Dagblaðið Vísir - DV - 29.12.2015, Síða 34

Heimilisfang
Kringlan 4-12
6. hæð
103 Reykjavík
fréttaskot
512 70 70fr jál s t, ó Háð dag b l að DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
aðalnúmer
ritstjórn
áskriftarsími
auglýsingar
sandkorn
34 Umræða
Útgáfufélag: DV ehf. • Stjórnarformaður og útgefandi: Björn Ingi Hrafnsson • Ritstjórar: Eggert Skúlason og Kolbrún Bergþórsdóttir
Viðskiptaritstjóri: Hörður Ægisson • Fréttastjórar: Baldur Guðmundsson og Einar Þór Sigurðsson • Umsjónarmaður innblaðs: Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
Framkvæmdastjóri : Steinn Kári Ragnarsson • Umbrot: DV ehf. • Prentun: Landsprent • Dreifing: Árvakur
Áramótablað 29. desember 2015
Hvort ég verð atvinnuhæfur
eða ekki verður að koma í ljós
Mér finnst þetta hálf
óþægilegt
Lífið er ekki bein
braut
Nýr leikur – nýtt ár
Kristinn Jón Guðmundsson snýr aftur heim eftir 30 ára útlegð í New York. – DV Jón Örn Loðmfjörð Arnarson þarf að framvísa skilríkjum til að nota ættarnafn sitt á Facebook. – DVHjörtur Magni Jóhannsson gekk í gegnum skilnað þegar hann var nýorðinn prestur. – DV
N
ú árið er liðið … Þetta eru
stór orð. Það kemur ný tala
á dagatalið – 2016. Áramót
eru tími uppgjörs. Við lítum
til baka og rifjum upp þetta
ár sem aldrei kemur aftur. Við veltum
fyrir okkur nýju ári. Hvað mun það
bera í skauti sér?
Ár er svolítið eins og fótboltaleikur.
Það er afmarkað tímabil og við
hefjum leik á pari. Við munum fá
tækifæri til að skora. Við þurfum að
nýta þau tækifæri. Að öllum líkindum
fáum við á okkur mark eða mörk. Það
eru vandamál eða úrlausnarefni sem
steðja að okkur öllum ár hvert.
Eins og í fótboltanum þá þurf-
um við kannski sérstaklega að var-
ast að gera mistök. Knattspyrna er
leikur mistaka. Það lið sem gerir færri
mistök vinnur iðulega leikinn. En
okkar markmið er ekki endilega að
vinna. Miklu frekar að reyna að kom-
ast klakklaust í gegnum árið og láta
okkur og okkar nánustu líða vel.
Margir strengja áramótaheit á
þessum tímamótum. Það er alltaf
gott. Að setja sér markmið er okkur
öllum gott. Þá erum við að vega og
meta stöðuna og það er hollt. Það er
hyggilegt að hafa markmiðið ekki það
óraunhæft að það sé í raun útilokað
að ná því. Ekkert knattspyrnulið legg-
ur upp í leik með það að markmiði að
skora tíu mörk hjá andstæðingnum í
fyrri hálfleik. Kannski bara að stefna
að því að halda hreinu og skora einu
marki meira en andstæðingurinn.
Við þurfum að huga að með-
spilurunum. Ef við vöndum okkur
þá blómstra þeir í leiknum og hjálpa
okkur að ná fram okkar besta.
Einspilarar eiga erfitt uppdráttar í
hópíþróttum.
Við pössum líka orðbragðið og
úthúðum hvorki andstæðingum,
samherjum né áhorfendum. Við
gerum athugasemdir ef okkur líkar
ekki það sem dómarinn segir, en við
virðum ákvarðanir hans.
Umfram allt gerum við okkar
besta til að ná árangri og gleðja
áhorfendur.
Framundan er nýr leikur. En ein
umferðin er að hefjast. Reimum
skóna vel og hlaupum stolt út á völl-
inn og njótum þess að spila. Í boði
eru þrjú stig og við ætlum að gera
okkar besta.
DV þakkar áskrifendum og
lesendum samfylgdina á liðnu ári og
óskar öllum gæfuríks árs. n
Svavarsskjólið
Sá furðulegi málflutningur heyrist
enn að fullnaðarsigur Íslands í
Icesave-deilunni hafi í reynd engu
máli skipt þar sem eignir slitabús
Landsbankans
dugi til að greiða
forgangskröfuhöf-
um – Bretum og
Hollendingum –
að fullu. Þessari
dellu var síðast
haldið fram af Svavari Gestssyni,
aðalsamningamanni stjórnvalda
í Ice save-viðræðunum, á Face-
book-síðu hans fyrir skemmstu.
Það er með ólíkindum að sá sem
bar ábyrgð á samningunum virð-
ist ekki skilja um hvað var samið.
