Morgunblaðið - 07.04.2017, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. APRÍL 2017
Magnús Heimir Jónasson
mhj@mbl.is
Allir helstu páskaeggjaframleiðendur landsins
bjóða upp á fleiri tegundir af páskaeggjum í ár
en áður. „Við erum með í rauninni tuttugu teg-
undir í mismunandi stærðum og útfærslum.
Þegar kemur að því hvað er í skelinni þá eru
þetta 9 tegundir,“ segir Pétur Thor Gunn-
arsson, sölu- og markaðsstjóri Freyju. „Þetta
inniheldur rísegg, draumegg, sterk egg og
djúpuegg, svo dæmi séu tekin.“ Hann segir
Freyju vera að bæta við sig tveimur nýjum
eggjum í ár. „Í fyrra bættum við ekki við nýjum
tegundum og erum í raun með sama úrval og
var árið áður. Í ár var ákveðið að það væri kom-
inn tími á nýjungar hjá okkur og bættum við
tveimur nýjum tegundum við. Rís-risaegg með
saltkaramellubragði og sterkt djúpuegg.“ Pétur
vill meina að Freyja eigi stóran þátt í að auka
fjölbreytni í páskaeggjum hérlendis. „Það sem
gerist er að árið 2003 byrjar Freyja að fram-
leiða páskaegg aftur eftir rúmlega 20 ára hlé.
Þar hefst þessi þróun að mörgu leyti. Þar byrj-
ar Freyja að framleiða það sem er kallað rís-
páskaegg. Það var nýjung þá og gjörsamlega
mokaðist út það árið. Það var síðan einu eða
tveimur árum seinna sem ákveðið var að færa
lakkrís inn í skelina með draumaeggjunum.“
Hann bætir við að núna sé markaðurinn þannig
að fyrirtækin séu að bregðast við því sem
páskaeggjaunnendur vilja. „Íslenskir framleið-
endur eru að bregðast við því sem páskaeggja-
unnendur eru að falast eftir.“
Yfir milljón páskaegg hjá Nóa
Nói Síríus hefur einnig verið að auka úrvalið
hjá sér á síðustu árum en Nói býður upp á 12
tegundir af páskaeggjum í ár. Silja Mist Sig-
urkarlsdóttir, vörumerkjastjóri Nóa Síríuss,
tekur í sama streng
og Pétur og segir að
mörg af nýju eggj-
unum hjá Nóa verði
til eftir óskum neyt-
enda. „Með tilkomu
samfélagsmiðla tjá-
ir fólk sig helmingi
meira og við heyr-
um miklu meira
hvað markaðurinn
vill. Það er mjög
skemmtilegt að fá hugmyndir frá þeim. Mark-
aðurinn kallaði til dæmis eftir karmellu-
perlueggi sem er nýjasta viðbótin í lakkríslín-
unni okkar, hann
kallaði líka eftir
vegan-eggi og kar-
mellu-saltegginu
okkar sem er lang-
vinsælast í öllum
prófunum.“ Að-
spurð hvernig
gangi að selja svona
mikið úrval af
páskaeggjum segir
Silja eggin rjúka út
úr búðum. „Páskarnir eru seint í ár en við byrj-
um alltaf að framleiða á sama tíma og vanalega
og fóru eggin því fyrr í búðir. Það var ákveðið að
setja allar stærðirnar í búðir og stóru eggin, sjö-
urnar og sexurnar, tæmdust úr verslunum í
febrúar. Sjöan kláraðist í febrúar. Við þurftum
að athuga allar tölur og héldum að eitthvað væri
að fara framhjá okkur. Það er eins og fólk hafi
verið að prófa eggin áður en páskarnir koma,“
segir Silja. Hún segir að Nói Síríus sé að fram-
leiða yfir milljón egg þessa páska og þrátt fyrir
margar nýjungar urðu sumar hugmyndir eftir á
teikniborðinu. „Það er nóg af skemmtilegum
tegundum sem er hægt að gera en við gerðum
ekki, eins og piparinn. Piparkroppið er t.d. mjög
vinsælt en við ákváðum að fara ekki út í það.“
Hún segir að Nói framleiði einnig mikið af
páskaeggjum sem fara ekki í búðir og má þar
nefna geimskipspáskaegg fyrir CCP úr formi
sem fyrirtækið hannaði ásamt öðrum sér-
eggjum fyrir t.d. WOW air og Icelandair.
