Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1893, Qupperneq 65
61
Stjórnartíðindi 1893 C. 16.
f>eir 8em lifðu á jarðrækt og voru sjálfir framfærendur voru samtals 6453, þar af
voru 5883 karlar en 570 konur. Af þeim sem á sjáfarafla lifðu voru 2609 framfærendur,
voru þar af 2433 karlmenn en 176 konur.
þegar kemur til hinna atvinnuflokkanna, sem taldir eru hjer að framan, þá hafa
þeir tiltölulega litla þýðingu, þegar talað er um lífsframfæri alls fólksfjöldans í heild
sinni.
Efstur á blaði er daglaunamannaflokkurinn; í þessum flokki voru árið 1890 rúmlega 3
af hverju hundraði landsmanna. Skýrslurnar sýna stöðuga og mikla fjölgun að því, er
þenna flokk snertir, síðau fólkstalið 1850 (0,7 af hundraði). f>etta gildir einnig um þá,
er eigi hafa ákveðinn atvinnuveg og sem, hvað h'fskjör snertir, munu eiga talsvert skylt
við daglaunamannaflokkinn; 2 af hverju hundraði landsmanna voru 1890 taldir að hafa
haft óákveðinn atvinnuveg, en árið 1850 voru þeir eigi fleiri en 0,6 af hundraði. — í
daglauuamannaflokki voru framfærendur árið 1890 alls 1153, þar af 691 karlar en 462
konur. — Af þeim, sem eigi hafa ákveðinn atvinnuveg, voru 809 taldir framfærendur, og
voru þar af 365 karlar, en konur 444. — I Beykjavíkur kaupstað voru 12 af hverju
hundraði bæjarbúa daglaunameDn og í þessum kaupstað einum voru eigi færri en 21 pct
af öllum daglaunamönnum á Islandi. — Einnig voru i Eeykjavík 19 af hverju hundraði
þeirra mauna, er eigi hafa ákveðinn atvinnuveg.
|>ar næst kemur flokkur þeirra manna, er opinberum störfum gegna : andlegrar og
veraldlegrar stjettar embœttismenn og sýslunarmenn, svo og kennarar. I þessum flokki voru
á-ið 1890 3,1 af hverju hundraði landsbúa og er mikill hluti af þessum flokki, eður 2,2
af hverju hundraði fólksfjöldans, andlegrar stjettar embættismeun og kennarar. — Annars
hefur flokkur þessi í heild sinni verið fremur í apturför síðan 1850, því að það ár voru
4,6 af hundraði í þessum flokki. — Audlegrar stjpttar embættismenn og kennarar, er fyrir
búi stóðu voru árið 1890 171, þar af voru 168 karlar en eigí nema 3 konur. — Af ver-
aldlegrar stjettar embættismönnum og sýslunarmönnum voru 119 framfærendur; voru
þar af 75 karlar en 44 konur. — Tíundi hluti allra þeirra er undir þessa deild heyra
voru í Reykjavíkur kaupstað.
Á allskonar iðnaði lifðu árið 1890 2,6 af hverju hundraði landsmanna og hefur
þessum flokki farið tiltölulega fram. — Við fólkstalið 1850 voru að eins 1,3 af hundraði
í þessum flokki, árið 1880 voru þeir þar á móti orðnir 2,1 af hundraði. — Framfærendur
í þessum flokki voru árið 1890 585, voru þar af 558 karlar en 27 konur. Arið 1880 voru
þeir 413, 380 karlar en 33 konur. — Af hinum einstöku iðnaðarflokkum voru snikkarar
og þeirra fólk laug-fjölmennastir, sem sje 586 persónur alls, og voru þar af 196 fram-
færendur; árið 1880 voru framfærendur 130, en árið 1870 eigi nema 56.---------J>á koma
næstir járnsmiðir og gull- og silfursmiðir. — Til þessarar deildar töldust alls 275 persónur
og voru þar af 74 framfærendur (1880 75 og 1870 að eins 52).--------J>á eru í þriðja lagi
söðlasmiðir og þeirra áhangeudur, alls 176 og voru þar af 53 framfærendur (árið 1880
eigi nema 34). —f>á eru skósmiðir, og töldust 162 menn til þessa flokks, þar af 55 fram-
færendur (árið 1880 voru þeir að eins 16). Konur, er fyrir búi stóðu voru eigi í öðrum
deildum en bakara-, skraddara- og vefara-deildunum svo og í deildinni »aðrir iðnaðarmenn*.
Af þeim er skraddara-iðn stunduðu voru 4 karlar framfærendur en 13 konur; framfær-
endur í hinum deildunum, er nefndar voru, voru þar á móti flestir karlar. — Ejölgun sú
í iðnaðarmannaflokknum yfir höfuð að tala sem orðið hefur frá 1880 til 1890 kemur
einkum á þessar deildir: skraddara, er eigi stóðu fyrir búi fleiri en 2 árið 1880 (kouur),
en 17 1890 (4 karlar og 13 konur), skósmiði og úrsmiði, en meðal þeirra voru framfær-