Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.2017, Blaðsíða 52

28 sakamál Helgarblað 9. júní 2017
F
rá því snemma árs 1998 fram
í ágúst 2001 var sem faraldur
geisaði í Ho Chi Min-borg í Ví-
etnam og nærliggjandi héruð-
um; Binh Duong, Binh Phuoc
og Dong Nai. Í valnum lágu þrettán
manns, sem er kannski ekki mikill
fjöldi með tilliti til íbúafjölda lands-
ins, sem allir höfðu sýnt sömu ein-
kenni áður en þeir skildu við; svima,
uppköst og höfuðverk.
Á sjúkrahúsum klóruðu læknar
sér í kollinum, gátu enda ekki úr-
skurðað um dánarorsök viðkomandi
einstaklinga. Á sumum sjúkrahúsum
voru leiddar að því líkur að lungna-
bólga eða blóðtappi hefði orðið ein-
hverjum þeirra að aldurtila.
Með eitur í veskinu
En tíminn átti eftir að leiða í ljós
að fólkið hafði ekki dáið eðlilegum
dauðdaga og í júlí árið 2000 dró
til tíðinda. Lögreglan hafði ein-
hverra hluta vegna fengið augastað
á Le Thanh Van, þá tæplega fimm-
tugri konu sem bjó í 10. hverfi Ho
Chi Minh- borgar. Grunsemdir lög-
reglunnar höfðu vaknað þegar 2,8
grömm af blásýrusalti fundust í veski
hennar.
Blásýrusalt ku vera baneitrað og
nægja 0,15–2,0 grömm til að senda
manneskju yfir móðuna miklu.
Sönnunargögn skortir
En því fór fjarri að málið væri til lykta
leitt og var Le Thanh Van síðar sleppt
úr haldi vegna skorts á sönnunar-
gögnum. Þeir sem fóru með rann-
sókn málsins höfðu prófað blá-
sýrusaltið á dýrum sem drápust í
kjölfarið, en hvorki fannst tangur
né tetur af eitrinu í hræjum dýr-
anna í kjölfarið. Af þeim sökum var
ekki hægt að færa sönnur á að blá-
sýrusaltið hefði valdið dauða þeirra
eða fórnarlambanna þrettán.
Drógu játningar til baka
Lögreglan lét þó ekki deigan síga, en
Le Thanh Van fékk svigrúm til frek-
ari ódæða því hún var ekki handtekin
aftur fyrr en í ágúst árið 2001. Hún var
þá ákærð fyrir að hafa banað þrettán
manns með því að setja blásýrusalt
í mat þeirra og drykk með það fyrir
augum að komast yfir eigur þeirra.
Eiginmaður hennar, Diu Dang
Quang, var einnig handtekinn, grun-
aður um aðild að morðunum. Skötu-
hjúin gengust bæði við morðunum
þegar þau voru handtekin, en drógu
játningar sínar síðar til baka. Full-
yrti Le Thanh Van að lögreglan hefði
„neytt“ hana til að játa sig seka.
Tengdamóðir og mágur
Hvað sem því líður þá var réttað yfir
Le Thanh Van og Diu Dang Quang
vegna morðanna, en á meðal fórn-
arlambanna voru tengdamóðir Van,
mágur og fósturmóðir.
Upp úr krafsinu hafði parið haft
fé fórnarlambanna í víetnömskum
dongum og bandarískum dollurum
auk ýmislegs annars. Heildarverð-
mætið var 300 milljónir víetnamskra
donga, um 20.000 Bandaríkjadala þá.
Talið var að Van hefði beitt persónu-
töfrum sínum til að kynnast og vin-
gast við auðugt fólk og síðan, með
brögðum, fengið það til að innbyrða
eitraðan mat eða drykk. Persónu-
legar deilur kostuðu hins vegar
móður og bróður Quang líftóruna.
Vinargreiði
Við réttarhöldin sagði Le Thanh Van
að blásýrusaltið sem fannst í veski
hennar hefði hún fengið hjá vini föð-
ur hennar. Umræddur vinur, Thien
Truong læknir í Dong Nai-héraði,
hafði að sögn Van beðið hana að fara
með eitrið til Ho Chi Minh til rann-
sóknar. „Ég vissi ekki einu sinni um
hvaða efni var að ræða fyrr rann-
sóknarlögreglan sagði mér að gulleita
efnið sem fannst í veskinu mínu væri
blásýrusalt,“ sagði Van.
Eitrað fyrir ættingja vinar læknis
Sagði hún enn fremur að vinur
Truong læknis ynni hjá lögreglunni
í Binh Thuan-héraði og að ættingja
þessa vinar hefði verið gefið sama
eitur og fannst í veski hennar. „Vinur-
inn leitaði aðstoðar Truong læknis
og læknirinn bað mig um að hjálpa,“
fullyrti Van.
Þegar sækjandi spurði Van hvers
vegna lögreglan á staðnum hefði
ekki getað rannsakað efnið, var fátt
um skýringar hjá Van. Slíkt hið sama
var uppi á teningnum þegar hún var
spurð af hverju Truong læknir hefði
ekki leitað til viðurkenndra stofnana
til að fá efnið rannsakað.
Fórnarlömbin mögulega fleiri
Van var einnig grunuð um aðild að
átta öðrum málum sem vörðuðu
sextán manns. Þeim hafði verið byrl-
að eitur og dóu þrír einstaklingar
af þeim sökum. Ekki tókst að afla
sönnunargagna sem bendluðu Van
við þau mál.
Í byrjun september 2004 var Le
Thanh Van dæmd til dauða fyrir að
hafa byrlað þrettán manns inn eitur.
Réttarhöldin tóku aðeins átta daga
og Van var einnig ákærð fyrir þjófn-
aði og að hafa eitur í fórum sínum.
Hæstiréttur Víetnam staðfesti dauða-
dóminn í febrúarbyrjun árið 2005 og
mun honum hafa verið fullnægt með
aftökusveit. Diu Dang Quang ku hafa
hlotið sömu örlög. n
Varmenni í Víetnam
n Myrtu þrettán manns með eitri n Ættingjar á meðal fórnarlambanna
Le Thanh Van Beitti persónutöfrum sínum.
Með eiginmanni
sínum Diu Dang
Quang hlaut sömu
örlög og Van.„
Ég vissi ekki einu
sinni um hvaða efni
var að ræða fyrr
rannsóknarlög-
reglan sagði mér
að gulleita efnið
sem fannst í
veskinu mínu væri
blásýrusalt