Fréttatíminn - 27.05.2016, Page 50

Heimspeki Páls Skúlason-
ar, fyrrverandi rektors
Háskóla Íslands, virðist lifa
góðu lífi með íslenskum
áhugamönnum um hugar-
leikfimi, en Páll lést síðasta
vor eftir farsælan feril. Páll
var áhrifamikill kennari og
háskólamaður.
Hann var mikill náttúruunnandi
og kenndi kynslóðum íslenskra
háskólanema gagnrýna hugsun,
m.a. í forspjallsvísindum eða „fíl-
unni“ svokölluðu sem var inngang-
ur margra að háskólanámi. Með
heimspeki sinni hafði Páll mikil
áhrif á yngri heimspekinga og
nýleg bókaröð með textum hans,
sem Háskólaútgáfan gefur út, hef-
ur notið nokkurra vinsælda. Efni
bókanna er ágætt og aðgengilegt
hugarfóður.
Um helgina fer fram ráðstefna
í Háskóla Íslands um heimspeki
Páls undir yfirskriftinni Hugs-
un og veruleiki. Þar koma saman
innlendir og erlendir fræðimenn
sem nálgast verk Páls frá ýmsum
hliðum. Fjögur þemu í verkum
heimspekingsins verða dregin
fram, en þau eru náttúra og vit-
und, menntun og háskóli, siðfræði
og lífsskoðanir og loks stjórnmál
og rökvísi þeirra.
Eins og lög gera ráð fyrir eru
stórar spurningar viðraðar á slíkri
ráðstefnu, sem öllum getur verið
hollt að velta fyrir sér. Þannig er
t.d. spurt hvort stjórnmál séu í eðli
sínu ósiðleg og hvernig við skilj-
um fjölbreytni lífsins. Einnig er
varpað fram spurningum um helgi
náttúrunnar, akademískt frelsi og
tilgang háskóla í samtímanum. Páll
var í verkum sínum gagnrýninn
á markaðsvæðingu samfélagsins
og hann taldi svið viðskipta hafa
verið yfirfært um of á óskyld svið
samfélagsins, eins og t.d. menn-
ingu og menntun. Því verður við-
skiptamenning líka til umfjöllunar
á ráðstefnunni sem fer fram í dag
og á morgun. Tvær stofnanir Há-
skóla Íslands standa að ráðstefn-
unni, Siðfræðistofnun og Heim-
spekistofnun. Ráðstefnan fer fram
í Lögbergi og efst í dag klukkan
9.15. Ókeypis er á ráðstefnuna og
allir með heila meira en velkomnir.
Háskólatorgi www.boksala.is s. 5 700 777
www.facebook.com/boksala
Útsala á erlendum bókum
og völdum kaupfélagsvörum
út maí í Bóksölu stúdenta
á Háskólatorgi.

Útsala
50-70% afsláttur
Páll Skúlason var áhrifamikill kennari og háskólamaður.
Listin að lifa hugsandi
Ég er að læra lögfræði og oft finnst manni ein-hver lagaleg atriði fárán-leg þegar maður sér þau fyrst, en þegar þau eru svo útskýrð fyrir manni
skilur maður fullkomlega af hverju
þau eru til staðar. Sú varð hins
vegar ekki raunin í þessu tilfelli,“
segir Katrín Ásmundsdóttir, önnur
þáttastjórnenda Hæpsins.
Síðustu tveir þættir Hæpsins
tóku á landamærastefnu Íslands á
gagnrýninn hátt og athygli vakti
þegar Katrínu og Unnsteini, hinum
stjórnanda þáttarins, var meinað
að taka viðtal við hælisleitendur í
Arnarholti: „Landamæraþættirn-
ir urðu óvart að einskonar rann-
sóknarblaðamennsku sem tók
fimm mánuði í framleiðslu. Okk-
ur langaði ekki að skila þessu efni
af okkur án þess að gefa raunsæja
mynd af þessu kerfi. Við hefðum
í raun getað gert heila seríu ein-
göngu um landamærastefnu Ís-
lands.“
Katrín segist lítið hafa vitað um
málaflokkinn fyrir gerð þáttanna
og því hafi margt komið á óvart.