Samkvæmt alræmdum „Svavars-
samningi“ hefði íslenska ríkið borið
ábyrgð á höfuðstól og afborganir
og vaxtagreiðslur áttu að greiðast á
tímabilinu 2016 til 2023. Óháð upp-
gjöri Landsbankans þá er ljóst að
áfallinn vaxtakostnaður ríkissjóðs
vegna samninganna væri um ára-
mótin orðinn vel yfir 200 milljarðar.
J
ólaprédikunin á það til að skrifa
sig sjálf, á liðinni aðventu skrifaði
lífið og tíðarandinn nokkrar. Einn
frumlegasti helgileikur síðari ára
var án efa „Almar í kassanum“
sem þjóðin fylgdist með í heila viku á
internetinu. Almar var nakinn inni í
glerkassa og því fóru frumþarfir hans
ekki framhjá glöggum áhorfendum.
Og það var einmitt það sem kom fólki
mest á óvart og vakti jafnvel hneykslan
að maðurinn skyldi gera slíkt fyrir allra
augum það er að segja þeirra sem
kusu að horfa. Þegar ég fór að upp-
götva evrópskar raunsæismyndir á sín-
um tíma eins og verk breska leikstjór-
ans Mike Leigh þar sem venjulegt fólk
með óviðurkennt útlit situr á salern-
inu á meðan það talar við makann sem
stendur inni í svefnherbergi með stírur
í augum uppgötvaði ég, mér til mikill-
ar skelfingar, að amerísku kvikmynda-
uppeldi hafði tekist að gera mig forviða
yfir slíkum senum. Mér fannst nán-
ast eins og ég væri að horfa á eitthvað
forboðið. Ég vissi ekki hvort ég ætti að
hlæja eða gráta en einhvern veginn var
þetta frelsandi. Mennskan er nefnilega
frelsandi og sögur eru líka oft frelsandi
og þegar mennska og saga sameinast í
eitt, þá eru jólin.
Gjörningur Almars er á vissan hátt
helgileikur – nakið guðsbarn í kassa.
Fyrir tvö þúsund árum var barnið
reyndar nakið í jötu en þannig tjáði
Guð okkur að við værum í lagi með
allar okkar sammannlegu frumþarfir.
Barnið í jötunni er sáttmáli milli Guðs
og manna um að hið sammannlega
sé gott, að við þurfum ekki að skamm-
ast okkar fyrir það, því þegar skömm-
in læðist inn skapast jarðvegur fyrir
ofbeldi og kúgun, þá fyrst myndast
aðstæður til að gera eitthvað ljótt úr
því sem upphaflega er bara mennskt.
Þannig að jafnvel þó að gjörningur Al-
mars hafi verið óvenjulegur og ögrandi
var hann opinberun á því sem í upp-
hafi er ætlað að vera mannlegt og gott
og liggur fyrir okkur öllum, mér, þér og
meira að segja páfanum. Það eru nefni-
lega ekki frumþarfir mannsins sem eru
dónalegar heldur skömmin yfir þeim,
skömmin yfir kynlífi hefur t.d. orðið til
þess að skapa klám, ofbeldi og þöggun,
skömmin yfir líkamanum hefur orðið
til þess að afmynda hann eða gera eina
óraunhæfa útgáfu eftirsóknarverða,
trúarskömm hefur annars vegar orðið
til að afneita andlegu lífi og hins vegar
til að réttlæta ofbeldi í nafni trúar og
þannig mætti lengi telja. Frumþarfir
mannsins eru ekki skammarlegar
heldur óttinn við þær og það var mikil-
vægasti boðskapurinn í gjörningi unga
listnemans, menn geta deilt um hvort
gjörningurinn sé list eða prédikun
nema við sættumst á að list sé alltaf
prédikun.
Í jólaguðspjallinu er Heródes hold-
gervingur skammarinnar, hann er svo
langt leiddur í sinni skömm að hann
kannast ekki lengur við mennsku sína
og sér þar af leiðandi ekki hvað hann
á sammerkt með öðru fólki. Skömm
hans leiðir til hörmungaratburða í
Betlehem þar sem saklaus börn voru
líflátin. Brjóstvit Jóseps verður til þess
að þau María koma barninu undan.
Ein dýrmætasta gjöf sem Guð hefur
gefið okkur er einmitt brjóstvitið, ef þér
finnst erfitt að ímynda þér að englar séu
til þá er brjóstvitið nokkuð nærri þeim
fyrirbærum. Brjóstvitið er að mínu mati
skilaboð frá Guði, það birtist oft sem
innra hvísl um að gera eitthvað annað
en hið augljósa eða auðvelda, stundum
segir það þér að staldra við og stund-
um að synda mót straumnum. Allar
manneskjur hafa brjóstvit, það eina
sem getur hulið það er vantrúin á að
manneskjan sé heilög með allar þessar
vandræðalegu frumþarfir.
