Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2005, Blaðsíða 11

RITRÝND GREIN
Notkun kæliúöa viö nálarstungur
Tafla 2.
Yfirlit yfir rannsóknir þar sem könnuð eru áhrif kælingar á sársauka
Höfundar, ár Aldur Ihlutun Matstækni Tegund kælingar Samanburðar meðferð Útkoma - niðurstöður
Ramsook, Kozinetz, Moro-Sutherland, 2001 3-18 ára Uppsetning æöarleggs blóðtaka Andlitskvarði (FPRS) Sjónkvarði (VAS) (0-10) (börnin) Etýlklóríð ísóprópýl alkóhól Dró ekki marktækt úr sársauka
Reis og Holubkov, 1997 4-6 ára Bólusetning Sjónkvarði (VAS) (foreldrar, hjúkrunarfr.) Flúormetanúði Hugardreifing EMLA Dró marktækt úr sársauka barna **
Ebner, 1996 10-18 ára Bólusetning Andlitskvarði (FPRS) (börnin) Klaki (ís) Dró ekki marktækt úr sársauka
Abbot og Fowler-Kerry, 1995 4-6 ára Bólusetning Sjónkvarði (VAS) (börnin) Flúoretýl Dró marktækt úr sárs- auka **
Selby og Bowlers, 1995 Fullorðnir (31-34 ára) Uppsetning æðarleggs Sjónkvarði (VAS) Etýlklóríð EMLA (5 mín.) Lignókain 1% Ekkert Sársauki marktækt minni þegar EC er notað samanborið við ekkert **
Baelen, Dalmas, Ducloux og Scherpereel, 1994 (frönsk rannsókn) 5-15 ára Uppsetning æðarleggs blóðtaka Sjónkvarði (VAS) (0-100) Díklóríð- tetraflúoretan Dró marktækt úr sársauka **
Maikler, 1991 2-6 mán. Bólusetning Upptaka á atferli barna -andlit -grátur -hreyfing Diklóríð- tetraflúoretan (Frigiderm) Marktækt minni við- brögð við sársauka **
Armstrong, Young og McKeown, 1990 Fullorðnir Uppsetning æðarleggs Sjónkvarði (VAS) Etýlklóríð (i 10 sek.) Lidókaín 1% SC Dró marktækt úr sársauka **
Eland, 1981 5-6 ára Bólusetning Litakvarði (ECAT) (börnin) Díklóríð- tetraflúoretan (Frigiderm) Loft Dró marktækt úr sársauka **
FPRS (Faces Pain Raiting Scale)= Andlistkvaröi; VAS (Visual Analog Scale)= Sjónkvaröi; ECAT (Eland Color Assessment Tool)= Litakvarði
*p<0,10 **p<0,05 ***p<0,01
kæliúða (etýlklóríðs) á sársaukaskynjun. Ein af
hugsanlegum ástæðum þess var talinn vera of
stuttur úðunartími (5 sekúndur) á húð.
Niðurstöður rannsókna benda til þess að notkun
kæliúða geti dregið úr sársaukaskynjun við sárs-
aukafull inngrip hjá börnum eldri en 2 mánaða.
Athyglisvert er í hve fáum rannsóknum ungbörn
eru athuguð sérstaldega því einungis ein slík
rannsókn fannst eins og fram kemur í töflu 2.
Skýringa á því má ef til vill leita í gömlum og
úreltum hugmyndum um vanþroskað taugakerfi og
sársaukaskyn ungbarna. Rökstuðningurfyriraldurs-
dreifingu í rannsóknum kemur a.m.k. ekki nægjan-
lega vel fram í rannsóknunum sem skoðaðar voru.
Aðferðunum, sem beitt var við kælingu, þ.e. hvort efninu var
úðað beint á húðina eða hvort bómull var notuð, eru ekki gerð
nægjanlega góð skil í þeim rannsóknum sem skoðaðar voru.
Eins voru upplýsingar gloppóttar um það hversu lengi kæliefn-
ið var látið vera á húðinni áður en inngrip var framkvæmt. Sá
tími var mislangur eða þá að upplýsingar um hann vantaði.
Af þessu má sjá að þörf er á að rannsaka betur ýmsa þætti:
varðandi notkun kæliúða fyrir börn. Rannsaka þarf t.d. áhrif
kæliúða til að stilla verki hjá yngstu börnunum, hvaða tækni
sé best að nota við börn sérstaklega og hversu lengi efnið þarf
að vera á húðinni. Jafnframt mætti skoða áhrif þessara aðferða
við verkjastillingu á fleiri tegundir inngripa, t.d. við litlar
skurðaðgerðir.
Tímarit hjúkrunarfræöinga 1. tbl. 81. árg. 2005