Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.2017, Blaðsíða 50

26 Helgarblað 9. júní 2017fólk - viðtal
verkefni að stýra litlu sveitarfélagi,
bæði sökum þess að rekstur þess
getur reynst þungur, en einnig vegna
þess að návígið við íbúana getur
stundum reynt á, þó að það sé jafn­
an kostur. „Ég er ekki hluti af ætt­
bálkasamfélaginu fyrir vestan, það
skiptir máli að átta sig á því. Til að
ná árangri í pólitík, sérstaklega fyrir
vestan, þarf maður að átta sig á svo
mörgu. Maður þarf auðvitað í fyrsta
lagi að brenna fyrir hugmyndum og
hugsjónum en líka að geta lesið fé­
lagslegu lagskiptinguna. Það er svo
margt sem bera þarf skynbragð á til
að þoka manni áfram og mér hefur
gengið það býsna vel.“
Þegar Pétur tók við sem sveitar­
stjóri Súðavíkurhrepps stóð
hreppurinn ekki sérstaklega vel
fjárhagslega að hans sögn. „Það lá
fyrir að það væru framundan svona
þrjú ár af íslensku góðæri og það er
mjög skynsamlegt, fyrir lítil sveitar­
félög allavega, að safna forða á slík­
um tíma. Fámenn sveitarfélög spila
annan leik en önnur sveitarfélög,
því vilji hins opinbera hefur ver­
ið, og er, að fækka sveitarfélögum.
Ég sem sveitarstjóri, og sem kjörinn
fulltrúi einnig, hef ekki umboð til
slíkra samræðna, það var ekki kosið
um sameiningar í síðustu sveitar­
stjórnarkosningum. Mér ber því að
tryggja sjálfstæði og framtíð sveitar­
félagsins. Sjálfstæði sveitarfélagsins
er ekki bundið tilfinningum heldur
fjárhagslegum styrk og sjálfbærni,
eins og sannaðist varðandi Álftanes.
Ég hef því lagt áherslu á að safna í
sjóði með þetta að markmiði og það
hefur gengið býsna vel að mínu viti.
Sveitarfélagið stendur vel í dag og
hefur tekið mikinn viðsnúning á síð­
astliðnum þremur árum.“
Sveitarfélög fyrir vestan hljóta
að sameinast
Getur sveitarfélag eins og Súðavík
staðið eitt og sjálfstætt til framtíðar,
í nútímanum? Væri ekki kostur að
stjórnsýslueiningar stækkuðu?
„Ég hef sagt það, í ræðu og riti,
að framtíðin hlýtur bera það í skauti
sér að sveitarfélögum muni fækka.
Á Vestfjörðum mun sveitarfélögum
fækka, það er augljóst. Þetta verk­
efni bíður Bolungarvíkur, Ísafjarðar
og Súðavíkurhrepps væntanlega,
að sameinast í eitt sveitarfélag í
einhverri óræðri framtíð. Allt lítil
sveitar félög sem hefðu gott af því að
styrkjast. Þegar við göngum út frá
þessari forsendu, þá er alltaf betra
að vera á undan en þurfa ekki að
bregðast við skipunum að ofan. Það
er ábyrgt og skynsamlegt. Það eru
mestar líkur á að það skili sem bestri
niðurstöðu. Hins vegar er staðan sú
að það var ekki kosið um þetta síðast
og ég lít svo á að það þyrfti að koma
til einhvers konar samþykki, umboð
íbúa Súðavíkurhrepps til að fara í
slíkt.“
Finnst þér að slík umræða eigi að
fara fram í aðdraganda næstu kosn-
inga, um sameiningar sveitarfélaga?
