Félagsbréf - 01.10.1964, Blaðsíða 13
tíminn svipstund ein, sem aldrei líður,
algeims rúm, ein sjón, einu dýrðarhjarmi.
Og skáldið er einlægur í trú sinni:
Hafknörrinn glæsti og fjörunnar flak
fljóta bæði. Trú J>ú og vak.
Marmarans höll er sem moldarhrúga.
Musteri Guðs eru hjörtun, sem trúa,
þó hafi ]>au ei yfir höfði þak.
í þessari bók eru m.a. Dagurinn mikli,
Svartiskóli, Sólarlag, Egill Skallagríms-
son og Kappsigling.
Forspilið að Vogum er kvæðið Til
Sóleyjar. I þessum flokki er m.a. kvæð-
ið Útsœr:
Til þín er mín heimjjrá, eyðimörk ógna
og dýrðar,
asýnd af norðursins skapi i bliðu og stríðu.
Hjá þér eru yngstu óskir míns hjarta skírðar.
itsa’r — þú ber mér lifsins sterkustu
minning.
bg sé þig hvíla í hamrafanginu víðu;
eg heyri þig anda djúpt yfir útskaga-grynning.
Ofsinn og mildin búa þér undir bránni;
þú bregður stórum svip yfir dálitið hverfi,
þar lendingai'liáran kveðst á við strenginn
i ánni,
en upplit og viðmót fólksins tekur þitt gervi.
Hér eru einnig mörg glæstustu kvæði
skáldsins: Vœringjar, Vogar, Landsýn,
Oldulíf, EinrœSur Starkaíiar, Messan
« Mosfelli, JörS o.fl.
Þá er loks forspilið að Hvömmum,
°g par eru stórkvæði eins og Langspilið,
Stórisandur, fíjörn Gunnlaugsson, GoS-
orS Eiríks, Stakur strengur, Arfi Þor-
v°lds, Vínland, Frosti, Sunna, Elivog-
ar’ Hnattasund o.m.fl.
& íslenzkri tungu eru til ótal mögu-
leikar til tjáningar innan þessarar um-
gerðar, er rakin nefir verið, því að
oft er þar útsýn frá hverri línu. f for-
mála að ljóðmælum Einars Benedikts-
sonar 1955 hefir dr. Guðmundur
Finnbogason ritað merkilega ritgerð
um ljóðagerð Einars Benediktssonar.
Hann bendir m.a. á, að lengd braglína
ræður miklu um gang þeirra, því að
stuttar braglínur eru stundum hvat-
legar og viðbragðssnöggar, en langar
braglínur eru viðameiri og geta rúmað
fjölbreyttari hugsun og hrynjandi.
Fjöldi braglína í vísu gefur kvæði svip
sinn. Hann segir, að átta Itraglínur í
vísu muni vera tíðast í íslenzkum
skáldskap, og svo er einnig hjá Einari
Benediktssyni.
En það, sem er merkilegast við
skáldskap Einars, eru hinar mörgu
líkingar, hin óþrjótandi hugkvæmni
um setningu hendinga í lok braglínu
og hvernig hann rímar saman ýmist
tvær ljóðlínur eða lengra bil er á
milli. Það er eins og hendingar þess-
ar kveðist á yfir lengra millibil.
Nálega fjórði hlutinn af frumkveðn-
um kvæðum Einars Benediktssonar (af
nálega 200) er hugleiðingar um land
vort og þjóð og margt af því kveðiö
við ákveðin tækifæri og eru því tíma-
bundin, hugleiðingar um, hvers þjóðin
þarf og í hverju henni er áfátt, og eru
þessi kvæði því söguleg heimild. Hann
sá betur en flestir aðrir, hvers íslend-
ingar þörfnuðust, og því urðu þessi
ljóð að hvatningarorðum.
Einar Benediktsson var heimsborg-
FÉLAGSBRÉF 9