Ferðamenn borða eggin líka
Helgi Vilhjálmsson í Góu segir fyrirtækið
einnig vera að auka við sig tegundum á hverju
ári. „Þetta eru 6 gerðir en maður er næstum
hættur að telja þetta. Þetta er alltaf að aukast
hérna. Fyrir nokkrum árum var þetta bara
hreint súkkulaði. Nú er þetta komið með lakkrís
og hrauni, fylltum lakkrís og pipar, nefndu það
bara. Ég veit ekki hvar þetta endar,“ segir
Helgi í Góu. Hann segir að salan sé afar góð í ár
en telur að það sé ekki endilega vegna þess að
Íslendingar séu að borða fleiri egg. „Ég er ekki
frá því við séum að sjá meiri sölu núna en á ár-
um áður, en svo villir þetta mann þegar það er
jafn mikið af útlendingum og Íslendingum á
landinu. Ég held að það hafi eitthvað að segja.
Það er auðvitað engin spurning að einhverjir
þeirra grípi einhver egg þó að þetta sé íslenskt,“
segir Helgi.
Hann segist ekki geta sagt hvaða tegund af
páskaeggi selst best hjá Góu fyrr en eftir páska.
„Vinsælasta eggið á nú eftir að koma í ljós, mað-
ur veit það ekki fyrr en eftir páska. Pipareggið
fer mjög skemmtilega af stað. Við vorum í
fyrsta sæti hjá Vísi með Lindor-eggið; ég segi
nú pass við öllum þessu gull- og silfur-
peningum.“
Aukin fjölbreytni í páskaeggjum
 Allir helstu framleið-
endur páskaeggja bjóða
upp á nýjar tegundir
Morgunblaðið/Eggert
Páskar Eggin seljast vel eins og alltaf en aldrei hefur verið meiri úrval af páskaeggjum en nú.
Silja Mist
Sigurkarlsdóttir
Helgi
Vilhjálmsson
Pétur Thor
Gunnarsson
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Ekki liggur fyrir hvað innleiðing jafn-
launastaðals og jafnlaunavottunar
mun kosta fyrirtæki og stofnanir. Fé-
lags- og jafnréttisráðherra sagði í
Morgunblaðinu í vetur að lauslega
áætlað mætti reikna með að fyrsta
vottun gæti kostað um hálfa milljón.
Embætti Tollstjóra er fyrsta stofnun-
in sem hefur lokið við innleiðingu
jafnlaunastaðalsins sem um ræðir
(ÍST 85) og fengið jafnlaunavottun í
tilraunaverkefni sem embættið tekur
þátt í. Fram kom í kynningu á verk-
efninu að kostnaður hjá Tollstjóra
vegna þessa væri 760 þús. kr.
Væntanleg löggjöf um jafnlauna-
vottun nær til 1.180 fyrirtækja og
stofnana með fleiri en 25 starfsmenn
og er ljóst að kostnaðurinn verður
mismikill, m.a. eftir stærð fyrirtækja.
Ef meðalkostnaðurinn verður nálægt
áætlaðri upphæð ráðherra yrði heild-
arkostnaðurinn af innleiðingu staðals-
ins tæplega 600 milljónir en ef miðað
er við kostnað Tollstjóra má ætla að
hann gæti orðið nær 900 milljónum,
en mesti kostnaðurinn liggur hins
vegar í vinnu starfsmanna í hverju
fyrirtæki við undirbúninginn.
Ekki eru allir í stakk búnir
Forsvarsmenn Samtaka atvinnu-
lífsins hafa sérstaklega bent á að erf-
iðlega muni reynast að innleiða stað-
alinn í litlum fyrirtækjum. Fjöldi
launagreiðenda með 25 til 50 starfs-
menn sé ekki í stakk búinn til að taka
upp vinnubrögð staðla eins og krafist
verður í væntanlegum lögum. ,,Það
skiptir máli hver útfærslan verður
gagnvart þeim og það er þá viðfangs-
efni í samningum að skoða það,“ segir
Hannes G. Sigurðsson, aðstoðarfram-
kvæmdastjóri SA, en samtök á vinnu-
markaði munu skv. frumvarpinu
semja um úttektir á jafnlaunakerfum
fyrirtækja og stofnana með 25 til 99
starfsmenn í kjarasamningum og
hafa með höndum eftirlit.
Það á hins vegar eftir að koma í ljós
hvort samningar nást um þetta. Ef
það nást samningar verður eftirlitið
hjá viðsemjendum á vinnumarkaði en
ef ekki, þá má skv. frumvarpinu gera
ráð fyrir að Jafnréttisstofa fái risa-
vaxið verkefni. Í frumvarpinu er gert
ráð fyrir einum viðbótarstarfsmanni
hjá Jafnréttisstofu vegna verkefnis-
ins og er þá gengið úr frá að eftirlitið
verði hjá aðilum vinnumarkaðarins.
Kristín Ástgeirsdóttir, fram-
kvæmdastýra Jafnréttisstofu, segir
jafnlaunavottunina vera mjög spenn-
andi verkfæri, sem vonandi eigi eftir
að skila árangri. Þarna sé í fyrsta
skipti í heiminum verið að beita svona
staðli til þess að taka á launamun
kynjanna. „Auðvitað þarf að gefa sér
tíma í að koma þessu á laggirnar eins
og frumvarpið gerir ráð fyrir,“ segir
hún.
