Dagblaðið Vísir - DV - 28.04.2015, Qupperneq 38

Vikublað 28.–29. apríl 201526 Menning
Þ
að er svo mikilvægt fyrir til-
veruna að við eigum okkur
fyrirmyndir á sem flestum
sviðum og af báðum kynj-
um,“ segir Sigurlaug Hreinsdóttir,
ritstjóri vefsíðunnar Hugsun
kvenna, sem var opnuð í lok síðasta
árs.
Vefsíðan er gagnagrunnur um
kvenkyns heimspekinga og hugsuði
og er ætlað að vekja athygli á hugs-
un kvenna með sérstakri áherslu
á að hægt verði að nýta efnið til
kennslu. „Í grunnskólum er ofsa-
lega takmarkað talað um konur í
námsefni,“ segir Sigurlaug og nefn-
ir dæmi af námsbók um íslenska
20. aldar sögu sem var skrifuð eftir
síðustu aldamót þar sem 71 karl var
nafngreindur en aðeins 12 konur.
„Ég gerði mér ekki ekki sjálf grein
fyrir því hvað það var mikilvægt fyr-
ir mig fyrr en ég fór í femíníska
heimspeki í háskólanum. Þá fann
ég að þetta var eitthvað sem mig
hafði vantað. Ég fann að þarna var
aðeins öðruvísi hugsun og þanka-
gangur. Þegar þessar fyrirmyndir
komu fram fannst mér allt í einu að
ég sem kona hefði eitthvað fram að
færa,“ segir Sigurlaug.
Í fyrra ákvað Sigurlaug svo að
finna leiðir til að auðvelda kennur-
um að finna mikilvæga kvenhugs-
uði til að nota í kennslu við hlið
karlanna. Niðurstaðan var að koma
á fót vefsíðunni hugsunkvenna.is.
„Þetta er vefsíða þar sem tekin er
fyrir ein hugmynd frá hverri konu
eða verkefni sem hún hefur staðið
að. Þetta er ekki langur texti um
hverja konu, um það bil þrjár blað-
síður auk umræðuspurninga og
hlekkja á ítarefni.“
Heimasíðan er enn í vinnslu og
geta þeir sem áhuga hafa tekið þátt
í að byggja hana upp. Áhugasömum
er boðið að skrifa um konu að eig-
in vali og hugmynd eða kenningu
frá þeirri konu sem viðkomandi tel-
ur mikilvæga og eiga erindi inn í
námsefni fyrir nemendur í grunn-
og framhaldsskólum.
Sigurlaug kynnir verkefnið á
samdrykkju Félags áhugamanna
um heimspeki á efri hæð veitinga-
hússins Sólon miðvikudaginn 29.
apríl klukkan 20.00. Frítt er inn á
viðburðinn. n
kristjan@dv.is
Öðruvísi hugsun og þankagangur
Sigurlaug Hreinsdóttir ritstýrir vefsíðu um hugsun kvenna
Stella stendur í
stórræðum
Morðin í Skálholti er áttunda
bókin um Stellu Blómkvist. Hún
hefur í nógu
að snúast við
rannsókn á
dularfullu
morðmáli og
hvarf stúlku
mörgum
árum áður
kemur einnig
mjög við sögu.
Aðdáendur Stellu Blómkvist vita
að hverju þeir ganga.
Sjómenn og
óður maður
Haugbúi er glæpasaga eftir
hinn sænska Johan Theorin en
áður hafa komið út eftir hann
á íslensku
bækurnar
Hvarfið, Nátt-
bál og Stein-
blóð. Gamall
skútuskip-
stjóri hrekk-
ur upp um
miðja nótt
við barsmíð
á hurðina á sjóbúðinni. Dauð-
hræddur strákur skjögrar inn og
segir frá skipi fullu af deyjandi
sjómönnum og óðum manni
með öxi.
Jack Reacher
enn í vanda
Ekki snúa aftur er harðsoð-
inn reyfari eftir Lee Child. Jack
Reacher er kominn til Virginíu
þar sem hann ætlar að hitta
Susan Turner majór sem gegn-
ir hans fyrra starfi. En hún er
horfin. Reacher er sakaður um
ofbeldisglæp sem hann kann-
ast ekki við að hafa framið. Hann
þarf að berjast við óþokka og tek-
ur vitanlega slaginn, enda sann-
ur töffari, sem hefur tekist á við
ýmis legt á ævinni.
Íslensk náttúra sem strigi
n Bleikir hverir, grænar ár og hugtök í miðri náttúrunni
Í
slensk náttúra hefur í árhundruð
verið listamönnum innblástur.
Þeir hafa tjáð ægifegurð um-
hverfisins í orðum eða fang-
að það með blýantsstrikum og
málningu á striga. Á síðustu árum
hefur hins vegar færst í aukana að
listamenn noti náttúruna sjálfa sem
striga fyrir verk sín, fremji gjörn-
inga og innsetningar í náttúrunni.
Verkunum er oftar en ekki ætlað að
varpa nýju ljósi á samband manns-
ins og náttúrunnar og mörk hins
manngerða og náttúrulega.
