Tíðindi um stjórnarmálefni Íslands - 01.01.1870, Page 511
UM EITURSKEYTI YIÐ HVALVEIÐAR. 505
íslendinga. A þessum hvölum hafa íslendingar allra mesta hag,
ekki ab eins spikib og mörinn í lýsi, heldur einnig rengib og
])vestib til matar. ABur en Vesturheimsmenn og félag vort
byrjabi á hvalaveibunum vib Ísland, voru þab einkum þessir
hvalir, sem höfbu mikla þýbingu fyrir Islendinga, ])ví ab þab
bar mjög sjaldan vib, ef til vill einu sinni annab hvort eba
þribja hvert ár, ab sjálfdauban úldinn hval ræki á iand, og þar-
eb hann var búinn ab volkast um langan tíma var kjötib
alltaf orbib svo morkib og úldib, ab jafnabarlega var ekki annab
eptir en spikib, í öllu falli byrjar ólgan { daubum hvalskrokki
svo fljótt, ab þvestib, ekki spikib né rengib, eptir tvo eba þrjá
sólarhringa er hérumbil orbib alveg úldib og næstum óæti
fyrir menn og skepnur. þab eru þá ,• eins og ábur er sagt,
þeir hvalir, sem vegna íssins ráku upp á Islandi, sem hingab til
höfbu mikla þýbingu fyrir íslendinga. Ab sú þýbing er ekki
lítil, getur hib háa stjórnarráb rábib af því, ab oss vitanlega
rak, eingöngu vegna íssins, 16 stóra hvali árib 1866 á Skaga-
strönd, vib Húnaflóa, vib Horn og á nokkrum öbrum stöbum
norban á Islandi, og árib '1867 11 stdra hvali í Norbfirbi, Mib-
firbi og Seybisfirbi. þab getur ekki átt sér stab, ab menn
villist á þessum hvölum , sem koma lifandi á land', brjótast
sjálfir um til daubs og sem landsmenn hafa gætur á, og á
rekahvölum, sem kunna ab vera drepnir" á eitri úti á rúmsjó;
og þab eru þessir hvalir, sem 1 mörg ár hafa haft og ennþá hafa
nokkra þýbingu fyrir þjóbar - velmegunina á íslandi, og sem
landsmenn vegna afstöÖU landsins og landshátta eiga eblilegan
rétt á ab eignast, af því ab þeir, eins og komizt er ab oröi,
eru gjöf frá drottni, án þess ab sjálfir þeir þurfi ab hafa fyrir
ab ná þeirn eba drepa þá. Nú er Vesturheimsmenn og Danir
eru byrjabir á hvalaveiöum vib ísland, eru þær ab vísu orönar
þýbingarmeiri fyrir Islendinga, þar sem þeir, auk hinna ábur
nefndii .réknu hvala, l^afa fengib mjög marga ferska rekahvali
af hvölum þeim, sem komast undan frá oss særbir til ólífis,
og deyja skömmu eptir, án þess aÖ vér höfum neina hagsmuni
af þeim. þó ab nú allir þessir hvalir væru eitrabir og óætir
fyrir íslendinga, þá geta þeir ekki barmab sér yfir neinu, meb
35*
1868.
27. marz.