Fréttatíminn - 14.01.2017, Síða 40
12 LAUGARDAGUR 14. JANÚAR 2017SAMFÉLAGSÁBYRGÐ FYRIRTÆKJA
Verðmætasköpun með
samfélagslegri ábyrgð
Það er mikil ávinningur fólginn í því að huga að sjálfbærri þróun þegar
kemur meðal annars að skipulagi, almennri verkfræðihönnun og samgöngum.
Unnið í samstarfi við Mannvit
Ávinningurinn er víðtæk-ur en felst meðal annars í því að auka hagkvæmni og skila/skapa ábata fyrir
umhverfið.
„Við hjá Mannviti áttum okkur
á því að öll okkar vinna hefur bein
eða óbein samfélagsleg áhrif, hvort
sem það er hönnunarverkefni sem
við vinnum að eða aðrar daglegar
athafnir. Mannvit var sem dæmi
fyrsta fyrirtækið á Íslandi sem
greiddi starfsfólki sínu samgöngu-
styrk til að hvetja til vistvænni
ferðamáta, en síðan höfum við tekið
mörg jákvæð skref til viðbótar,“
segir Sandra Rán Ásgrímsdóttir,
sjálfbærniverkfræðingur hjá Mann-
viti. Í dag er Mannvit hluti af Festa,
samtökum íslenskra fyrirtækja um
samfélagsábyrgð og einnig hluti af
Global Compact sáttmála Sam-
einuðu þjóðanna sem er eitt öfl-
ugasta framtak í heiminum á sviði
samfélagsábyrgðar fyrirtækja og
sjálfbærni. Fyrirtækið er einnig vott-
að samkvæmt alþjóðlegum gæða-,
umhverfis- og öryggis- og vinnu-
verndarstjórnunarstöðlum og leitast
við að hafa sjálfbærnisjónarmið í
fyrirrúmi í öllum sínum verkum.“
„Við erum búin að taka stór
skref í átt til aukinnar samfélags-
legrar ábyrgðar innan Mannvits
og teljum okkur geta lagt mikið til
málanna meðal annars með ráðgjöf
til annarra fyrirtækja og stofnana
á þessu sviði,“ segir Ólöf Kristjáns-
dóttir, fagstjóri samgöngufaghóps
hjá Mannviti. Ólöf er viðurkennd-
ur matsaðili BREEAM vistvottunar
skipulags og vann t.d. að vistvottun
Urriðaholts í Garðabæ samkvæmt
BREEAM Communities matskerf-
inu. Vistvottunin mætir óskum íbúa
og fyrirtækja um gæði, öryggi, fjöl-
breytni, náttúruvernd og aðgengi
að útivistarsvæðum. „Urriðaholt er
fyrsta vottaða skipulagið hérlendis
og það mun skila sér til baka í aukn-
um lífsgæðum og verðmæti fast-
eigna á svæðinu,“ segir Ólöf.
Önnur dæmi um vistvæn verkefni
á samgöngusviði sem Ólöf hefur
unnið að er Hjólreiðaáætlun Reykja-
víkur 2015-2020 og vinningstillaga
fyrir rammaskipulag Lyngássvæð-
isins í Garðabæ. „Við leggjum líka
mikið upp úr því að hvetja starfs-
fólk Mannvits til að nota vistvænar
samgöngur til og frá vinnu og ger-
um ferðavenjukönnun árlega til að
fylgjast með og sjá hvað við megum
bæta varðandi aðstöðu og hvatn-
ingu til starfsfólks,“ bætir Ólöf við.
