Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.1996, Blaðsíða 36

I svari Vinnueftirlitsins er vísað í
lög um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi
á vinnustöðum og bent á að þar sé ekki
fjallað sérstaklega um vinnuumhverfi
þeirra sem starfa í heimahúsum.
í annarri grein laganna nr. 46/1980
segir hins vegar að lögin gildi um alla
starfsemi þar sem einn eða fleiri menn
vinna, hvort sem um er að ræða eigendur
fyrirtækja eða starfsmenn en lögin ná þó
ekki yfir algeng heimilisstörf í
heimahúsum.
í 41. grein segir: „Vinnustaður
merkir í lögum þessum umhverfi
mnanhúss eða utan, þar sem starfsmaður
hefst við eða þarf að fara um vegna starfa
sinna.“
í 42. grein segir: „Vinnustaður skal
þannig úr garði gerður, að þar sé gætt
fyllsta öryggis og góðs aðbúnaðar og
hollustuhátta.
Fylgja skal viðurkenndum stöðlum,
ákvæðum laga og reglugerða svo og
fyrirmælum Vinnueftirlits ríkisins, að
því er varðar aðbúnað, liollustuhætti og
öryggi.“
I svarinu segir að störf hjúkmnar-
fræðinga í heimahjúkrun falli alls ekki
undir „algeng heimilisstörf í
einkaíbúðum“ heldur sé um að ræða
fagleg störf unnin á einkaheimilum
manna, sem verða vinnustaðir
hjúkrunarfræðinganna. Til að
skjólstæðingur geti notið slíkrar þjónustu
hjúkrunarfræðinga þurfi hann eða
umbjóðandi hans því að fallast á að
aðstæður séu þannig að aðbúnaður,
hollustuhættir og öryggi séu ávallt í góðu
lagi.
Þá er bent á að jafnan sé best að
komast að samkomulagi um ráðstafanir
sem miða að góðu starfsumhverfi. Ef
slíkt er ekki unnt, virðist mögulegt að
hjúkrunarfræðingar geti neitað að starfa
við óviðunandi aðstæður. Skjólstæð-
mgurinn eða umbjóðandi hans á þess þá
kost að vera án þjónustunnar eða gera
þær úrbætur sem nauðsynlegar teljast.
í samræmi við ofangreint telur
Vinnueftirlitið brýna nauðsyn að leitað
verði lausna fyrir hjúkrunarfræðinga sem
starfa við hjúkrun í heimahúsum til
bætts aðbúnaðar, hollustu og öryggis í
samræmi við „vinnuverndarlögin“.
ÞR
Handleiðsla fyrir
hjúkrunarfræðinga
Eftirfarandi bréf barst fró Kristjönu Jóhannsdóttur, hjúkrunarfræðingi,
sem starfar sem leiðbeinandi við handleiðslu í Noregi
Fagleg handleiðsla fyrir hjúkrunarfræðinga (sykeplejefaglig veiledning) er orðin
vinsæl og viðurkennd eftirmenntun í Noregi. Norsk Sykepleierforbund heldur utan
um námið og veitir þeim sem ljúka þvf réttindi til að starfa sem viðurkenndir
leiðbeinendur. Eftirspurn eftir þjónustu slíkra leiðbeinenda er töluverð við sjúkrahús
og víðar. Hlutverk þeiria er að efla gæði hjúkrunar með því að veita hjúkrunar-
fræðingum stuðning í starfi á viku- eða hálfsmánaðarlegum hópfundum. Þátttakendur
í hverjum hópi koma sér saman um reglur hópsins, fundarstað og -tíma og lofa
gagnkvæmum trúnaði um að ræða ekki það sem fram fer á fundum utan hópsins.
Handleiðsla leiðbeinandans felst í að hjálpa þátttakendum að horfast í augu við
kosti sína og galla og að læra af eigin reynslu. Eitt það besta, sem leiðbeinandi
hjúkrunarfræðings getur miðlað, er kannski sú ánægja sem fólgin er í því að fá að
annast aðra manneskju af alúð og með faglegri kunnáttu, þ.e. sú list sem felst í
skapandi vinnu. Tilgangurinn er að tryggja að hagsmunir sjúklinga séu hafðir í
fyrinúmi og að þeir fái góða hjúkmn.
Markmið hjúkmnarfræðings sem þátttakanda getur verið að fá hjálp hópsins til
að finna nýja möguleika í hjúkrunarmeðferð sjúklings. Að sinna gæðaþróun er einnig
mjög ákjósanlegt og gefur þeim er taka þátt í þessutn hópum, reynslu bæði faglega og
persónulega. Eins og áður segir stendur Norsk Sykeplejerforbund fyrir menntun fyrir
hjúkmnarfræðinga sem vilja verða leiðbeinendur í slíku starfi. Það eru nokkrir
háskólar sem bjóða liana. Undirrituð sótti sína menntun til flfijskolen i 0stfold,
avdelingfor helsefag, og fylgir námsskráin þaðan hér á eftir.
120 tímar bóklegt:
1. Hjúkmn (sykepleie, fag og funksjon)
2. Samskipti (konnnunikasjon, gruppepsykologi)
3. Fagleg handleiðsla, breytingaferlið, aðferðir.
Lestur valinna fagbókmennta, 2000 síður.
Verklegt 160 tímar:
Nemendur eru fyrst þátttakendur f stuðningshópi undir leiðsögn í 80
tíma. Sfðan fær hver nemandi sinn hóp til handleiðslu og gerir samning
við þátttakendur hans. í hópnum eru 4-8 hjúkrunarfræðingar sem óska
eftir faglegri handleiðslu. Handleiðslunni er fylgt eftir, þannig að
þátttakendur geta rætt við leiðbeinanda sinn og ráðfært sig við hann
aftur síðar.
Önnum kafnir hjúkrunarfræðingar em mjög ánægðir með það að fá tækifæri til að
vera í svona hópi og hugleiða starf sitt. í hópnum gefst tækifæri til að viðra vandamál
sem þátttakendur em að reyna að leysa í starfi. Hópurinn veltir síðan fyrir sér svömm
við spurningum sem reka hver aðra stig af stigi: Hvað gerðist? Hvers vegna? Hvernig
fannst þér það? Hvað svo? Ákveðnu ferli er fylgt og allir em að einhverju leyti
meðvitaðir um á hverju þeir eiga von. Hins vegar er erfitt að vera í brennidepli, að
svara, að heyra sig segja frá og útskýra fyrir hinum hvernig var að upplifa þetta eða
hitt. Það er því mjög mikilvægt að þátttakendur sýni hver öðmm trúnaðartraust.
Til frekari fróðleiks mæli ég með bókinni Sykepleiefaglig veiledning eftir
Marie Váner Hermansen, Liv Berit Carlsen og Gry Bryland Vrále. Útgefin af Ad
Notam Gyldendal, fyrst 1991 og síðan endurbætt 1992.
Kristjana Jóhannesdóttir
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 1. tbl. 72. árg. 1996