Dagblaðið Vísir - DV - 03.02.2017, Qupperneq 14
Helgarblað 3.–6. febrúar 201714 Fréttir
Stuðið ekki ókeypis að eilífu
n Styttist í gjaldtöku á hraðhleðslustöðvum fyrir rafbíla n Tímasetning og verð liggur ekki fyrir
E
nn liggur ekki fyrir hvenær
Orka Náttúrunnar (ON),
dótturfyrirtæki Orkuveitu
Reykjavíkur, mun hefja boð-
aða gjaldtöku á hraðhleðslu-
stöðvum sínum fyrir rafbíla. Sam-
kvæmt upplýsingum frá fyrirtækinu
er þó búist við að það verði einhvern
tímann um mitt ár. Þá hefur ekki
heldur verið ákveðið hvað rafmagnið
í hraðhleðslustöðvunum muni kosta.
Gjaldtaka ON á hraðhleðslu-
stöðvum fyrir rafbíla mun marka lok-
in á þriggja ára tilraunaverkefni sem
hófst með uppsetningu stöðva í því
skyni að ýta undir rafbílavæðingu á
Íslandi. Rafbílaeigendum á Íslandi
hefur fjölgað töluvert á undanförnum
árum, voru í árslok 2016 1.107 tals-
ins, þó að þróunin hafi verið heldur
hægari en margir höfðu vonað. Mark-
aðurinn hefur verið fastur í nokkurs
konar störukeppni undanfarin miss-
eri þar sem innviðauppbygging hefur
virst bíða eftir fjölgun rafbíla á götun-
um á sama tíma og þeir sem áhuga-
samir eru um að skipta yfir í rafbíl
hafa verið að bíða eftir að grettistaki
verði lyft í innviðauppbyggingu, áður
en þeir taka stökkið. Nú virðist skrið-
ur kominn á þau mál.
Áhugi fyrir uppbyggingu
Orkusalan hefur staðið fyrir átaki að
undanförnu þar sem öllum bæjar-
félögum landsins hefur verið færð
hleðslustöð fyrir rafbíla að gjöf og
í árslok 2016 veitti iðnaðar- og við-
skiptaráðherra 16 fyrirtækjum og
sveitarfélögum styrk úr Orkusjóði
til innviðauppbyggingar fyrir rafbíla
að fjárhæð 201 milljón króna. Mikill
áhugi var fyrir styrkjunum en alls
bárust 33 umsóknir að upphæð 887
milljóna króna. En til ráðstöfunar
voru 67 milljónir króna á ári í þrjú
ár. Með styrkveitingunni er vonast til
að hægt verði að koma upp 42 nýj-
um hraðhleðslustöðvum og 63 hefð-
bundnum stöðvum hringinn í kring-
um landið.
ON fékk 57 milljónir
Stærsti aðilinn á markaði, ON,
fékk hæstu úthlutunina eða ríflega
57 milljónir króna fyrir áform sín
um að koma upp fjórtán nýjum
hraðhleðslustöðvum og fjórum hefð-
bundnum. Fyrir var ON með þrett-
án hraðhleðslustöðvar, þar af sex á
höfuðborgarsvæðinu sem rafbíla-
eigendur eru flestir sammála um að
séu löngu hættar að anna eftirspurn.
Iðulega eru nú biðraðir við hleðslu-
stöðvar enda getur tekið sinn tíma
að hlaða rafbíla og aðeins einn get-
ur hlaðið í einu. Því er um að ræða
nokkuð stórt skref í bættri þjónustu
við rafbílaeigendur sem hafa lýst
áhyggjum sínum yfir skorti á inn-
viðauppbyggingu sem þessari við
að hrinda raunverulegri rafbílavæð-
ingu hluta íslenska bílaflotans úr vör.
Samkvæmt upplýsingum frá ON ligg-
ur ekki fyrir nákvæmlega hvar nýju
stöðvunum verður komið fyrir.
Verði ódýrara en eldsneyti
Það hefur vissulega verið jákvæð
ívilnun fyrir rafbílaeigendur að geta
gengið að hraðhleðslu ON án endur-
gjalds undanfarin ár en ljóst mátti
vera frá upphafi að stuðið yrði ekki
ókeypis að eilífu. Í ágúst í fyrra töl-
uðu forsvarsmenn ON um að gjald-
taka myndi hefjast á þessu ári, líkt
og tíðkast í öðrum löndum, og raf-
bílaeigendur því verið forvitnir að
vita hvernig verðlagningu og gjald-
töku verði háttað. DV spurðist fyrir
um málið hjá ON og fékk þau svör að
endanleg tímasetning gjaldtöku og
hugsanlegt verð á rafmagni liggi ekki
enn fyrir. Áætlað sé þó að hefja gjald-
töku um mitt ár.
Aðspurður segir Eiríkur Hjálmars-
son, upplýsingafulltrúi Orkuveitu
Reykjavíkur, að rafmagnið verði þó
ódýrara en jarðefnaeldsneytið. Um
greiðslufyrirkomulag segir Eiríkur að
ON muni nota svipaða útfærslu og
greiðslulykla bensínstöðvanna.
