RM: Ritlist og myndlist - 01.03.1948, Blaðsíða 83
NÓTT I SERBÍU
RM
garar eða Tyrkir? ... Þeir áttu
svo mörgum að verjast.
„Við urðum að hörfa“, hélt
Serbinn áfram, „og skilja eftir þá,
eem töfðu undanlialdið. Við urð-
um að komast upp í fjöllin fyrir
aftureldingu“.
Nóttin hafði gleypt heila hópa,
þar sem konum, börnum, gamal-
mennum og burðardýrum ægði
saman. 1 þorpsrústunum héldu
vopnfærir menn uppi skothríð, en
nú urðu þeir að hörfa hver af
öðrum. — Allt í einu varð liðs-
foringinn alveg á valdi þessara
minninga:
„En hinir særðu! Hvað áttum
við að gera við þá?“
Á hálmstráðu hlöðugólfi, undir
eundurskotnu þaki, lágu meira en
fimmtíu bræður, sem byltust fram
og aftur, með kvalaflogum. Þama
vora menn, sem særzt höfðu fyrir
mörgum dögum og skriðið í þetta
hæli; og aðrir, sem særzt höfðu
um nóttina og stöðvað blóðrennsl-
ið með bráðabirgðaumbúðum;
konur, sem orðið höfðu fyrir
sprengjubrotum.
Liðsforinginn fór inn í þennan
bjall, í stybbu af rotnandi holdi,
þormuðu blóði, óhreinum fötum
og andremmu. Um leið og hann
talaði til þeirra, sem sáust í fölu
skininu frá rjúkandi luktinni,
bærðu þeir á sér, gripnir óþolin-
mæði, ef þá brast ekki þrek til að
hreyfa sig. Stunurnar liljóðnuðu.
Undran og óttablandinni þögn sló
á alla, eins og þessir dauðvona
menn liræddust eitthvað, sem væri
dauðanum geigvænlegra,
Er þeir heyrðu, að í ráði væri
að fela þá misktmn óvinanna,
reyndu þeir allir að standa upp;
en flestir ultu út af aftur.
Frá brjóstum þeirra liðu bæn-
arandvörp, liarmsárt og örvænt-
ingarfullt ákall til liðsforingjans
og hermannanna, sem með honum
voru.
„Skiljið þið okkur ekki eftir,
bræður. 1 nafni guðs almáttugs,
bræður ...“.
En svo varð þeim smám saman
ljóst, að brýna nauðsyn bar til að
við færum, og tóku þá örlögum
eínum með undirgefni. En hvílík
bölvun að falla óvinunum í hend-
ur, vera komnir upp á miskunn
Búlgarans eða Tyrkjans, hinna
fornu fjenda! Augu þeirra sögðu
það, sem þeir fengu ekki tjáð í
orðum. Enginn vill vera Serbi í
óvina höndum. Þá er þeim öðram
fremur bölvun búin. Marga, sem
voru að dauða komnir, hryllti við
tilhugsuninni tun að glata frelsi
sínu.
Hefnd Balkanmanna er geig-
vænlegri en dauðinn.
„Bróðir, bróðir ...“.
Liðsforinginn þóttist skilja þessi
bænarandvörp og sneri sér undan.
„Þið viljið það?“ spurði hann
nokkrum sinnum.
77