Gerðir kirkjuþings - 01.01.2015, Blaðsíða 17

17
á mikilvægi sitt og gildi sitt - og jafnvel að vera stundum viðkvæmari fyrir árásum og
gagnrýni. Hvað á ég við með því? Jú, nú er mikið lagt upp ú því að menn beri virðingu fyrir
því sem áður voru kölluð frumstæð trúarbrögð. Og það sama á við um stóru trúarbrögðin,
ýmis austræn speki hefur verið svo að segja í tísku síðastliðin ár, og margt gott þar að
finna eins og við heyrðum dæmi um hér áðan. Gyðingahatur er þekkt fyrirbæri sem
menn passa sig almennt á og jafnvel stundum gengið heldur langt í að fordæma hluti
sem gyðingahatur, en passa sig á því hvernig talað er um þau trúarbrögð. Nú, hvað varðar
íslam, þá hefur það verið skilgreint sem geðröskun að gagnrýna íslam, kallað íslamofobia.
Menn þurfi beinlínis að vera geðveikir að tala á gagnrýninn hátt um íslam.
En hvað með kristni? Það virðist mega segja hvað sem er um kristni í þeim löndum
sem að hafa kallað sig kristin og jafnvel að mönnum finnist þeir þurfa að leggja sig eftir
því að hnýta í kirkjuna. í Bandaríkjunum, því stóra landi, dugar að einhver svokallaður
söfnuður sjö manna segi eitthvað undarlegt eða haldi einhverja skrýtna athöfn, þá er það
gripið á lofti og notað til að gagnrýna og ráðast á kirkjuna. Í fjölmiðlum, kvikmyndum,
sjónvarpsþáttum, er iðulega dregin upp sú mynd af kirkjunni eða kirkjunnar þjónum að
þeir séu á einhvern hátt ekki bara afturhaldssamir, heldur í andstöðu við samfélagið. Þetta
finnst mér, þrátt fyrir að umburðarlyndi sé auðvitað kjarninn í kristni, að kirkjan eigi ekki
að umbera.
Mér finnst að það þurfi að ræða þetta opinskátt og benda á hversu mikill munur er á
því hvernig menn leyfa sér að tala um kristnina og önnur trúarbrögð. Að nokkru leyti
er þetta til komið vegna hroka á Vesturlöndum, hroka Vesturlandabúa sem eru farnir að
líta á samfélag sitt, samfélagsgerðina og allt það góða við samfélögin sem óhjákvæmilega
afleiðingu þróunar. Að við séum komin á það þróunarstig að við þurfum ekki að hafa
áhyggjur af eða velta fyrir okkur hlutum eins og trúarbrögðunum sem voru uppspretta
alls þessa. Við getum leyft okkur að sýna umburðarlyndi gagnvart öðrum trúarbrögðum,
það sé bara vegna þess að fólk sé ekki komið á sama þróunarstig og þeir sem geta leyft sér
að hætta þessum trúarbrögðum. Þetta er hinn augljósi hroki í þessari afstöðu. Við verðum
nefnilega að gera okkur grein fyrir því að ekkert er sjálfgefið við það hvernig samfélag
okkur hefur tekist að byggja upp hér. Og við verðum að gera okkur grein fyrir ómetanlegu
hlutverki kirkjunnar í þeirri uppbyggingu í þúsund ár.
Það er líka áhugavert að fylgjast með umræðum núna um stöðuna í Mið-Austurlöndum,
þá hræðilegu atburði sem eiga sér stað þar. Fyrrverandi erkibiskup í Kantaraborg í Englandi,
skrifaði grein nýlega þar sem hann benti á vanda kristins fólks í þessum löndum, sem að
væri að miklu leyti til komin vegna þess að menn þyrðu ekki, stjórnmálamenn ekki hvað
síst, þyrðu ekki að tala um þá kristnu af ótta við að vera sakaðir um fordóma ef þær væru
sérstaklega að nefna stöðu kristins fólks. Þess vegna væri kristið fólk nú á flótta í verri
stöðu en nokkrir aðrir, þeir fengju ekki að hafast við í flóttamannabúðunum, leituðu þess
vegna skjóls í húsum vítt og breitt um Líbanon og Jórdaníu og önnur lönd, en það kæmi
enginn til þess að hjálpa þeim vegna þess að menn óttuðust að ef að þeir gerðu það þá yrði
sagt, ‘Hvað eruð þið að gera hér, eruð þið bara að taka á móti kristnu fólki, eruð þið að
velja kristið fólk til að hjálpa?’
Þetta hlýtur að vera áhyggjuefni ef að menn eru orðnir það feimnir við trúna og