Krafa um aukna þjónustu
Ljóst er að með gjaldtöku mun fylgja
krafa rafbílaeigenda um bætta þjón-
ustu. Fjölgun hleðslustöðva er klár-
lega mikilvægur liður í því en annar
og ekki síður mikilvægur liður snýr að
viðhaldi og upplýsingagjöf um stöðu
hraðhleðslustöðva. Rafbílaeigendur
verða nefnilega að geta treyst því að
þær hleðslustöðvar sem þeir reiða sig
á, sérstaklega í lengri ferðum út fyrir
bæjarmörk sem krefjast skipulagn-
ingar af þeirra hálfu, virki hverju
sinni.
ON hefur áttað sig á þessu og getur
DV greint frá því hér að fyrirtækið hef-
ur nú gefið út nýtt smáforrit, eða app,
fyrir farsíma með upplýsingum um
staðsetningu og stöðu hraðhleðslu-
stöðva. Forritið heitir „ON Hleðsla“
og er sem stendur aðeins aðgengi-
legt í Play Store fyrir Android-farsíma
en iPhone-útgáfa er væntanleg. Með
forritinu geta rafbílaeigendur nú séð
staðsetningu stöðvanna og fundið
stystu leið að þeim. Ein mikilvægasta
nýjungin er þó að í því sést hvort við-
komandi stöð er upptekin eða ekki í
þjónustu vegna viðhalds eða bilun-
ar. Það verður því auðveldara að finna
lausa stöð og ef allt gengur að óskum
hægt að spara rafbílaeigendum fýlu-
ferð á hleðslustaði þar sem stöðvar
eru bilaðar. Hingað til hefur einung-
is verið hægt að finna upplýsingar
um hvort hleðslustöðvar séu í lagi á
heimasíðu ON en sú síða hefur oft
verið uppfærð eftir dúk og disk og
margir rekið sig á að koma að bilaðri
stöð sem sögð var í lagi. Þá hafa góð
ráð oft verið dýr ef fólk er á síðustu
prósentum rafhlöðunnar.
„Það er mjög þægilegt að geta séð
í símanum sínum hvort sú hleðslu-
stöð sem best liggur við er laus þegar
maður sér fram á að eiga leið þar um
eða hvort betra er að fara á aðra. Þetta
er sérstaklega mikilvægt meðan við
erum ennþá á fullu að fjölga stöðvun-
um,“ segir Bjarni Már Júlíusson, fram-
kvæmdastjóri ON og rafbílaeigandi.
Hvað gæti stuðið kostað?
En við hverju má búast þegar gjald-
taka hefst, á væntanlega flestum ef
ekki öllum hleðslustöðvum fyrir raf-
bíla á landinu?
Nissan Leaf, algengasta og vin-
sælasta rafbíl landsins, er hægt að
fá með 30 kWh (kílóvattstunda) raf-
hlöðu. Í einfölduðu máli segir það
hver orkuþörfin er til að fullhlaða
rafhlöðu bílsins sem ætti tryggja þér
drægni upp á 125–200 kílómetra í
akstri við raunaðstæður hér á landi.
Samkvæmt verðskrá ON kostar
kílówattstundin 7,55 krónur. Að full-
hlaða bílinn ætti því að kosta 226,5
krónur ef miðað er við að hann sé
hæghlaðinn í innstungu á heimili
þínu. Hafa ber í huga að hér er mið-
að við að hlaða bílinn frá 0 og upp í
100 prósent sem nær aldrei er raunin,
enda forðast flestir að tefla svo tæpt
að verða rafmagnslausir.
Hraðhleðslustöðvar eru fyrst og
fremst notaðar af rafbílaeigendum til
að bæta á hleðslu enda ekki mælt með
því að nota eingöngu hraðhleðslu
til að viðhalda líftíma rafhlöðunnar.
Flestir þurfa því aðgengi að innstungu
á heimili sínu til að hlaða, vanalega
Svona hefur
rafbílum fjölgað
Gríðarleg fjölgun á fjórum árum
Það er ekki orðum aukið að segja að
rafbílum hafi fjölgað gríðarlega hér á
landi á undanförnum árum, þótt hlutfall
þeirra af heildarbílaflota Íslendinga sé
enn of lágt.
Samkvæmt upplýsingum frá Sam
göngustofu voru 34 hreinir rafbílar á
skrá í árslok 2012. Í árslok 2012 voru þeir
orðnir 1.107. Þetta gerir fjölgun upp á
3.155%.
Til viðbótar við þá rafbíla sem voru á
götunum í árslok í fyrra þá voru 18 raf
bílar nýskráðir í janúar síðastliðnum.
Hér að neðan sést fjöldi
hreinna rafbíla í árslok
2012–2016:
2012: 34
2013: 113
2014: 315
2015: 711
2016: 1107
Sigurður Mikael Jónsson
mikael@dv.is
pílukast
er fyrir alla!
Síðumúla 35 (gengið inn að aftan) - Sími 568 3920 & 897 1715