Morgunblaðið - 04.12.2015, Side 28

28 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. DESEMBER 2015
✝ Olga fæddist9. ágúst 1932
í Hrísdal, Mikla-
holtshreppi á
Snæfellsnesi. Hún
lést á Dvalarheim-
ilinu Brákarhlíð í
Borgarnesi 23.
nóvember 2015.
Foreldrar Olgu
voru Margrét
Oddný Hjörleifs-
dóttir húsfreyja
frá Hofstöðum, f. 1899, d. 1985,
og Sigurður Kristjánsson bóndi
frá Hjarðarfelli, f. 1888, d. 1969.
Systkini Olgu eru Hjörleifur, f.
1919, d. 1989, Kristján Erlend-
ur, f. 1920, d. 1987, Sigfús, f.
1922, d. 1999, Kristjana El-
ísabet, f. 1924, d. 2013, Áslaug,
f. 1926, d. 1997, Valdimar, f.
1928, d. 1998, Elín Guðrún, f.
1930, Magdalena Margrét, f.
1934, Anna, f. 1938, d. 2009 og
Ásdís, f. 1941.
Eiginmaður Olgu var Leó-
pold Jón Jóhannesson, f. 16. júlí
1917, d. 23. júní 2011, frá
Laugabóli við Ísafjörð. Þau
giftu sig 3. desember 1955.
Börn þeirra eru: 1. Jóhanna f.
3.5. 1956, fyrri maður Jóhönnu
var Kristján Gestsson, seinni
maður hennar var Helgi Guð-
mundsson. Börn Jóhönnu eru a)
Leópold Kristjánsson, í sambúð
Munaðarnesi yfir sumartímann.
Aðalvinnustaður hennar næsta
áratuginn var Samvinnuskólinn
í Bifröst. Þar vann hún ýmis
skrifstofustörf en lengst af við
rekstur mötuneytis skólans auk
þess að sjá um bakstur og eld-
hússtörf. Olga sá um allan þvott
frá Veiðihúsinu við Norðurá
1981-1991. Olga tók að sér mat-
reiðslu fyrir ættarmót á Far-
fuglaheimilinu á Varmalandi,
þar sem hún rak síðar eigið
gistiheimili 1992-95. Olga tók
þátt í að stofna leikskóla Norð-
urárdalshrepps og stjórnaði
honum þar til faglærður leik-
skólastjóri fékkst til starfans.
Þar vann hún áfram við bók-
hald og sem almennur starfs-
maður til ársins 1994. Þá flutti
Olga í Kópavog og dvaldi þar á
veturna til ársins 2013 og í
Borgarfirðinum á sumrin. Olga
vann sem matráður, fyrst hjá
Össuri 1995-98 og síðan við
Heilsuleikskólann Urðarhól í
Kópavogi til ársins 2012. Olga
var liðsmaður hjá Fé-
lagsþjónustunni í Reykjavík og
sá um tvo skjólstæðinga til
lengri tíma. Hún var formaður
Sambands borgfirskra kvenna
um tíma. Hún var í hreppsnefnd
Norðurárdals í sex ár þar sem
hún tók þátt í sameiningu sveit-
arfélaganna í Borgarbyggð og
stofnun Hitaveitu Norðdælinga.
Olga verður jarðsungin frá
Digraneskirkju í dag, 4. desem-
ber 2015, klukkan 13.
með Steinunni Arn-
ardóttur og eiga þau
soninn Snorra, b)
Þorbjörg Kristjáns-
dóttir, gift Garðari
Sigvaldasyni og eiga
þau börnin Evu Mar-
íu og Viktor Óla og
c) Valgerður Helga-
dóttir. 2. Sigurður
Hjarðar, f. 29.6.
1957, kvæntur Haf-
dísi Hrönn Ott-
ósdóttur. Dætur þeirra eru a)
Sara Björg, gift Guðmundi A.
Hansen og eiga þau börnin Sig-
urð Arnar og Bjarndísi Olgu og
b) Olga. 3. Leifur Einar, f. 20.7.
1965, d. 25.4. 1995. 4. Margrét
Oddný, f. 21.2. 1967.