Já, jólaprédikunin hefur tilhneig-
ingu til að skrifa sig sjálf, sagan af al-
bönsku fjölskyldunum tveimur sem
voru sendar úr landi í skjóli nætur með
tvo langveika drengi er eins og nútíma-
útgáfa af jólaguðspjallinu. Það hefði
nánast verið hægt að standa hér í kvöld
og segja „í ár má lesa jólaguðspjall-
ið út úr sögu albönsku fjölskyldnanna
og örlögum þeirra.“ Þeim var fyrst út-
hýst líkt og fjölskyldunni frá Nasaret og
gert að yfirgefa landið um nótt eins og
Maríu og Jósep með nýfædda barnið
sem hefði auðvitað þurft að vera í
öruggu umhverfi fyrstu dagana eins og
aðrir hvítvoðungar. Það setur að manni
hroll að hugsa um lítil börn á flótta um
nótt, vansvefta og hrædd.
Saga albönsku fjölskyldnanna á
það sammerkt með jólaguðspjallinu
að fjalla um baráttu lífs og dauða þar
sem lífið hefur að lokum yfirhöndina,
guðspjallið hefur umfram allt
huggunarríkan boðskap að flytja, það
er upprisufrásögn ekki síður en páska-
guðspjallið, jólaguðspjallið er líka sál-
gæslusaga sem kennir okkur hvernig
samstaða, samkennd, hugrekki og trú
á Guð og brjóstvit manneskjunnar ber
mann áfram í erfiðum aðstæðum.
Jólaguðspjallið er saga um mátt
þess að tilheyra öðru fólki og vera elsk-
aður af Guði og mönnum. Saga al-
bönsku fjölskyldnanna lýtur sem bet-
ur fer sömu lögmálum því á nýju ári
er von á þeim til landsins, Guði sé lof
fyrir það, fyrir samstöðuna, samtaka-
máttinn og hina réttlátu reiði, þeirra
gull, reykelsi og myrra reyndist vera ís-
lenskur ríkisborgararéttur.
En hvað skyldu þessar tvær jóla-
prédikanir sem skrifuðu sig sjálfar á
liðinni aðventu eiga sameiginlegt, Al-
mar í kassanum og albönsku fjöl-
skyldurnar? Jú, þær minna okkur á
hvað það er mikilvægt að afneita ekki
því sem öllum manneskjum er áskap-
að, hvort sem um ræðir grunnþarfir lík-
ama eða sálar. Viðbrögð samfélagsins
við Almari í kassanum voru sumpart í
mótsögn við þá kærleiksríku reiði sem
ríkti yfir örlögum albönsku fjölskyldn-
anna. Af hverju bauð fólki við nökt-
um karlmannslíkama? Viðbrögðin eru
verðugt umhugsunarefni, að bjóða
við nekt eins og hún birtist hjá Almari
getur verið spegilmynd þess að bjóða
við félagslegri og tilfinningalegri nekt
sem er svo algeng í samfélagi manna
og verður til þess að fólk einangrast,
verður hrætt og velur þá jafnvel að leita
samþykkis í neikvæðum og skaðlegum
kringumstæðum. Gott dæmi um slíkt
eru allir þeir öfgahópar sem þrífast um
víða veröld og ógna frelsi fólks til að
hefja nýtt líf í öðru landi með sína trú
og menningu. Hörmungar haustsins í
París eru dæmi um slíkt. Þar kemur fé-
lagsleg nekt við sögu.
Hann Almar okkar var jú einu
sinni lítið barn, kannski þurfum við
einmitt að iðka það meira að sjá allt
fullorðið fólk fyrir okkur sem lítil börn
þegar varnarleysi þess vekur hjá okkur
andúð. Ég held að jólaguðspjallið sé í
og með hvatning til þess að muna að
eitt sinn vorum við öll börn með þær
frumþarfir sem héldu áfram að lifa og
eflast í líkama okkar og sál. Jólaguð-
spjallið er hvatning um það að verða
ekki skömminni að bráð, Guð gerðist
nefnilega maður til þess að við gætum
elskað okkur sjálf, líkama okkar og sál
því það er jú forsenda þess að standa
með öðru fólki og elska það í nekt
sinni. n
Almar og albönsku fjölskyldurnar
Leiðari
Eggert Skúlason
eggert@dv.is
Mynd SiGtryGGur Ari JoHAnnSSon
Hildur Eir Bolladóttir
Prestur
Af Pressunni
Viðurkennd gæðateppi, slitsterk, ofnæmisprófuð
og samþykkt af Mannvirkjastofnun.
Óhreinindavörn sem lengir líftíma teppanna
og léttir þrif.
Stigahúsateppi
Mikið úrval!
Mælum og gerum tilboð
án skuldbindinga og kostnaðar
Ármúli 32, 108 Reykjavík
Sími 568 1888
www.parketoggolf.is
Sérverslun með teppi og parket