Dagblaðið Vísir - DV - 12.05.2017, Blaðsíða 62

42 menning Helgarblað 12.–15. maí 2017
Allt sem þú
vildir vita um
Feneyjatví-
æringinn en
þorðir ekki
að spyrja um
Þekktasta myndlistarhátíð heims hefst í Feneyjum á laugardag
Hvað er Feneyjatvíæringur?
La Biennale de Venezia, eða Feneyjatvíæringurinn, er ein elsta, stærsta og þekktasta nútímalistahátíð heims. Hún var
haldin í fyrsta skipti árið 1895 með það fyrir augum að draga listunnendur til Feneyja og sýna þeim að borgin væri enn lif-
andi og blómleg listamiðstöð. Sýningin gekk vel og var því ákveðið að halda hana framvegis, eins og nafnið gefur til kynna,
á tveggja ára fresti. Hátíðin í ár er sú fimmtugasta og sjöunda og stendur hún yfir frá 13. maí til 11. nóvember. Í upphafi var
aðeins haldin ein alþjóðleg sýning í kastalagarði borgarinnar, Giardini, en fljótlega var farið að bjóða einstaka þjóðum
að senda fulltrúa sína til að taka þátt í hátíðinni. Á fyrsta áratug 20. aldarinnar hófu nokkrar þátttökuþjóðir að byggja
sérstaka sýningarskála til að sýna list frá eigin landi við
hlið aðalhátíðarinnar.
Í dag eru fjölmargir slíkir sýningarskálar merktir
tilteknum þjóðríkjum á sýningarsvæði hátíðarinnar.
Þjóðir sem eiga ekki slíka skála en vilja engu að síður
taka þátt í hátíðinni finna sér sýningarhúsnæði víðs
vegar um borgina. Í ár eru 87 þjóðir sem senda fulltrúa
sína á hátíðina en nokkrir skálanna eru samstarfsver-
kefni fleiri en eins ríkis. Í seinni tíð hefur fjöldi sýninga
sem fer meðfram alþjóðlegu aðalsýningunni og
þjóðarsýningunum aukist gríðarlega og nú verður ekki
þverfótað fyrir fjölbreyttum listasýningum í borginni
yfir sýningartímann. Þegar allt er talið saman fara fram
hundruð sýninga í Feneyjum á og meðfram tvíæringn-
um, mörg hundruð listamenn sýna verk sín og hundruð
þúsunda gesta heimsækja borgina gagngert til að virða
listaverkin fyrir sér.
Af hverju er talað um hátíðina sem
Ólympíuleika í listum?
Hátíðinni hefur oft verið líkt við Ólympíuleikana í myndlist enda er hún
eina stóra myndlistarhátíðin þar sem þjóðir velja
sér fulltrúa sem gerir list fyrir hönd landsins og
einn þeirra fer með verðlaun heim
með sér. Fimm manna dómnefnd
sem valin er af sýningarstjóra
hátíðarinnar veitir nokkrum
listamönnum verðlaun strax á
opnunarathöfninni. Gullljónið
er veitt fyrir besta þjóðarskálann
og besta listamanninn í alþjóðlegu
aðalsýningunni. Silfurljónið er veitt
einum listamanni undir fertugu
sem tekur þátt í aðalsýningunni,
auk þess sem einn listamaður
hlýtur heiðursviðurkenningu
hátíðarinnar, en í ár er
það bandaríska
listakonan
Carolee
Schneemann.
Hvað er aðalsýning Feneyjatvíæringsins í ár?
Alþjóðlega sýningin í ár nefnist „Viva Arte Viva“ og fer fram á báðum aðalsýningarsvæðum hátíðarinnar, kastalagarðin-
um Giardini og gamla vopnabúrinu Arsenale. Sýningunni verður stýrt af Christine Macel, safnstjóra nútímalistadeildar
Pompidou-safnsins í París.
Hún hefur sagt að sýningin muni fjalla um listina og hlutverk listamannsins í dag. Hún sé hönnuð með listamönnun-
um, fyrir listamennina og af listamönnunum. Sýningunni verður skipt upp í níu skála, eða „kafla“, og mun hver þeirra
snúast um ákveðin þemu, þarna verður skáli gleði og ótta, skáli jarðarinnar, skáli tíma og eilífðar og svo framvegis.
Meðal þeirra 120 listamanna sem eiga verk á sýningunni er Ólafur Elíasson sem mun setja upp vinnustofu og skapa
vettvang fyrir innflytjendur til að búa til hluti, meðal annars sérstaka lampa úr endurunnum efnum. Aðrir þekktir eða efni-
legir listamenn sem munu eiga verk á sýningunni eru meðal annars Bas Jan Ader, Franz West, Rachel Rose, Dawn Kasper
og Kader Attia, Philippe Parreno, Anri Sala, Edi Rama, Frances Stark, Alicja Kwade, Kiki Smith og kvikmyndagerðarmaður-
inn John Waters.
Hvenær sendi Ísland fulltrúa
í fyrsta skipti?
Ísland tók fyrst þátt árið 1960 en þá fóru Jóhannes Sveinsson Kjarval og Ásmundur Sveinsson og
sýndu fyrir hönd Íslands. Það var ekki fyrr en tólf árum seinna sem Íslendingar sendu aftur fulltrúa
þegar Svavar Guðnason og Þorvaldur Skúlason sýndu. Sigurður Guðmundsson sýndi á Feneyjatvíær-
ingum áranna 1976 og 1978 en í hvorugt skipti sem opinber fulltrúi fyrir Íslands hönd. Síðan þá hafa
eftirfarandi listamenn sýnt á hátíðinni sem opinberir fulltrúar Íslands: Magnús Pálsson (1980), Jón
Gunnar Árnason, Kristján Guðmundsson (1982), Kristján Davíðsson (1984) Erró (1986) Gunnar Örn
(1988), Helgi Þorgils Friðjónsson (1990), Birgir Andrésson (1995), Steina Vasulka (1997), Sigurður Árni
Sigurðsson (1999), Finnbogi Pétursson (2001), Rúrí (2003), Gabríela Friðriksdóttir (2005), Steingrímur
Eyfjörð (2007), Ragnar Kjartansson (2009), Libia Castro og Ólafur Ólafsson (2011), Katrín Sigurðar-
dóttir (2013) og Christoph Büchel (2015).