilfinn-
ing verksins bíði hnekki af; að þessu
leyti eru Viðtöl og eintöl rökrétt fram-
hald Vetrarmynda. En svo kynlega
ber við að þegar Hannes beinir sjón-
um að manninum á jörðunni (IV og
V) myrkvast honum sjónirnar ytra og
innra; og honum verður ofurefli að
túlka þá afskræmissýn sem hann sér
eða vill sjá. Ljóðmálið leysist upp í
höndum hans í stóryrðaprósa, mark-
leysu; liin hnitmiðaða bygging ljóðs-
ins fer út um þúfur; jafnvel málfarið
fer úr böndum („þeir spýttu sannleik