Morgunblaðið - 23.07.2016, Síða 49

TÓNLIST
Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@arnareggert.is
Tríóið Kælan mikla býr yfirdulmagni, stöllurnar semþað skipa eru með got-
nesku stílbrögðin á tandurhreinu
og sveitin er glæsilega utangarðs
í tónlistarsenu landsins. Fyrir
stuttu kom fyrsta breiðskífa
hennar, samnefnd henni, út á
gríska merkinu Fabrika Records.
Kælan mikla var stofnuð í
ársbyrjun 2013 en Sólveig Matt-
hildur Kristjánsdóttir, Margrét
Rósa Dóru- Harrysdóttir og Lauf-
ey Soffía Þórsdóttir skipa tríóið.
Þær kynntust í hinum listvæna
Menntaskóla kenndum við
Hamrahlíð og bjuggu til sveitina
er Sólveig tók þátt í ljóðaslammi
það ár. Fyrst um sinn var tónlist-
in nokkuð hrá, öskruð/sungin
ljóð og stuðst við bassa og
trommur. Síðasta ár var svo
trommum skipt út fyrir hljóð-
gervil og hljómur sveitarinnar
varð fókuseraðri. Á plötunni sem
hér er til umfjöllunar er lagt út
frá skuggabylgjunni svokölluðu
(„darkwave“); tónlistin hjúpuð
drungalegum, gotarokkslegum
blæ með sterkri skírskotun til
upphafs níunda áratugarins, þeg-
ar frumstæðir hljóðgervlar leiddu
m.a. framvinduna. Þessi sena
rúllar stundum eins og eitt langt
tilbrigði við Faith-plötu The
Cure.
Þessi
samnefnda
plata er
fyrsta plat-
an sem kem-
ur ærlega út
ef svo má
segja, hún
er þegar
komin út á
vínyl og sem streymi á bandcamp
og geisladiskur kemur mögulega
í haust. Til þessa hafa þær átt lög
á safnplötum, gefið út „demo“
o.s.frv. Lag samnefnt sveitinni
opnar plötuna, hægt og drunga-
legt (þetta orð, drungalegt, var
sérsamið fyrir stelpurnar) en svo
hækkar aðeins í tempóinu í
„Myrkrið kallar“ og Laufey öskr-
ar tilhlýðilega texta. Lagatitlar
eins og „Kalt“ og „Líflát“ segja
sitt, restin af plötunni rúllar í
nokkuð hefðbundnum skugga-
bylgjugír, lögin eru mis-
spennandi verður að viðurkenn-
ast og textar eiga það til að vera
helst til einfaldir og fyrirsjáan-
legir á stundum. En heild-
arstemman er það sem skiptir
máli, hún er flott og dregur
mann inn. Dregur mann inn í
myrkrið kalt og svalt … (hér
hefði verið gott að geta sett bros-
karl).
En þessi tiltekna plata er í
raun bara einn angi af því sem
Kælan mikla er að færa okkur.
Meðlimir hafa nefnilega dálítið
sem skortir glettilega oft í dæg-
urtónlistinni, það er sterkan og
eftirtektarverðan stíl. Þær eru
m.ö.o. svalar. Þessi bragur er
líka yfir umslagshönnuninni,
heildarímyndin er þannig flott og
aðlaðandi. Og þetta nafn! Kælan
mikla. Snilld. Ljósmyndir gefa af
sér sterka gengis-áru, svipað og
ég upplifði þegar Mínus fór mik-
inn í harðkjarnasenunni. Þetta er
átatakalítil útgeislun sem aðeins
þeir kornungu – sem eru óhrædd-
ir og til í allt – hafa. Það er allt
að vinna, engu að tapa, og hér
vinnur þekkingar- og reynsluleys-
ið, sérstaklega í upphafi, jafnan
með fólki. Það er eitthvað ung-
lingalegt við þetta líka, en alls
ekki í neikvæðum skilningi. Þetta
er fallegt, saklaust, orkuríkt.
Hreint.
Og það er meira. Meðlimir
eru virkir í neðanjarðarsenu Ís-
lands, duglegir að halda tónleika,
skipuleggja tónleika o.s.frv. Sól-
veig stofnsetti útgáfuna Hið
Myrka Man sem stendur m.a. fyr-
ir tónleikaröð og í upphafi gáfu
þær út ljóðabækur í takmörkuðu
upplagi (í gegnum Fríyrkjuna).
Kælan mikla er þá nýkomin úr
tónleikaferðalagi um Evrópu.
