Félagsbréf - 01.10.1964, Blaðsíða 12

urð lands vors í sál vora og ættum
að magnast svo, að vér sæjum betur
en aðrir leik á borði heimslífsins. Is-
lendingar eiga að keppa „um metnað
við frægustu þjóðir“. Hann var vitan-
lega Landvarnarmaður í liópi þeirra
Islendinga, er gerðu fyllstu kröfur til
Dana, áður en vér losnuðum úr sam-
bandi við þá og stofnuðum vort eigið
lýðveldi.
Hann trúði einnig því, að Thule
væri ísland og nefndi hana Sóley, og
ást hans á landinu skín í gegnum
fjölda kvæða hans, þar sem hann rek-
ur ætlunarverk þjóðarinnar. Hann
trúði því, áð Papar hefðu komið hing-
að til lands og haft liér búsetu, áður
en land var numið, og hefir ritað
bók um þetta, reynt að skýra hellana
hjá Ægissíðu sem leifar frá tímabili
Ira o.m.fl.
I kvæðinu Skógarilmur lýsir hann,
hversu andi hans vaknaði til vitund-
ar um samband sitt við algeiminn og
fann fyrsta vott skáldeðlis síns. Hann
var þá harn að leikjum méð öðrum
börnum úti í skógarrunni:
ég brjótast og iða fann lífsins þrá
í eggskurns hjúpi míns hjarta
ég hreyfast fann einhvern kraft mér í sál,
sem vængi hins ófleyga unga.
I óbundnu máli í „Gullský“ (1897)
lýsir hann þessu skynsambandi við al-
heiminn og lýsir þar sjúkum manni,
sem er að ná sér eftir veikindi og ligg-
ur úti í túni í allri dýrð og unaði vor-
kvöldsins.
— „Hann fann eðli náttúrunnar
streyma í gegnum taugar sínar og æð-
ar, Iþetta tvíbrotna, hverfula eðli, sem
þráir að lifa og þarf að deyja — vilji,
vit og tilfinningar hans störfuðu í
eining, eins og strengir á hljóðfæri,
sem eru stilltir nákvæmlega saman —
Framan við hverja ljóðabók, nema
þá fyrstu, Sögur og kvœSi', hefir skáld-
ið sett kvæði, sem prentað er með
breyttu letri. Er það eins og heildar-
sýn yfir dýpstu hugsanir kvæðanna í
hverju bindi, eins konar forspil, gert
af þeim stefjum, sem enduróma í kvæð-
unum. I þessu fyrsta safni eru m.a.
NorSurljós og Hvarf séra Odds frá
Miklabœ.
Stefjahreimur er forspilið að Hafblik-
um. Þar er reynt að lýsa í dæmum,
hvernig hræringar náttúrunnar birtast
einstaklingsvitundinni í ljósi, lit og
hljómi. I þessi safni eru m.a. 1 Slútnesi,
Dettifoss og Kvöld í Róm.
Forspilið að Hrönnum er kvæðið
Eldur. Hver geisli á ætt sína að rekja
til vilja skaparans og hefir mikið
verk að vinna í baráttu við dauða og
myrkur. Þessi heilagi eldur, sem birt-
ist eins og ljós og hiti í sálum vorum,
er ástin. Ást móðurinnar verður vega-
ljós barnsins alla þess ævi. I mörgum
kvæða sinna glímir skáldið við sam-
band hins líkamlega og eilífa, efnis
og anda, líkama og sálar. Hann telur
eilífðina erfa þann anda, sem meitlað
hefir sinn svip í ásýnd heimsins. I
eilífðinni á sál vor heima. Þar er-
8 FÉLAGSBRÉF