„Mér finnst það, já. Tökum bara
Súðavíkurhrepp sem dæmi. Það væri
ekki óeðlilegt að samhliða næstu
kosningum myndu kjósendur lýsa
sinni skoðun á því hvort veita ætti
næstu sveitarstjórn umboð til að
vinna að þessum málum. Mér þætti
það eðlilegt og í raun væri það mjög
gott veganesti fyrir næstu sveitar­
stjórn að hafa. Ef svarið er já, þá er
hægt að einhenda sér í að skoða þau
mál en ef svarið er nei, þá nær það
ekki lengra, þá þarf ekki að láta málið
trufla sig það kjörtímabil.“
Ekki ákveðinn í að gefa kost á
sér að nýju
Staða fámennra sveitarfélaga er að
mörgu leyti veik sem fyrr segir, verði
þau fyrir áföllum í fjárhagslegu tilliti
til að mynda. Lítil sveitarfélög eiga
erfiðara með að standast stór áföll.
En lítið sveitarfélag sem stendur
vel getur líka gert margt sem stærri
sveitarfélög eiga erfitt með. „Ég er
ekki viss um að það sé neitt lítið
sveitarfélag sem stendur eins vel og
Súðavík þegar kemur að skólamál­
um til dæmis. Skólinn er eingöngu
mannaður réttindakennurum, leik­
skólinn er gjaldfrjáls og tónlistar­
skólinn er niðurgreiddur. Þetta er
mögulegt af því að við erum lítið
sveitarfélag sem ræður sér sjálft
og við sjáum til þess að reksturinn
standi undir þessu. Ef við værum lítil
eining undir Ísafjarðarbæ þá gætum
við ekki gert þetta,“ segir Pétur
Muntu gefa kost á þér til áfram-
haldandi setu við næstu kosningar?
„Líf sveitarstjórans er bara bundið
við kjörtímabil og það eru forréttindi
að þjóna fólki, reka samfélag vel og
ná árangri. Ég veit það bara ekki.
Okkur líður mjög vel fyrir vestan, fjöl­
skyldunni, þannig að það eru engar
breytingar á búsetu í kortunum. En
nei, ég hef ekki tekið ákvörðun um
hvort ég gefi kost á mér að nýju. Ég
held að það sé ótímabært að gera
það á þessu stigi en ég væri að ljúga
að þér ef ég segðist ekki vera að hugsa
um það. Ég hugsa um það á hverjum
degi, um hvað ég hef áhuga á að gera.“
Vill lagasetningu og veg í
gegnum Teigsskóg
Málefni Vestfjarða eru Pétri hjartans
mál og hann er formaður Fjórðungs­
sambands Vestfjarða. „Við fórum af
stað með tvö stór verkefni á þessu
starfsári FV, sem ég er afar stoltur
af að hafa náð að klára. Persónu­
legur sigur fyrir mig. Annars vegar
Vestfjarðarstofa, sem mun halda
á atvinnuþróun og byggðarþróun
Vestfjarða og síðan hafa sveitar­
félög á Vestfjörðum samþykkt að
hefja vinnu við sameiginlegt svæðis­
skipulag. Bæði verkefni höfðu verið
lengi í umræðu, en ekki fengið líf.
Með elju, góðri pólitík og dugnaði
var þeim siglt í höfn, Vestfjörðum til
framfara og heilla.“
Flestir Vestfirðingar eru sammála
um að biðin eftir samgöngubótum á
svæðinu hafi verið óskaplega löng,
fyrst á norðanverðum fjörðunum og
nú enn á sunnanverðum fjörðunum.
Eru Vestfirðir afskiptir hjá stjórn-
völdum?