„Ég hélt að landið okkar væri að-
eins opnara og það væri auðskilj-
anleg ástæða fyrir öllum þessum
brottvísunum.“
Hún segist jafnframt hafa kom-
ist að því að enginn einn aðili
væri ábyrgur fyrir göllum á kerf-
inu: „Útlendingastofnun finnur oft
mest fyrir reiði almennings en hef-
ur þröngan ramma að vinna eftir.
Sá rammi er hins vegar mótaður af
stefnu stjórnvalda, sem er þó auð-
vitað afmörkuð af lögum.“
Svo er spurning hvort lögin af-
markist ekki af vilja fólksins í
landinu: „Ef við værum hávær
og opin með að vilja að landið sé
opnara myndu stjórnvöld kannski
haga sinni stefnu eftir því.“
Katrín segir reynsluna hafa haft
mikil áhrif á alla sem að þátta-
gerðinni komu:
„Hælisleitendur líta oft á fjöl-
miðla sem mögulegan bjargvætt og
það var erfitt að þurfa að útskýra
að í raun gætum við lítið gert til að
hjálpa þeim beint.“
Þau Katrín og Unnsteinn taka
þátt í öllum stigum framleiðsl-
unnar frá hugmyndavinnu til
klippingar, en Katrín hefur einnig
sinnt lögfræðinámi í HR frá byrjun
Hæpsins og mun starfa sem flug-
freyja í sumar.
Þrír þættir eru eftir af þessari
seríu Hæpsins og verður umfjöll-
unarefni næsta þáttar einfaldlega
strákar.
„Það er áhugaverðast fyrir mig
að skoða hluti sem ég hafði fyr-
irfram ákveðnar hugmyndir eða
jafnvel fordóma fyrir og uppræta
þá í kjölfarið,“ segir Katrín.
Þó markhópur Hæpsins sé ungt
fólk er áhorfendahópur þáttarins
fjölbreyttur. Katrín segir heldri
konur, sem sitja yfir í prófum hjá
henni í HR, til dæmis oft hnippa
í hana og hrósa þættinum: „Svo
hringir amma eftir hvern þátt og
tilkynnir mér hvort hún sé ánægð
með efni þáttarins eða ekki. Hing-
að til var hún ánægðust með
landamæraþáttinn og síst ánægð
með þann sem við gerðum um kyn-
líf og rómantík – sem er kannski
skiljanlegt.“
Hélt að landið
okkar væri opnara
Katrín Ásmundsdóttir er þáttastjórnandi Hæpsins, lögfræðinemi og verð-
andi flugfreyja sem hefur mestan áhuga á að fjalla um hluti sem hún sjálf
hafði jafnvel fordóma fyrir. Hún segir þætti Hæpsins um landamæri hafa
óvænt orðið að fimm mánaða langri rannsóknarblaðamennsku.
Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir
salka@frettatiminn.is
Katrín Ásmundsdóttir segir margt hafa komið sér á óvart við rannsókn Hæpsins á landamærastefnu Íslands. Mynd | Hari
Vinnustofan Stofna nýtt
ríki í skrifstofu úti á Granda
Kortagerð, forritun og kvikmyndagerð kemur saman í vinnurým-
inu Reykjavík Coworking Space úti á Granda. Peter og René eru
tveir þeirra sem nýta sér rýmið í sinni vinnu, en þeir vinna nú að
verkefni sínu Rockall, einskonar frumkvöðlaverkefni þar sem loka-
markmiðið er risastórt í sniðum: Að búa til nýtt land á eyju milli
Bretlands og Íslands sem þeir kalla Rockall: „Verkefnið snýst um að
opna umræðuna um hvernig heimurinn virkar og hvernig við vilj-
um hafa samfélag,“ segja þeir. Fyrst ætla þeir þó að prófa sig áfram
með frumgerð Rockall á auðu svæði í Slippnum hér á Íslandi. Þessa
vikuna standa þeir í ströngu við að bóka ræðumenn og listamenn á
svæðið og safna fyrir verkefninu með hópsöfnun á netinu.
„Þeir sem vinna hér enda oft á að starfa saman á einhvern hátt.
Fólk vinnur hér mislengi svo það er mikið flæði af nýju fólki sem
kemur með nýja orku og hugmyndir, sem er frábært,“ segir René.
| sgþ
50 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 27. maí 2016