Olga ólst upp hjá foreldrum
sínum í Hrísdal og vann þar al-
menn sveitastörf. Eftir það
vann hún á Vegamótum og fór á
vorvertíðir í Keflavík. Hún var
á Húsmæðraskólanum á Varma-
landi í Borgarfirði 1952-3. Síð-
an ráðskona og vegavinnuráðs-
kona víða um land. Olga og
Leópold keyptu Hreðavatns-
skála árið 1960, byggðu hann
upp og ráku í 17 ár. Árið 1977
flutti fjölskyldan í Hraunbæ,
hús handan götunnar. Þá gerð-
ist Olga vegavinnuráðskona á
ný og sá einnig um bakstur
fyrir Orlofsbústaðina í
Mamma sýnir mér hvernig
sníða á buxur á bangsann minn,
þannig að þær fari vel. Ég þurfti
bara að hinkra eftir því að hún
kláraði að afgreiða súpu fyrir fulla
rútu af fólki á leið norður í land.
Ég á bestu mömmu í heimi. Hún
skammar mann aldrei og er alltaf
tilbúin að leiðbeina og kenna. Hún
treystir mér líka til að nota
saumavélina alein, þó ég sé bara
sex ára. Ég kann líka að reikna og
finnst ég alltaf hafa kunnað það en
ég veit að það er henni að þakka.
Ég er samt ekki alltaf ánægð með
mömmu þó ég viti innst inni að
hún hafi rétt fyrir sér. Ég slepp
aldrei við að gera það sem mér
finnst leiðinlegt og erfitt, alveg
sama hvað ég suða. „Ekki þennan
vælutón. Ég heyri bara í þér þeg-
ar þú talar venjulega,“ segir hún
þá.
Gömul minning um merkileg-
ustu manneskjuna sem ég hef
kynnst. Hún var kletturinn í haf-
inu fyrir mig og svo ótal marga
aðra. Allir voru velkomnir í henn-
ar skjól. Ekkert mannlegt kom
henni á óvart. Hún gekk óhikað
inn í erfiðar aðstæður af aðdáun-
arverðu æðruleysi með fordóma-
lausan opinn huga. Hún var æðru-
leysisbænin holdi klædd,
yfirveguð og traust.
Við sitjum við eldhúsgluggann í
Hraunbæ og það er farið að
rökkva. Mamma er að ræða við
okkur unglingana, bróður minn og
mig um fréttirnar. Af hverju stríð
geisa í heiminum og af hverju
stjórnmálamenn taka það sem
okkur virðist vera svo heimsku-
legar ákvarðanir. Hún talar við
okkur um leiksýninguna sem við
sáum kvöldið áður í Logalandi og
um bækurnar sem við erum að
lesa. Hún hefur lesið allt. Bækur
eru skjólið hennar. Hún segist
nota Íslendingasögurnar til að
lesa í sig kjark þegar lífið reynist
erfitt og snúið.
Mamma var ekki alltaf kát með
uppátækin mín og reyndi oft að
verja mig falli með úrtölum. Hún
dró samt aldrei úr mér kjark eða
gaf í skyn að ég réði ekki við verk-
efnin. Hún velti bara upp þeirri
spurningu hvort þetta bardús
væri skynsamlegt. En áður en
langt um leið var hún iðulega kom-
in á kaf í vesenið með manni. Hún
hafði nefnilega unun af fram-
kvæmdum og framförum, að láta
verkin tala. Maður átti að vanda
sig eins mikið og maður gat innan
þess tímaramma sem maður hafði.
Mikilvægast væri þó að klára
verkið. Hún sýndi manni að vinn-
an varð skemmtilegri ef maður
vann hana vel og fallega eins og
Sigurður pabbi hennar hafði gert.
Mamma var nánast jafngömul
útvarpinu og það var henni mjög
dýrmætt. Hún sagði að Rás 1 væri
hennar háskóli og það væri t.d.
Lönu Kolbrúnu að þakka að hún
hefði lært að meta djasstónlist.
Mamma var fjölfróð, nútímaleg og
þorði að vera öðruvísi.