„Já og nei. Já, við höfum ekki feng­
ið eðlilega samgönguuppbyggingu
árum saman. Hins vegar er búið að
samþykkja Dýrafjarðargöng núna,
það er búið að fara með þau í útboð
og verkið er að hefjast. Samhliða því
hljóta menn að ætla að klára Dynj­
andisheiði. Hins vegar stendur þá
eftir stóri slagurinn um vegalagn­
ingu um Gufudalssveitina. Það er
nokkurn veginn komin á, að ég tel,
pólitísk sátt um vegalagningu þar en
þetta er umhverfis­ og skipulagsmál,
á því strandar það. Það er mögulegt
að það þurfi einfaldlega að setja lög
á þær framkvæmdir því mikilvægi
þeirra er ótvírætt og það er hreinlega
lífsspursmál fyrir suðurfirðina. Ég er
á því að það eigi að gera og að leggja
veginn í gegnum Teigsskóg. Það eru
alltaf einhver inngrip inn í náttúr­
una en ég held að það sjái það allir
hugsandi menn að það eru ekki til
ábyrgari menn, og menn sem hafa
sterkari taugar til umhverfisins, en
Vestfirðingar. Það þarf ekki að segja
þessum heimamönnum hvernig
náttúruvernd á að vera, þetta er fólk­
ið sem ræktaði upp Vestfirðina og
gerði þá að þeim stað sem þeir eru í
dag. Þetta er einlæg sannfæring mín,
án þess að vera steingrár iðnaðar­
sósíalisti.
Við erum að upplifa kraftaverk
í atvinnuuppbyggingu á suður­
fjörðunum, með laxeldinu og kalk­
vinnslu sem þar er farin af stað.
Laxeldi er matvælaframleiðsla á
heimsmælikvarða sem mun hafa
byltingaráhrif á þróun Vestfjarða.
Ég hef notið þeirra forréttinda að
vakna upp á Bíldudal klukkan sjö að
morgni og finna dýnamíkina, fólk
að fara í vinnu, vélarnar fara í gang,
hamarshögg og allt í fullum gangi.
Það eru ekki nema fimm, sex ár síð­
an Bíldudalur var hreinlega í líknar­
meðferð, það sem skildi milli lífs
og dauða var að hið opinbera hefur
engan prótókoll til að taka sveitarfé­
lög úr sambandi. Þessi viðsnúningur
sem er að verða þar mun líka verða
á norðurfjörðunum. Við erum að sjá
fram á að eftir nokkur ár verði upp­
bygging á Vestfjörðum á hagrænu
plani við það sem gerðist á Austur­
landi þegar þar var ráðist í álvers­
uppbygginguna.“
Afl til breytinga
Þarna er að verða uppbygging sem
gjörbreytir öllu en er ekki hættulegt
að leggja traust sitt í svona miklum
mæli á eina stoð?
„Ég ætla ekki einu sinni að fara
með klisjuna um körfuna og eggin.
En það er stunduð hefðbundin út­
gerð á Vestfjörðum, þótt hún hafi
orðið fyrir skakkaföllum í gegnum
tíðina, og hún er undirstöðuatvinnu­
grein á Vestfjörðum. Ef við síðan bæt­
um við fiskeldinu og ferðaþjónust­
unni sem annarri og þriðju stoð þá
erum við komin í allt aðra stöðu en
var í vestfirsku atvinnulífi, og mögu­
lega búsetubyltingu. Fyrir þessu
berst ég, til þess er ég í pólitík, að vera
afl til breytinga, sem landsbyggðar­
jafnaðarmaður úr borginni.“ n
Fór vestur til að klára ferilinn Pétur segist hafa orðið að knattspyrnumanni þegar
hann fór fyrst vestur, þá 19 ára. Hann spilaði í meistaraflokki í rúman áratug og lauk ferlinum
þar sem hann hófst, fyrir vestan.
Gæti hugsað sér að taka forystu
Pétur segir flokkinn sinn, Samfylkinguna,
fara erindisleysu úti á landsbyggðinni.
Flokkurinn skilji ekki landsbyggðina og
kunni ekki á hana. Það verði flokkurinn að
horfast í augu við og taka á. Mynd SiGTryGGur Ari
„Ég er lands-
byggðar-
jafnaðarmaður úr
borginni, þannig
forystumaður yrði
ég alltaf.