Þessi virkni er til fyrirmyndar og
verður vonandi öðrum til eft-
irbreytni.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Makt myrkursins
» Tónlistin hjúpuðdrungalegum, gota-
rokkslegum blæ með
sterkri skírskotun til
upphafs níunda áratug-
arins, þegar frumstæðir
hljóðgervlar leiddu m.a.
framvinduna.
Skuggalegar
Þær Sólveig,
Maggý og
Laufey skipa
Kæluna miklu.
MENNING 49
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. JÚLÍ 2016
Funai Electric hef-
ur gefið það út að
fyrirtækið muni í
lok þessa mánaðar
framleiða síðustu
VHS-spóluna.
Framleiðslu er
hætt þrátt fyrir að
á síðasta ári hafi
fyrirtækið selt 750 þúsund spólur
en það er aðeins brot af þeim 15
milljón spólum sem fyrirtækið seldi
á hápunkti vídeóspólunnar. Í fyrra
hætti Sony framleiðslu á Betamax-
vídeókassettum og ljóst er að spól-
an er komin út á enda. Ný tækni
hefur tekið við og þetta gamla form
fer á safnið með öðrum gömlum og
úreltum gripum.
Síðustu vídeóspólurnar
framleiddar í lok júlí
Spólan kveður.
Miklar vangaveltur hafa verið um
það hver taki við hlutverki James
Bond af Daniel Craig. Leikarinn
Idris Elba hefur verið nefndur til
sögunnar en í samtali við Good
Morning America, þar sem Elba var
mættur til að ræða hlutverk sitt í
nýju Star Trek-myndinni, segist
hann sjálfur vera orðinn of gamall.
„Þeytast um í sportbílum, eltandi
stelpur með martini við hönd, hver
vill það? Það hljómar hræðilega,“
sagði Elba sem er 43 ára gamall.
Rétt er að taka það fram að Ro-
ger Moore var 45 ára þegar hann
lék í sinni fyrstu James Bond-mynd,
Live and Let Die.
Er Idris Elba of gamall fyrir Bond?
Njósnari Leikarinn Idris Elba virð-
ist ekki hafa mikinn áhuga á Bond.
Minnstu munaði að leikkonan Sa-
rah Jessica Parker hafnaði hlut-
verki í hinum vinsælu þáttum Sex
and the City sem voru sýndir á ár-
unum 1998 til 2004.
Í frétt Daily Mail segir að leik-
konan hafi næstum hafnað hlut-
verki Carrie Bradshaw í þáttunum,
að eigin sögn vegna áhyggna af
nekt og á köflum fremur grófu orð-
bragði sem þættirnir eru frægir
fyrir.
Parker segir að umboðsmaður
hennar, Kevin Huvane, hafi þurft
að beita fortölum til að fá hana til
að taka að sér hlutverkið í þátt-
unum goðsagnakenndu. Umboðs-
maðurinn reyndist síðan hafa rétt
fyrir sér, því
þættirnir urðu
gríðarvinsælir.
„Það voru
nokkrir hlutir
sem ég hafði
áhyggjur af,
ég var ekki
sérlega hrifin
af því að sýna
mikið hold og
hafði áhyggjur
af orðbragð-
inu. En Kevin hélt áfram að segja
mér að þetta væri öðruvísi, að ég
hefði aldrei gert neitt þessu líkt áð-
ur. Að enginn hefði gert nokkuð
þessu líkt og ég ætti að slá til.“
Óttaðist nektina í þáttunum
Sarah Jessica
Parker
...sem þola álagið!
TRAUSTAR VÖRUR...
VIFTUR
Í MIKLU ÚRVALI
Það borgar sig að nota það besta!
• Bor›viftur
• Gluggaviftur
• I›na›arviftur
• Loftviftur
• Rörablásarar
• Ba›viftur
• Veggviftur
Dalvegi 10–14 • 201 Kópavogi • Sími: 540 7000 • www.falkinn.is
GHOSTBUSTERS 2, 5, 8, 10:30
THE INFILTRATOR 5, 8, 10:35
ÍSÖLD ÍSL.TAL 1:50, 3:50, 5:50
CENTRAL INTELLIGENCE 8
MIKE AND DAVE 10:25
FINDING DORY ÍSL.TAL 2
LAUGARÁSBÍÓ Sýningartímar
Miðasala og nánari upplýsingar
TILBOÐ KL 1:50
TILBOÐ KL 2