Móðir mín kenndi mér mark-
visst að takast á við kvíðvænlegar
aðstæður. Hún efldi mér kjark,
þor og þrautseigju. Hún sýndi í
verki að við óvæntar lífsins glímur
hefði maður alltaf val um hvernig
bregðast ætti við. Að vera lausna-
miðuð og gerandi í eigin lífi. Lífið
er erfitt en það er á okkar valdi að
velja að gera það skemmtilegt,
hvað sem á dynur. Að næra sálina
með því að sjá fegurðina og
gleðina í verkum sínum og því
smáa; skýjunum, blómunum og
fuglunum.
Takk mamma fyrir óvenjulegt
og afar dýrmætt veganesti. Takk.
Margrét Oddný.
Tengdamóðir mín, Olga Sigurð-
ardóttir frá Hrísdal, er látin. Hún
var reyndar ekki tengdamóðir
mín þegar hún lést, við Jóhanna
slitum samvistir fyrir ári, en það
breytti engu um afstöðu mína til
Olgu. Á heimili okkar var hún
aldrei kölluð annað en Amma og
það með stórum staf og æði oft
með greini. Ég kynntist henni
þegar ég var að verða fimmtugur
og komst fljótt að því að hún átti
fáa sína líka, enga sem ég hef
þekkt. Ævistarf hennar var að
matreiða og hugsa um fólk, ungt
og gamalt, hraust og veikt. Síðasta
launaða starf hennar var að elda á
leikskóla í Kópavogi. Ég hef fyrir
satt að hennar hafi verið sárt
saknað þar, bæði af börnum og
starfsfólki, þegar hún hætti. Hún
var meistari í matargerð, kunni
allt bæði gamalt og nýtt. Einu gilti
hvort hún eldaði fyrir 200 manns
eða 3–4. Maturinn var alltaf fram-
úrskarandi. Þær mæðgur tóku sig
til og stóðu fyrir veislu þegar ég
varð fimmtugur. Þá lærðist mér í
fyrsta sinn að ég gerði mest gagn
með því að vera ekki fyrir. Ekki
svo að skilja að Olga hafi hamast
með fyrirgangi. Öðru nær. Mér
fannst alla tíð hreint undur að sjá
hvernig hún vann, ekkert óþarfa
handtak, allir hlutir gerðir í réttri
röð. Hvert haust kom hún til okk-
ar og gerði slátur.
Í mínu ungdæmi var sláturgerð
heilmikið fyrirtæki að mér fannst,
en Olga vann sitt verk, oftast sitj-
andi á eldhússtól, og talaði við mig
um pólitík, bókmenntir og hvað
eina frá gömlum tíma og nýjum.
Samtöl okkar um þessi efni urðu
einatt löng og veittu mér afbragðs
innsýn í það líf sem lifað var í land-
inu á 20. öld. Eitt sinn, þegar slíkt
samtal hafði staðið æði lengi, sagði
dótturdóttir hennar: „Hvað hafið
þið eiginlega lifað mörg aldamót?“
Olga var hafsjór af fróðleik.
Hún nálgaðist nútímann af var-
færni en með opnum huga, laus
við dómhörku og fordóma. En hún
var ekki skoðanalaus, langt frá
því, las blöð, sá og heyrði sjónvarp
og útvarp, lagði sig eftir því sem
henni fannst skipta máli og starf-
aði með kvennakirkjunni. Það er
satt að segja ótrúlegt lán að hafa
fengið að kynnast henni og finna
hvernig hún á sjálfsagðan og ein-
faldan hátt tengdi saman fortíð og
nútíð.
Við Jóhanna fengum okkar
skammt af veikindum og erfiðleik-
um. Þá fann ég hversu ómetanlegt
var að eiga Olgu að. Hún var eins
og klettur, aldrei langt undan þeg-
ar við þurftum á að halda. Ég
sagði einhvern tíma við Jóhönnu
þegar verst stóð á: „Hvar værum
við eiginlega stödd ef við hefðum
ekki hana mömmu þína?“
Hún lifði lífi sem skipti fjölda
fólks miklu máli, undantekningar-
laust var hún veitandi og mér er
kunnugt um að margir, skyldir og
vandalausir, áttu skjól hjá henni
um lengri og skemmri tíma.
