Félagsbréf - 01.10.1962, Síða 60

56
FÉLAGSBRÉF
þessum sökum, hvort sem litið er
til heildarinnar eða einstakra ljóða.
Sem tilraun er Jörð úr ægi stór í snið-
um, og margt er vel um verkið og við-
leitni höfundar eins og vikið hefur ver-
ið að; en þessi vinnubrögð valda því
að allt of margt fer þar út um þúfur.
Nákvæmari vandvirkni, strangari sjálfs-
gagnrýni höfundar hefðu bætt það til
muna; eins og Jörð úr ægi stendur nú
er verkið ekki hálfur sigur Matthíasi
Johannessen.
VII.
"TVrútímaljóðlist okkar er stundum talin
' standa í „einkennilegum blóma“,
og víst er um það að framvindu, ný-
maila hefur ekki gætt meir í öðrum
bókmenntagreinum undanfarið. Trúlegt
er að þetta sé að breytast: að „form-
byltingar“ sé von í sagnagerð, að frá-
sagnarverðir atburðir verði senn í leik-
húsi okkar. Hvað sem því líður er
formbylting ljóðsins staðreynd í ís-
lenzkum bókmenntum, — þótt þorra
lesanda muni sú bylting miður kunn
en skyldi nema þá af laklegri afspurn.
í því leiðindakarpi sem hér stendur
stundum um ljóðlist er sjaldan eða
aldrei rætt um annað en rim eða órím;
og trúlegt er að alltof margir lesendur
hafi látið blekkjast af þessu: dragi öll
skáld yngstu kynslóðanna í einn dilk
sem lítt lesandi og „óskiljanleg“, taki
upp þykkjuna fyrir rímið og vísi öll-
um nútímaskáldskap í hin yztu myrk-
ur. Hér er að vísu á ferðinni fráleit-
ur og margfaldur misskilningur: ljóð-
hefðin lifir allgóðu lífi beggja vegna
víglínu formbyltingarinnar; og fyrir
yngstu skáldakynslóðinni er form-
byltingin raunar um garð gengin, við-
leitni þeirra tekur mið af allt öðrum
kennileitum.
Hlutskipti þessarar kynslóðar verður
hins vegar að taka við arfi formbylt-
ingarinnar, að staðfesta framtíð hins
frjálsa nútímaljóðs á íslenzku. Um
þá framtíð verður fáu spáð hér, en af
þeim strjálu dæmum sem rakin hafa
verið hér að framan má ráða í það
liversu fjölskrúðug og fjölbreytileg nú-
tímaljóðlisl okkar er og hefur verið nú
um sinn. Athyglisvert er m.a. hversu
margir þessara höfunda halda, eða
vilja halda, ljóði sínu til móts við les-
andann, vilja tjá honum erindi; skáld-
skapur þeirra er sízt fráhverfur eða
dulur hvað sem líður þeirri kreddu að
allur nútímaskáldskapur sé óskiljan-
legur. Það er að vísu gamalkunnugt að
framsækin ljóðlist á sér að jafnaði
ærið þröngan lesendahóp framan af, en
ekki er trúlegt annað en sá hópur eig1
setm eftir að stækka: bezta nútímaljóð-
list okkar hefur þegar unnið sér þá
l'estu og einurð að múr fálætis og ein-
angrunar umhverfis hana hlýtur að
rofna.
Vert er að ítreka að lokum að hér
hefur ekki staðið til svo mikið sem að
gera neins konar „yfirlit um íslenzka
ljóðagerð“ undanfarið ár eða tvö, ekki
einu sinni um kveðskap formbyltingar-