Læknablaðið - 01.12.2016, Blaðsíða 46
574 LÆKNAblaðið 2016/102
Undanfarin ár hefur orðið vitundarvakning varðandi neikvæð
áhrif rakaskemmda í húsnæði á heilsu. Hér á landi hafa stórfyr-
irtæki og ríkisstofnanir ákveðið að flytja starfsemi sína annað
vegna veikinda starfsfólks sem rakin eru til rakaskemmda í
vinnuumhverfi.
Skjólstæðingar lækna spyrja núorðið oft um það hvort ýmisleg
sjúkdómseinkenni séu vegna rakaskemmda heima fyrir, í skól-
um eða vinnuumhverfi og hafa margir þeirra hverjir leitað svara
sjálfir á veraldarvefnum.
Einkenni tengjast mörgum sérgreinum
Einkenni þessa heilkennis eru mörg og mismunandi eftir einstak-
lingum, en við upptalningu þeirra er ljóst að þau tengjast nánast
öllum sérgreinum læknisfræðinnar. Einkenni geta verið almenn,
svo sem hrollur, flensulík einkenni, vöðvaslappleiki, verkir, sina-
drættir, útbrot, liðverkir og morgunstirðleiki, kulvísi, nætursviti,
niðurgangur, kviðverkir, þorstlæti og minnkað þol. Öndunar-
færaeinkenni eru meðal annars kinnholubólgur, særindi í hálsi,
hósti, berkjubólgur, mæði og endurteknar sýkingar. Einkenni frá
taugakerfi koma fyrir og geta verið höfuðverkur, sjóntruflanir,
skjálfti, einbeitingarskortur, skert skammtímaminni og svimi.
Spurningar vakna
Hvað er raunverulega um að vera? Hvað veldur? Af hverju virðist
vera aukning í þessum veikindum? Er raunveruleg aukning - eða
var fólk með einkenni áður sem var talið af öðrum orsökum? Ef
það er raunveruleg aukning, af hverju stafar hún? Hvaða ein-
kennum getur fólk fundið fyrir? Er hætta á varanlegu heilsutjóni?
Hvernig væri best að greina, meta og meðhöndla þá sem veikj-
ast? Hvernig væri hægt að koma í veg fyrir þessi veikindi? Af
hverju verða sumir veikir og aðrir ekki? Tengjist það genum og
vefjaflokkum eins og svo margt annað? Er hægt að taka þessu
heilkenni á léttvægan hátt eða ber að líta þetta alvarlegum aug-
um vegna þess að hjá sumum gæti þetta valdið alvarlegum sjúk-
dómum?
Svara leitað
Undirritaðar hafa skipulagt málþing á Læknadögum fimmtu-
daginn 19. janúar 2017 í samstarfi við Félag ofnæmislækna og
Félag lungnalækna og með stuðningi Læknafélags Íslands.
Í vor var heilt tölublað The Journal of Allergy and Clinical
Immunology (2016; 4: 375-564) helgað áhrifum myglusveppa á
heilsu. Robert Bush prófessor við Madison-háskólasjúkrahúsið
í Wisconsin skrifaði leiðara í þetta tölublað og verður einn af
ræðumönnunum á málþinginu. Keith Berndtson sérfræðingur í
Lyme-sjúkdómi kemur frá Chicago og heldur fyrirlestur um CIRS
(chronic inflammatory response syndrome) sem er heilkenni vegna
rakaskemmda í húsum. Auk þessara erlendu fyrirlesara munu
íslenskir sérfræðingar tala um áhrif umhverfis á öndunarfæri og
hvaða hlutverki lungun gegna í almennri bólgusvörun. Læknar
munu stíga fram og segja frá eigin reynslu af veikindum í kjölfar
rakaskemmda í vinnuumhverfi. Leitast verður við að fá sjónar-
mið þeirra sem málið varðar og fá heildarmynd af umfangi þessa
vanda á Íslandi.
Málþingið er allan daginn 19. janúar frá klukkan níu til fjögur.
Málþinginu er ætlað að greina vandann hér á landi, lýsa einkenn-
um og meðferð fyrir heilbrigðisstarfsfólki hér á landi og ekki
síst að vekja umræður um hvernig hægt er að koma í veg fyrir
heilsutjón af völdum rakaskemmda í húsnæði.
Valda rakaskemmdir í húsnæði sjúkdómum?
Málþing á Læknadögum
L Æ K N A D A G A R 2 0 1 7
María I. Gunnbjörnsdóttir, Unnur Steina Björnsdóttir,
Kristín Sigurðardóttir, Dóra Lúðvíksdóttir, Sigríður Ólína Haraldsdóttir