„Samfélagsleg ábyrgð fyrirtækja
snýst um víðtæka vitundarvakningu
og stefnumótun innan fyrirtæk-
is varðandi þá þætti í umhverfi og
samfélagi sem starf þeirra hefur
áhrif á.“
„Raunveruleikinn í dag er að
sinnuleysi í þessum málaflokki get-
ur valdið miklum skaða á ímynd og
orðspori fyrirtækja.“
Ávinningur umhverfisvottana
og sjálfbærrar hönnunar
Til að tryggja sem bestan árangur
þarf að vinna þverfaglega eftir sam-
eiginlegri stefnu og nálgun. Hægt
er að votta byggingar, skipulags-
áætlanir, rekstur og uppbyggingu
innviða eftir alþjóðlegum stöðl-
um en einnig er hægt að vinna að
sérsniðinni sjálfbærnistefnu fyrir
hvert verkefni fyrir sig. Það er mik-
ill ávinningur fólginn í því að huga
að sjálfbærri þróun við verkfræði-
hönnun, þar má sem dæmi nefna
minni áhættu, aukna hagkvæmni
og lægri rekstrarkostnað en einnig
bætt lífsgæði notanda og ábata fyr-
ir umhverfi og samfélag.
Skref í átt að
samfélagslegri ábyrgð
„Við veitum fyrirtækjum m.a. ráð-
gjöf varðandi hagkvæma orku- og
auðlindanýtingu, val á bygging-
arefnum, endurvinnslu og með-
höndlun úrgangs ásamt mörgum
öðrum atriðum sem geta skilað
aukinni sjálfbærni verkefna,“ segir
Sandra. Það er margt sem fyrir-
tæki og stofnanir geta gert til að
auka samfélagslega ábyrgð sína
og verkefnin þurfa ekki endilega
að vera stór. Fyrirtæki geta meðal
annars hvatt starfsmenn til vist-
vænni samgangna, gætt að aukinni
endurvinnslu og bættri orkunotkun
en einnig eru félagsleg atriði sem er
hægt að huga að líkt og vinnuum-
hverfi starfsmanna og nærsamfé-
lag vinnustaðarins. Gott dæmi um
jákvæð skref fyrir nærsamfélagið og
ábata fyrirtækis er rafvæðing fiski-
mjölsverksmiðja Eskju og Síldar-
vinnslunnar sem hefur jákvæð áhrif
á umhverfið samhliða því að verja
fyrirtækin gegn sveiflum í verði á
olíu í framtíðinni.
„Það er margt sem fyrirtæki og
stofnanir geta gert til þess að auka
samfélagslega ábyrgð sína og ver-
kefnin þurfa ekki endilega að vera
stór.“
Alþjóðleg þróun
Fyrirtæki um allan heim eru að átta
sig betur á þeim atriðum sem þau
geta breytt eða bætt til að hafa já-
kvæðari áhrif á samfélagið. „Sem
dæmi má nefna að Apple, Amazon
og Google leitast við að nota ein-
göngu græna orku í sín netþjónabú,
fyrstu vistvottuðu gallabuxurnar
eru komnar á markað og endur-
nýttur textíll er alltaf að verða vin-
sælli í fatnað. Svo ekki sé minnst
á þau áhrif sem nauðungarvinna
eða brot á mannréttindum hafa á
fyrirtæki. Staðreyndin er sú að við
þurfum að vinna saman að bættri
heimsmynd. Sinnuleysi í þessum
málaflokki getur valdið miklum
skaða á ímynd og orðspori fyrir-
tækja,“ segir Sandra.
Sandra Rán Ásgrímsdóttir og Ólöf
Kristjánsdóttir hjá Mannviti segja mikla
verðmætasköpun fólgna í samfélagslegri
ábyrgð.
Eskja og Síldarvinnslan tóku jákvæð skref
með rafvæðingu fiskimjölsverksmiðja sinna.
Verðlaunatillaga um rammaskipulag
fyrir Lyngássvæði og Hafnarfjarðarveg
í Garðabæ.
Hjólreiðaáætlun Reykjavíkurborgar 2015-2020
er umhverfismál og lýðheilsumál.
BREEAM vistvottun fyrir Urriðaholt
eykur lífsgæði íbúanna í hverfinu.