Meinlaus ávaxtalitur
Listaverk Marcos Evaristti, The
Rauður Thermal Project, hefur vak-
ið hörð viðbrögð á Íslandi undan-
farna daga, þessi síleski listamað-
ur lét bleikan ávaxtalit í goshverinn
Strokk á Geysissvæðinu. Þegar
vatnið gaus málaði liturinn hver-
inn fagurbleikan. Evaristti, sem er
búsettur í Danmörku, hefur skap-
að svipuð verk víðs vegar um heim,
frá Grænlandi og að Suðurheims-
skautinu, og kallar seríuna The
Pink State.
Í kjölfar gjörningsins var lista-
maðurinn sektaður um 100 þús-
und krónur fyrir brot á náttúru-
verndarlögum en hefur hins vegar
neitað að borga sektina. Evaristti
hefur varist ásökunum um náttúru-
spjöll og í viðtali við Vísi sagði hann
bæði sápu til hversdagsnota og al-
menna umgengni á Geysissvæðinu
fara verr með umhverfið en þessi
náttúrulegu litarefni.
Í kjölfar málsins hefur honum
verið úthúðað á samfélagsmiðl-
um. Ástæðan er meint óvirðing
fyrir náttúrunni en ekki að hann
hafi drýgt höfuðsynd nútímalista-
mannsins: að endurtaka hug-
myndir fyrirrennara sinna.
Eiturgræn á að Fjallabaki
Það er nefnilega svo að Ólafur
Elías son, ein helsta þjóðhetja Ís-
lendinga á myndlistarsviðinu,
skapaði mjög áþekka innsetn-
ingu hér á landi og víðar á árunum
1998 til 2001, sem hann nefndi The
Green River Series.
Ólafur hellti grænum litarefn-
um í ár og vötn án leyfis og mál-
aði þannig málverk í náttúrunni.
Ólafur hafði uppgötvað að duftið
úranín, sem er notað til að rann-
saka strauma í vötnum, gæfi frá
sér skæran eiturgrænan lit sem
málaði árfarveginn glóandi græn-
an. Hann prófaði efnið fyrst á ánni
Spree á Berlínartvíæringnum árið
1998. Síðar hellti hann efninu
í á á Nyrðri-Fjallabaksleið,
í Moss í Noregi, Bremen
í Þýskalandi, Tókýó í
Japan og Stokkhólmi
í Svíþjóð. Ólafur tók
ljósmyndir af útkom-
unni, prentaði og
seldi.
Hann fékk aldrei
leyfi fyrir innsetningun-
um og vakti innsetning
hans í Stokkhólmi nokkurn
ótta meðal almennings og héldu
margir að eiturúrgangur hefði lek-
ið í ána. Þrátt fyrir ógnvænlegt út-
litið er efnið í raun minna eitrað en
vatnið í ánni sjálfri. „Það er augljóst
að ef boðskort hefðu verið send út
og auglýsingaplaköt hengd á hvert
götuhorn sem létu fólk vita að þetta
væri listaverk hefði það ekki
upplifað þennan ótta um
að áin væri menguð,“
sagði Ólafur í viðtali
við Daniel Birnbaum
árið 2000. Um inn-
setninguna á Íslandi
sagði Ólafur með-
al annars: „Grænu
ána á Íslandi gerði ég
með pabba mínum,
stjúpmömmu og systur.
Við vorum algjörlega ein, en
eftir að við lituðum alla ána keyrðu
fimm bílar fram hjá okkur. Ég var
uppi á fjalli, í öruggri fjarlægð, en
pabbi stóð niðri við ána. Þeir hlupu
allir að honum og spurðu hvað
hann hefði verið að gera! Það var
mjög fyndið.“
Lítil umræða skapaðist um inn-
setningu Ólafs hér á landi eða van-
virðingu hans fyrir landi og þjóð.
Hvort ástæðan er að Ólafur er með
íslenskt blóð í æðum eða hvort ein-
faldlega færri hafi frétt af gjörn-
ingnum þegar hann átti sér stað en
í tilviki Evaristtis skal látið ósagt.
(Það má þó taka fram að Ólafur
var reyndar ekki að finna upp hjól-
ið en argentíski listamaðurinn
Kristján Guðjónsson
kristjan@dv.is
The Rauður Thermal Project Goshverinn Strokkur gaus bleiku í síðustu viku og varð
þannig hluti af sjálfstæðu hugmyndaríki síleska listamannsins Marcos Evaristti.
Bleika ríkið
Bleika ríkið (e. The Pink State) er að
sögn listamannsins sjálfstætt ríki
með vegabréf og stjórnarskrá en án
svæðisbundinna landamæra. Ríkið er
hugarástand sem tekur á sig efnislegt
en hverfult form við og við. „Bleika ríkið
eignar sér svæði og um leið hverfur það
frá því. Ríkið er tímabundið – það lifir
aðeins jafn lengi og liturinn sjálfur,“
skrifar Evaristti. Ríkið birtist í fyrsta
skipti þegar ísjaki við Grænland var
málaður bleikur með ávaxtalit árið
2004, árið 2007 var toppur Mont Blanc í
Frakklandi gerður bleikur, 2008 voru dýr
í Sahara-eyðimörkinni lituð bleik, 2013
var frosinn foss í Noregi litaður bleikur
og í síðustu viku holdgerðist Bleika ríkið í
Strokk í Haukadal.