Settu í gang átaksverkefni
Auk vottunarskyldunnar þurfa öll
fyrirtæki og stofnanir að skila jafn-
réttisáætlun skv. jafnréttislögum.
Kristín segir að það sé eitt af stóru
verkefnum Jafnréttisstofu að kalla
eftir jafnréttisáætlunum og skilin hafi
almennt verið góð.
Unnur Ýr Kristjánsdóttir, mann-
auðsstjóri Tollstjóra, segir að innleið-
ing jafnlaunastaðalsins sem embættið
hefur nú fengið vottun út á, sé alveg
hliðstæð þeim áformum um vottunar-
skyldu, sem kveðið er á um í frum-
varpi ráðherra. Hún segir að árang-
urinn sé góður hjá Tollstjóra. „Við
lögðum mikla vinnu í þetta. Stjórn-
endur þurftu að koma mikið að verk-
inu hjá okkur. Við þurftum samhliða
þessu að endurskoða allar starfslýs-
ingar og fara mjög nákvæmlega í að
greina störfin hjá okkur og flokka og
út frá því gerum við launagreininguna
og skoðum hvort við uppfyllum kröfur
jafnlaunastaðalsins. Við erum mjög
ánægð með þetta og fengum ýmsar
aukaafurðir út úr þessari vinnu en því
er ekki að neita að þetta tók svolítinn
tíma,“ segir hún.
Spurð hvort óútskýrður launamun-
ur hafi komið í ljós og hvort honum
hafi verið útrýmt segir hún að fram
hafi komið heildarlaunamunur á milli
kynja en óútskýrður launamunur hafi
ekki verið sérlega mikill.
,,Við settum í gang átaksverkefni í
kjölfarið á launagreiningunni og það
þurfti að skoða þetta bæði hjá körlum
og konum. Þessi heildarlaunamunur
sem við sáum, sem er ekki óútskýrði
launamunurinn samkvæmt staðlin-
um, skýrist að nær öllu leyti af því að
við erum með svo marga karlmenn í
vaktavinnu, sem gefur hærri laun og
margar konur í skrifstofustörfum,
sem vinna hefðbundinn vinnutíma yf-
ir daginn. Eitt af þeim verkefnum
sem komu út úr jafnlaunagreining-
unni hjá okkur var að við leggjum enn
frekari áherslu á að jafna kynjahall-
ann sem er að finna í starfsstéttum
hjá okkur. Um 80% tollvarða eru karl-
menn og við leggjum mikla áherslu á
að auka hlut kvenna þar og með sama
hætti að auka hlut karla í innheimtu-
störfunum,“ segir hún.
Mikil og flókin vinna
 Kostnaður við jafnlaunavottun gæti legið á bilinu 600-900 milljónir  Innleið-
ingu jafnlaunastaðals lokið hjá Tollstjóra  Erfitt hjá litlum fyrirtækjum
Morgunblaðið/Golli
Jafnlaunavottun Fyrirtæki þurfa að flokka öll störf og velja viðmið.
Kjarnafæði er að þróa beikon úr
lambakjöti. Stefnt er að því að af-
urðin komi á almennan neytenda-
markað í byrjun sumars, meðal
annars morgunverðarhlaðborð
gistihúsa.
„Kjötiðnaðarmennirnir eru að
leggja lokahönd á vöruna. Við höf-
um verið að senda út smakk og það
hefur líkað vel. Við munum byrja í
mötuneytum eftir páska og förum
síðan inn á almennan markað,“ seg-
ir Ólafur Már Þórisson, sölu- og
markaðsstjóri Kjarnafæðis.
Lambabeikon er þekkt víða er-
lendis þótt beikon úr reyktum
svínasíðum sé vitaskuld mun al-
gengara. Lambabeikonið er unnið
úr lambaslögum. Ólafur segir að
nóg sé til af þeim hjá Kjarnafæði og
í landinu. Hægt sé að vinna þau í
kæfu en með beikonframleiðslu sé
hægt að auka verðmætin, fá fleiri
krónur út úr hverju kílói. „Það er
gaman að koma með nýjungar og
geta gert meira úr þessu hráefni,“
segir hann.
Lambaslögin eru söltuð og reykt
með svipuðum hætti og þegar hefð-
bundið beikon er framleitt. Ólafur
segir þó að lambabeikonið sé minna
og fitan bregðist öðruvísi við steik-
ingu. Lambabeikonið sé bragð-
sterkara. Verðið verður svipað og
þó gæti lambabeikonið orðið heldur
ódýrara en svínabeikon.
helgi@mbl.is
Íslenskt lamba-
beikon á markaðinn
Morgunblaðið/ÞÖK
Dögurður Einhver gistihús munu bjóða
lambabeikon með hefðbundnu.