Gerðir kirkjuþings - 01.01.2015, Blaðsíða 21

21
kirkjuþing samþykkt tillögu ríkisins um niðurskurð á kirkjujarðasamkomulaginu fimm
sinnum. Á kirkjuþinginu þann 14. ágúst s.l. varð breyting á eins og kunnugt er. Beiðni
ríkisins um afslátt af afgjaldinu var hafnað af kirkjuþingi fyrir yfirstandandi ár og í gær, á
fundi sem ég sótti ásamt forseta kirkjuþings í innanríkisráðuneytið, var upplýst að ríkið
óskar eftir viðræðum við Þjóðkirkjuna um fjárhagsleg samskipti ríkis og kirkju, bæði hvað
varðar kirkjujarðasamkomulagið og sóknargjöldin.
Sóknargjöldin hafa undanfarin ár verið skorin niður meira en almennur niðurskurður
í samfélaginu eins og kunnugt er. Í þeirri umræðu sem skapast hefur varðandi niðurskurð
sóknargjaldanna blasir við að talsmann sóknarnefndanna vantar. Sóknargjöldin eru
leikmannamál. Ég tel að það hafi sárvantað öflugan talsmann í þessu máli, sem rís upp á
réttum stöðum og lætur í sér heyra og vinnur að því að endurheimta sóknargjöldin eins
og lög gera ráð fyrir. Það er sjálfsagt að biskup og embættið fylgi þessu máli eftir, styðji
kirkjur í vanda og tali máli þeirra, en öflugra væri að mínu mati að fólkið sem ber hitann
og þungann af rekstri sóknanna segi sjálft frá þörfinni á að sóknargjöldin skili sér að fullu.
Um land allt er fórnfúst fólk sem vill vinna kirkju sinni gagn og teystir kirkjunni sinni til
góðra verka og stuðnings við menn og málefni. Það er sterkt að heyra raddir þess fólks
lýsa því hve nauðsynlegt kirkjulegt starf er í landinu og kirkjuleg þjónusta. Eins má ekki
gleyma því að sóknarnefndarmenn um land allt vinna að varðveislu og viðhaldi mikilla
menningarverðmæta sem eru kirkjurnar og kirkjugarðarnir um land allt.
Á þessu kirkjuþingi liggja fyrir 2 tillögur um val og veitingu prestsembætta. Það
tvöfalda kerfi sem við búum við nú í þessum málaflokki er til mikilla vandræða. Eftir
þessum reglum er ekki hægt að vinna lengur. Ég vona að kirkjuþinginu beri gæfa til þess
að finna betra fyrirkomulag við val og veitingu prestsembætta.
Eitt af því sem hefur breytt kirkjunni undanfarna áratugi er vígsla kvenna til þjónustu í
kirkjunni. Það hefur verið kirkjunni til bóta að hafa fólk af báðum kynjum í þjónustu sinni.
Í jafnréttisstefnu Þjóðkirkjunnar, sem samþykkt var á kirkjuþingi segir að jafnréttisstefna
kirkjunnar eigi að stuðla að jafnrétti eins og rétt og skylt sé í samræmi við líf og boðskap
Jesú Krists.
Á undanförnum þremur árum hefur orðið mikil hreyfing á prestahópnum, – prestar
hafa flust úr stað og nýir bæst í hópinn. Frá því ég tók við embætti hefur verið skipað í 41
embætti, – 24 konur og 17 karlar. Um nokkra nýliðun er að ræða í hópnum eða tíu, þar af
7 konur. Þá hafa á undanförnum árum tvær konur orðið biskupar, nýtt kirkjuráð er skipað
konum í meirihluta og á þessu ári bættust tveir nýir prófastar í hópinn, báðir konur. Af
starfandi prestum þjóðkirkjunnar eru nú um 2/3 karlar og 1/3 konur.
Kirkjuþing er æðsta valdastofnun Þjóðkirkjunnar. Á kirkjuþinginu 2013 var
samþykkt að beina því til innanríkisráðherra að flytja frumvarp til laga um breytingu
á þjóðkirkjulögum. Meginatriði tillögunnar voru þau að fella brott ákvæði um
úrskurðarnefnd og áfrýjunarnefnd, ákvæði um verkefni biskupafundar og að færa
fjárstjórnarvald til kirkjuþings. Frumvarpið var lagt fram á Alþingi en hefur ekki hlotið
framgang þar. M.a. hafa komið fram athugasemdir um, bæði hjá innanríkisráðuneyti og
allsherjarnefnd Alþingis, að réttaröryggi sé skert ef menn eru sviptir þeim rétti að bera mál
undir úrskurðarnefnd. Með hliðsjón af þeim tíma sem liðinn er svo og því að kosið hefur