Að leiðarlokum kveð ég merka
konu sem skilaði gjöfulu lífsstarfi
og stóð mér afar nærri allan þann
tíma sem við áttum samleið.
Helgi Guðmundsson.
Það er dimm vetrarnótt, úti er
hvasst og kalt. Ferðaveðrið þegar
elskuleg tengdamóðir mín lagði
upp í sína hinstu ferð var nötur-
legt. Hún setti veðrið ekki fyrir sig
þá loksins hún var ferðbúin, enda
vön að ganga fumlaust til verka
hvernig sem á stóð. Við sem
þekktum hana vitum að með henni
hverfur svo margt sem okkur er
kært. Heimili Olgu var öllum opið,
hún var alltaf til taks fyrir þá sem
á þurftu að halda. Í boði var húsa-
skjól, matur, góð ráð, nálægð og
yfirvegun. Hún var kletturinn í
hafinu sem ævinlega stóð af sér
fárviðrið. Hún kenndi okkur
æðruleysi og nægjusemi, nokkuð
sem samfélag nútímans skortir.
Hún tilheyrði þeirri kynslóð sem
bjó okkur þau lífskjör sem þykja
sjálfsögð í dag og hlýtur að gera
okkur að betri manneskjum. Eftir
eru ljúfar minningar um stór-
brotna konu.
Olga fylgdist vel með fólkinu
sinu, helst vildi hún hafa alla í
kringum sig. Hún var stolt af
barnabörnunum og kenndi þeim
og leiðbeindi þegar færi gafst.
Langömmubörnin fimm voru
henni endalaus uppspretta gleði
og ánægju. Hana langaði að bíða
þess sjötta sem er á leiðinni.
Olga var heimsborgari. Hún
var listakona sem hafði ánægju af
því að hanna, sauma út og raða
saman litum. Hún naut þess að
klæða sig í falleg föt úr vönduðum
efnum og punta sig með hálsfest-
um og sjölum. Hún eldaði góðan
mat og bar hann fallega fram.
Hún var vel lesin, bækurnar voru
hennar fjársjóður. Á Íslendinga-
sögunum kunni hún góð skil, Lax-
ness var í uppáhaldi og heimsbók-
menntirnar á náttborðinu.
Hún hafði mikið dálæti á leik-
húsferðum og tónleikum. Olga
hafði gaman af því að ferðast, var
ávallt með opinn huga tilbúin að
læra eitthvað nýtt. Hún gerði þá
kröfu til barna og barnabarna að
þau gætu miðlað því sem fyrir
augu og eyru bar á ferðalögum um
framandi slóðir. Hún var lífs-
kúnstner með djúpan skilning á
lífinu, hæfilega kaldhæðin.
Tengdamóðir mín var kven-
skörungur. Hún átti og rak
Hreðavatnsskála í sautján ár með
Leópold manni sínum. Þau hjónin
voru þekkt fyrir greiðvikni. Auk
skálans rak hún gistiheimili að
Varmalandi í nokkur sumur og
mötuneyti í um tvo áratugi. Ævi-
starfið var stjórnun og rekstur.
Olga tók þátt í þjóðmála-
umræðunni og lá ekki á skoðunum
sínum á mönnum og málefnum líð-
andi stundar. Hún var samfélags-
lega ábyrg og vildi hafa áhrif til
góðs. Hún sat í sveitarstjórn og lét
að sér kveða við sameiningu sveit-
arfélaganna í Borgarbyggð. Hún
átti þátt í stofnun leikskóla og
hitaveitu í Norðurárdal. Olga var
um árabil virk í Kvenfélagi Norð-
urárdalshrepps og um tíma for-
maður. Þá var hún formaður
Bandalags borgfirskra kvenna.
Okkur mæðgum, mér og Olgu
yngri, lánaðist að bjóða Olgu eldri
í bíltúr upp í Hraunbæ 4. október
síðastliðinn. Hún var illa haldin af
verkjum en lét það ekki aftra sér.
