Gerðir kirkjuþings - 01.01.2015, Side 20

20 21
hafa verið málþing og verða á næstunni þar sem fjallað er um mál á guðfræðilegum
forsendum, sem brenna á samtímanum, s.s. flóttamannavandann og umhverfisverndarmál.
Ég tel að rödd kirkjunnar og guðfræðinnar þurfi að heyrast þegar fjallað er um mál sem
brenna á samtímanum. En hver er rödd kirkjunnar? Samkvæmt kirkjuskipan okkar
lútersku kirkju er röddin margróma. Í kirkju okkar er ekki einn talsmaður heldur margir.
Í okkar kirkju eru leiðtogar í hverjum söfnuði, hverri sókn. Leiðtogi okkar allra er þó hinn
sami, Jesús Kristur. Hann er sá sem leiðir okkur um lífsins veg og færir okkur svör við
öllum spurningum.
Þjóðkirkjan stendur á krossgötum. Nú sem fyrr er það Jesús sem vill leiða okkur veginn
áfram og það er okkar að finna þann veg og velja sem Drottinn ætlar okkur að feta. Við
búum ekki lengur við óbrúaðar brýr eða aðra farartálma. Við búum ekki við stopulan
fréttaflutning heldur sendingar sem berast heimsálfa á milli á örskotsstundu. Heimurinn
er að breytast og við þurfum aldrei sem fyrr að vita á hvaða grunni við stöndum. Það hefur
reynst þessari þjóð blessun að byggja á þeim gildum er Kristur birti og boðaði. Við skulum
ekki fyrirverða okkur fyrir fagnaðarerindið og ekki heldur leggja niður fræðslu um það.
Kirkjan á í ímyndarvanda. Við þurfum að vinna að því að ráða bót á honum. Það er
lykilatriði að við höfum þau 73% þjóðarinnar sem eru í þjóðkirkjunni með okkur í liði.
Það hefur verið eftir því tekið í umræðu um flóttamannavandann sem við blasir í
Evrópu að prestsdóttirin Angela Merkel hefur ekki falið trú sína þegar hún er spurð um
þennan mikla vanda sem við blasir. Hún er óhrædd við að nota orðin, samviska mín segir
mér, trú mín segir mér, Guð minn segir mér þegar hún svarar. Við verðum að þekkja
okkar eigin trú, sem hefur mótað menningu okkar og samfélag nánast frá upphafi Íslands
byggðar þegar við fjöllum um aðstæður fólks sem eru annarrar trúar og til að skilja þau
mál sem efst eru á baugi, s.s. flóttamannavandann. Kirkjan hefur þar verk að vinna því
trúarleg þekking fólks er á undanhaldi.
Hlutverk kirkjunnar er að miðla kærleiksboðskap Jesú Krists í orði og í verki. Vígðir
þjónar kirkjunnar, prestar og djáknar eru sérstaklega fráteknir til þess en í raun er það
alls kristins fólks að gera það. Flestir prestar landsins þjóna söfnuðum sem til sókna
teljast. Nokkrir eru í sérþjónustu þar sem söfnuðurinn er dreifður víða. Þjóðkirkjan
hefur þéttriðið þjónustunet um land allt um leið og hún veitir fólki þjónustu sem býr
við sérstakar aðstæður. Prestsþjónusta fer ekki hátt en hún er mikilvæg og nauðsynleg.
Prestur innflytjenda t.d. þjónar m.a. fólki sem leitar hér alþjóðlegrar verndar og gegnir þar
mikilvægu hlutverki.
Aðskilnaður ríkis og kirkju hefur verið ræddur víða í samfélaginu, m.a. á landsfundum
stjórnmálaflokkanna. Við, mörg hver höfum haldið því fram að sá aðskilnaður hafi farið
fram árið 1997 þegar Þjóðkirkjan fór ein að ráða sínum innri málum. Við hvað er átt þegar
spurt er um aðskilnað ríkis og kirkju? Að mínu viti þarf að svara þeirri spurningu áður
en spurningunni um aðskilnaðinn er svarað. Það gætir mikils misskilnings oft á tíðum
þegar tengsl ríkis og kirkju eru rædd og þegar samskipti ríkis og kirkju eru rædd. Eitt
af því er þegar fullyrt er að Þjóðkirkjan njóti framlags frá ríkinu. Fjárhagsleg samskipti
ríkis og kirkju byggjast ekki á beinum fjárframlögum ríkisins heldur samkomulagi tveggja
rétthárra aðila annars vegar og sóknargjöldum hins vegar. Eins og kunnugt er hefur