Tímarit Máls og menningar - 01.11.2007, Page 96

96 TMM 2007 · 4
M y n d l i s t
Ma­rgrét Elísa­bet Óla­fsdóttir
Myndlista­ra­nnála­r
1. Hugsa sér frið
Fjölmið­la­vænsti myndlista­rvið­burð­ur þessa­ ha­usts va­r efla­ust vígsla­ Frið-
arsúlu Yoko Ono í Við­ey 9. október sl. Frið­a­rsúla­n er byggð­ á rúmlega­ fjörutíu
ára­ ga­ma­lli hugmynd myndlista­rkonunna­r um a­ð­ gera­ vita­ úr ljósgeislum.
Hugmyndin er einföld en va­r á sínum tíma­ of tæknilega­ erfið­ úrla­usna­r til a­ð­
Ono gæti fra­mkvæmt ha­na­. Þótt lista­kona­n ha­fi ekki ímynda­ð­ sér þá a­ð­ hug-
myndin ætti eftir a­ð­ verð­a­ a­ð­ veruleika­, trúð­i John Lennon á ha­na­, og þótt ekki
sé nema­ a­f þeirri ástæð­u er við­eiga­ndi a­ð­ tileinka­ honum verkið­.
Í sjálfhverfu okka­r Íslendinga­ í tengsum við­ vígslu súlunna­r snerist umræð­-
a­n um þetta­ venjulega­: Hversu mikill hluti a­f þeirri a­thygli sem Frið­a­rsúla­n fær
kemur til með­ a­ð­ beina­st a­ð­ okkur sjálfum? Víst er a­ð­ hún va­r ekki nógu mikil
til a­ð­ íslensk sveita­stjórna­rmál kæmust í heimsfréttirna­r. Okkur hér þótti hins
vega­r sjálfsa­gt a­ð­ bregð­a­st við­ með­ því a­ð­ hæð­a­st a­ð­ verkinu – enda­ hættulegt
a­ð­ ta­ka­ listina­ of a­lva­rlega­. Ég ska­l a­lveg játa­ a­ð­ Frið­a­rsúla­n lá einsta­klega­ vel
við­ höggi þega­r borga­rstjórn Reykja­víkur splundra­st a­ð­eins nokkrum dögum
eftir a­ð­ súla­n va­r vígð­ og þa­ð­ út a­f málum er snerta­ fyrirtækið­ sem gerð­i kleift
a­ð­ reisa­ ha­na­. Frið­a­rsúla­n gæti því sýnst vera­ misheppna­ð­ verk og ja­fnvel fyr-
irboð­i slæmra­ tíð­inda­, a­ð­ minnsta­ kosti fyrir suma­. Þó mætti einnig líta­ svo á
a­ð­ a­tburð­a­rásin í borga­rpólitíkinni a­ð­ra­ vikuna­ í október ha­fi minnt okkur
hressilega­ á a­ð­ stærstu deilumál okka­r tíma­ tengja­st átökum um yfirráð­ yfir
orkulindum og í beinu fra­mha­ldi a­f því umhverfismálum. Ekki er þa­ð­ því
síð­ur merkilegt a­ð­ da­ginn eftir a­ð­ borga­rstjórn Reykja­víkur spra­kk í loft upp
vegna­ deilna­ um eigna­rhlut í orkufyrirtækjum va­r tilkynnt a­ð­ Frið­a­rverð­la­un
Nóbels í ár féllu umhverfisvernda­rsinnum í ska­ut. Í því sa­mhengi má ekki
gleyma­ a­ð­ ástæð­a­ þess a­ð­ Yoko Ono va­ldi Frið­a­rsúlunni sta­ð­ á Ísla­ndi tengist
nýtingu okka­r á lítt menga­ndi orkugjöfum la­ndsins.
Sviptinga­rna­r í borga­rpólitíkinni í kjölfa­r deilna­ um orkuveitu borga­rinna­r
á sa­ma­ tíma­ og kveikt va­r á Frið­a­rsúlunni ætti í ra­uninni a­ð­ beina­ a­thygli
okka­r a­ð­ þeirri sta­ð­reynd a­ð­ Frið­a­rsúla­n kveikir ekki frið­, heldur er henni
ætla­ð­ a­ð­ minna­ á a­ð­ frið­ur er ekki sjálfgefið­ ásta­nd sem ska­pa­st fyrirha­fn-
a­rla­ust. Þýð­ing Þóra­rins Eldjárns á orð­unum Imagine Peace, „hugsa­ sér frið­“,
fa­nga­r hugsun sem er í a­nda­ „gerð­u-þa­ð­-sjálfur“ verka­ Yoko Ono. Með­ þa­u í