Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.2016, Blaðsíða 42

Vikublað 19.–21. apríl 201638 Menning
ELSKAN, HVAÐ EIGUM
VIÐ AÐ HAFA MEÐ
BERNAISESÓSUNNI?
Alvöru grillsósur sem gera gott betra.
E
nginn getur efast
um miklar vin-
sældir bóka Lizu
Marklund því þær
seljast víða í bílförmum.
Um gæðin gildir annað
mál, sem sýnir sig vel í
glæpasögunni Járnblóð
sem mun vera síðasta bókin í bóka-
flokknum um blaðakonuna Anniku
Bengtzon. Ekki verður sagt að höf-
undur kveðji blaðakonuna með flug-
eldasýningu því sagan er einstaklega
slöpp.
Spennuþrungið verk er Járn-
blóð ekki. Bókin er greinilega fram-
hald af fyrri bók Marklund um sömu
mál en þar tókst ekki að útkljá morð-
málin og þau eru því aftur á dag-
skrá í þessari bók. Þetta er áberandi
galli því þeir lesendur sem ekki lásu
fyrri bókina eiga erfitt með að ná
áttum í þessari þótt höfundur reyni
nokkrum sinnum að lauma að setn-
ingum sem eiga að útskýra málin.
Það er þó enn meiri galli að
spennan í kringum þessi mál
er nær engin í þessari bók.
Við þetta bætist að persón-
ur bókarinnar eru ekki áhuga-
verðar þótt líf þeirra einkenn-
ist af miklum ósköpum. Þetta er
fremur vansælt fólk en um leið svo
dauflegt að erfitt er að láta sér annt
um örlög þess. Hluti af bókinni ger-
ist hjá sálfræðingi þar sem Annika
Bengtzon er í meðferð og þar er
dramatíkin svo yfirsprengd að hún
nálgast það að vera hlægileg. Höf-
undi tekst skár upp í umfjöllum um
dauða dagblaða og þeir hlutar bók-
arinnar sem snúa að hatursorðræðu
einnar aðalpersónunnar á netinu
eru það besta í bókinni.
Járnblóð er afleit glæpsaga, efnið
er togað og teygt og bókin illa skrif-
uð. Annika Bengtzon og félagar hafa
kvatt en ekki með tilþrifum. n
Afleit glæpasaga
Valur Gunnarsson
valurgunnars@gmail.com
Kvikmyndir
The Witch
IMDb 7,2 RottenTomatoes 90% Metacritic 83
Handrit og leikstjórn: Robert Eggers
Aðalhlutverk: Anya Taylor-Joy, Ralph
Ineson og Kate Dickie
Sýnd í Bíó Paradís
Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrun@dv.is
Bækur
Járnblóð
Höfundur: Liza Marklund
Þýðandi: Ísak Harðarson
Útgefandi: Mál og menning
362 blaðsíður
Nornaveiðar af
gamla skólanum
N
ornaveiðar hafa verið mik-
ið í umræðunni undanfarin
ár og enginn þjóðfélagshóp-
ur svo valdamikill að hann
álíti ekki að hann verði fyrir
barðinu á slíku þegar hann er gagn-
rýndur. Því er hressandi að sjá mynd
um hinar raunverulegu nornaveið-
ar, sem áttu sér stað bæði í Evrópu og
Norður-Ameríku á 17. öld og Hrafn
Gunnlaugsson gerði ágætis skil í
Myrkrahöfðingjanum.
Frægasta skáldverkið um norna-
fárið er Eldraun Arthurs Miller, sem
hefur verið kvikmynduð með Daniel
Day-Lewis og frábærlega sett upp af
Þjóðleikhúsinu nýlega. Sú saga fjall-
aði í raun um ofsóknir mccarthyism-
ans, en í The Witch er farin allt önnur
leið. Því hér eru nornirnar raunveru-
legar. Eða hvað?
Þetta er í raun hin hliðin á sögu
Millers, sjónarhóll samtímans þar
sem hið yfirnáttúrulega er jafn raun-
verulegt og hvað annað. Tungumálið
er sótt beint í frumheimildir og verð-
ur maður að hafa sig allan við til að
skilja það, en þetta, ásamt firnasterk-
um leik bæði barna og fullorðinna,
gerir að verkum að hún fangar
tímabilið vel og virkar raunsæisleg
þrátt fyrir yfirnáttúrulegan efnivið.
Þeir sem eiga von á hefðbundinni
hryllingsmynd verða vísast fyrir von-
brigðum, það er myndin ekki. Þessi
mynd er eiginlega ekki eins og nein
önnur, sem hlýtur eitt og sér að telj-
ast kostur. Það bregður fyrir ádeilu á
múgsefjun í anda Millers, en einnig
eru farnar ótroðnar slóðir eins og
í annarri nornamynd, Blair Witch
Project, sem oft hefur verið stæld
síðan. Maður veit ekki alveg hvar
maður hefur mynd þessa, en hún
situr lengi með manni.
Blair Witch mætir Arthur Miller,
það gæti verið mun verra. n
„Þessi mynd er
eigin lega ekki
eins og nein önnur, sem
hlýtur eitt og sér að teljast
kostur.
n Ný ofurgrúppa kom saman
í fyrsta skipti á opnum árs-
fundi Orkuveitu
Reykjavík-
ur í Iðnó á
mánudag.
Þetta var
hljóm-
sveitin
Sjálfsvork-
unn, sem er
skipuð Haraldi
Flosa Tryggvasyni, S. Birni Blön-
dal, Sigurjóni Kjartanssyni, Herði
Bragasyni, Frosta Gnarr og Jóni
Gnarr. Þeir hafa ólíka reynslu af
tónlistarsviðinu: Haraldur, sem
er fráfarandi stjórnarformaður
Orkuveitunnar, lék til dæmis á
tenórsaxófón með hljómsveitinni
Júpíters & Jensen s/f. í upphafi
tíunda áratugarins, Björn og Sig-
urjón léku saman í rokksveitinni
HAM, Hörður hefur starfað sem
organisti og gert garðinn frægan
með Apparat Organ Kvartett og
Frosti Gnarr lék um tíma með
hljómsveitinni Fufanu.
n Barnamenningarhátíð í
Reykjavík verður sett í sjötta
sinn í dag, þriðjudaginn 19. apr-
íl. Setningarathöfnin fer fram
með mikilli gleðihátíð í Hörpu,
sem stendur frá morgni til
kvölds. Á næstu fimm dögum
fara svo fram um 150 ókeypis
viðburðir fyrir börn og unglinga,
í öllum hverfum borgarinnar.
n Jón B.K. Ransu listfræðingur
verður einn af fimm sýningar-
stjórum norræna samtímalista-
tvíæringsins Momentum sem
opnar í Moss í Noregi í níunda
sinn þann 17. júní 2017. Hinir
sýningarstjórarnir sem taka þátt
í verkefninu verða Ulrika Flink
frá Svíþjóð, Ilari Laamanen frá
Finnlandi, Jacob Lillemose frá
Danmörku og Gunhild Moe frá
Noregi.
Úr listheiminum