Norðurárdalurinn var henni svo
kær. Við spjölluðum yfir vöfflu-
kaffi á Hrauninu og nutum útsýn-
isins, Skarðsheiðin, Norðurá, úfið
hraunið og birkið enn í haustlit-
unum.
Olga tengdamóðir mín var fyr-
irmynd okkar sem vorum svo lán-
söm að fá að vera henni samferða.
Takk fyrir samfylgdina, Olga mín,
vaktinni þinni er lokið.
Þín
Hrönn.
Olga amma sigldi í gegnum lífið
líkt og sterkbyggð, nær óhaggan-
leg seglskúta. Ef veður versnaði
og vont var í sjóinn þá einfaldlega
steig hún ölduna af meiri ákveðni.
Henni varð ekki haggað. Með sínu
einstaka jafnaðargeði og æðru-
leysi, þolinmæði og seiglu, já-
kvæðni og svarta húmor stóð hún
af sér öll lífsins óveður. Í kringum
hana var alltaf stöðugleiki og ör-
yggi. Í henni mátti alltaf finna
styrk. Síðasta óveðrið gekk yfir nú
í nóvember, óumflýjanlegt og
óvenju erfitt viðureignar. Í fyrsta
og eina skiptið brast seglskútan.
Náttúran fékk að hafa sinn gang
og að endingu þurfti amma að gefa
eftir. Hún gaf þó ekki eftir fyrr en
í fulla hnefana og sýndi sínar allra
sterkustu hliðar, nánast yfirnátt-
úrulegan kraft. Amma eyddi
stærstum hluta ævi sinnar í að
hugsa um aðra. Henni fórst það
einkar vel úr hendi. Allir sem til
hennar leituðu fengu mat og
uppbúið rúm fyrir nóttina, ást og
alúð. Hún sá um allt og alla. Hún
var hússtýra fram í fingurgóma.
Með gríðarstóran og opinn faðm
sem bauð alla velkomna. Hend-
urnar hennar eru mér sérstaklega
minnisstæðar. Þær voru stórar og
sterkar, mjúkar og hlýjar. Allt fór
leikandi létt í gegnum þær, hvort
heldur sem það var matur, hann-
yrðir, blóm eða húsverk. Hand-
tökin svo örugg og fumlaus, svo
óskaplega vön og áreynslulaus.
Henni fannst til að mynda allt of
seinlegt að baka pönnukökur á
einni pönnu. Pönnurnar þurftu að
vera tvær hið minnsta, helst þrjár.
Aldrei tókst mér að fá hjá henni
uppskriftir, hún notaði ekki svo-
leiðis. Matargerðarlistina hafði
hún í höndunum – þetta var til-
finning og útkoman var alltaf
dásamleg. Amma var líka mikill
fagurfræðingur. Eftir hana liggja
hannyrðir tvist og bast. Hjörtun
sem hún saumaði svo undurfallega
út í eru til marks um það, öll ein-
stök eins og hún. Fallegustu spor-
in saumaði hún þó – hægt og af yf-
irvegun, án þess endilega að ætla
sér – í hjarta mitt. Hún kenndi
mér muninn á hrærðu, þeyttu og
hnoðuðu deigi. Að taka slátur og
baka pönnukökur. Að leggja á
borð og sjóða rabarbarasultu. Að
gera fjallagrasamjólk og grjóna-
graut. Hún kenndi mér nægju-
semi og hóf. Mikilvægi þess að
hvíla sig og njóta líðandi stundar.
Að taka lífinu með ró og hengja sig
ekki í smáatriðin. Hún kenndi
okkur öllum svo margt. Amma var
vel lesin og skrifaði fallega texta. Í
minningarbrotum sínum úr Hrís-
dal skrifaði hún:
„Eitt sinn á Þorláksmessu kom
Halldór frændi í Dal með jólatré
sem hann hafði smíðað. Við vöfð-
um stofninn með lyngi, settum
litlu snúnu kertin á greinarnar og
það varð svo bjart í litlu baðstof-
unni. Hin mesta birta bjó samt í
hugum allra svo ljósin þurftu ekki
að vera svo mörg, það var himnesk
birta.“
Elsku amma mín. Það er ósk
mín að þú hafir nú aftur fundið þá
himnesku birtu sem var í baðstof-
unni í Hrísdal forðum. Ljósið þitt
mun áfram lýsa leið mína í gegn-
um lífið og öll þau óveður sem
kunna að verða á leiðinni. Þú ert
fyrirmyndin mín og ég verð æv-
inlega þakklát fyrir sporin sem þú
saumaðir í hjartað mitt. Takk fyr-
ir allt.
Þín vinkona og nafna
Olga Sigurðardóttir.
Stelpuskott kemur að bæjar-
læknum í Hrísdal á 4. áratug síð-
ustu aldar. Það er komið myrkur.
Lækurinn er lagður en búið er að
brjóta vök til að skola þvott.
Stelpuskottið dregur fram heima-
saumaðar nærbuxur úr hveiti-
poka. Hún beygir sig niður á hnén,
nuddar þær saman krókloppin á
höndunum. Í sömu andrá missir
hún þær undir skörina á ísnum og
þær hverfa. Þegar ísa leysir var
gerð tilraun til að leita eftir þeim
en þær fundust ekki. Kannski
voru þær komnar út í sjó, hugsar
sú stutta.
Þetta er minningarbrot frá
ömmu minni, Olgu Sigurðardótt-
ur. Amma tilheyrir kynslóð sem
senn hverfur á braut. Kynslóð
sem við eigum svo margt að
þakka. Kynslóð sem byggði upp
landið okkar og grunnstoðir sam-
félagsins með dugnaði, elju og
þrautseigu. Það er óraunverulegt
til þess að hugsa að framan af hafi
amma alist upp í torfbæ, hvorki
með rennandi vatni eða rafmagni,
og átt 10 systkini.
Þrátt fyrir ólíka barnæsku
deildum við amma sömu ástríðu á
mat og matargerð. Amma og mat-
Olga Sigurðardóttir
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir og amma,
MARGRÉT SIGURRÓS GUÐNADÓTTIR,
andaðist á Landspítalanum
mánudaginn 30. nóvember.
Útför verður í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Þeim sem vildu minnast hennar er bent á
Krabbameinsfélag Íslands.
.
Hákon Jens Waage,
Hjálmar Theodórsson, Elísabet Arnardóttir,
Davíð Elvar Hill, Susan Hill,
Ingibjörg Karlsdóttir, Trausti Örn Einarsson
og barnabörn.
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
INGVAR ÞÓRHALLUR GUNNARSSON,
Laxárbakka, Hvalfjarðarsveit,
lést á Heilbrigðisstofnun Vesturlands,
Akranesi, 29. nóvember.
Minningarathöfn um hinn látna verður í Akraneskirkju
miðvikudaginn 9. desember klukkan 13.
Útför fer fram frá Eskifjarðarkirkju laugardaginn 12. desember
klukkan 11.
.
Hulda Bryndís Hannibalsdóttir,
Sigríður K. Ingvarsdóttir, Skúli Hermannsson,
Helga Þ. Ingvarsdóttir, Jesus S. Tabarnero,
Berglind S. Ingvarsdóttir, Sævar Guðjónsson,
Inga B. Ingvarsdóttir, Karl R. Freysteinsson
og barnabörn.
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir, afi og
langafi,
GUNNAR KRISTMANN
RÖGNVALDSSON,
bóndi frá Dæli, Skíðadal,
lést á sjúkrahúsinu á Akureyri
miðvikudaginn 25. nóvember.
Útförin fer fram frá Dalvíkurkirkju
mánudaginn 7. desember klukkan 13.30.
.
Ragnar Gunnarsson, Lára Stefánsdóttir,
Margrét Gunnarsdóttir, Guðmundur Gunnlaugsson,
Óskar Gunnarsson, Jóhanna Arnþórsdóttir,
Eygló Gunnarsdóttir, Kristján Daðason,
barnabörn og barnabarnabörn.