Morgunblaðið - 02.12.2017, Blaðsíða 10

Morgunblaðið/Hari
Fyrsti fundur Ný ríkisstjórn sat sinn fyrsta fund í gær og var nýtt fjárlagafrumvarp helsta málið á dagskrá hennar.
Morgunblaðið/Eggert
Umhverfismál Guðmundur Ingi Guðbrands-
son og Björt Ólafsdóttir við lyklaskiptin.
Morgunblaðið/Eggert
Forsætis Katrín Jakobsdóttir tekur við lykl-
um að ráðuneytinu frá Bjarna Benediktssyni.
Morgunblaðið/Eggert
Atvinnumál Þorgerður Katrín afhendir Krist-
jáni Þór Júlíussyni lyklana að ráðuneytinu.
hægt að gera á meðan tölurnar eru
enn á hreyfingu,“ sagði Guðmundur.
Hann segir að vinna við endanleg
textaskrif og útfærslur hefjist svo í
einstökum ráðuneytum strax og end-
anlegar ákvarðanir hafa verið tekn-
ar. „Þá höfum við örfáa daga til þess
að ljúka þeirri vinnu, en það er þann-
Agnes Bragadóttir
Magnús Heimir Jónasson
Bjarni Benediktsson, fjármála- og
efnahagsráðherra, lagði á ríkis-
stjórnarfundi í gær fram tímaáætlun
ráðuneytisins um vinnu við fjárlaga-
gerð næstu sólarhringana. Var þetta
fyrsti fundur ríkisstjórnar Katrínar
Jakobsdóttur en fyrr um morguninn
höfðu lyklaskipti farið fram í ráðu-
neytunum.
„Þetta er unnið í mjög mikilli
tímaþröng, en við gerum okkar
besta,“ sagði fjármálaráðherra í
samtali við Morgunblaðið í gær.
Hann sagði að ríkisstjórnin sem
tók við í fyrradag hefði undanfarna
daga rætt sín á milli um þær
áherslur sem stjórnin vildi að kæmu
fram í fjárlagafrumvarpinu. „Ég
held að við séum öll orðin þokkalega
sátt við heildarmyndina,“ sagði
Bjarni.
Guðmundur Árnason, ráðuneytis-
stjóri í fjármála- og efnahagsráðu-
neytinu, segir að undirbúningur að
þeirri vinnu sem framundan er sé
hafinn af fullum krafti í ráðuneytinu.
„Við munum leggja nótt við dag
næstu sólarhringa. Það er von okkar
að allar meginákvarðanir varðandi
fjárlög liggi fyrir í byrjun næstu
viku,“ sagði Guðmundur í samtali við
Morgunblaðið í gær.
Guðmundur segir að eiginleg skrif
greinargerðar upp á nokkur hundr-
uð blaðsíður geti ekki hafist af full-
um krafti fyrr en meginforsendur og
fjárlagaákvarðanir liggi fyrir af hálfu
ríkisstjórnar. „Það liggur ekki fyrir
fyrr en búið er að taka allar ákvarð-
anir og allar forsendur eru komnar
fram. Þá fyrst er hægt að fara að
skrifa endanlegar greinargerðir með
frumvarpinu, sem er vitanlega ekki
ig að stór hluti af greinargerð fjár-
lagafrumvarpsins er unninn í ráðu-
neytunum, sem annast þá skrif um
það sem að þeim snýr,“ sagði Guð-
mundur.
Helgi Bernódusson, skrifstofu-
stjóri Alþingis, sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að endanleg
dagsetning á því hvenær Alþingi
kæmi saman á nýjan leik yrði ekki
ákveðin fyrr en sæi fyrir endann á
fjárlagagerðinni.
Í takt við nýjan sáttmála
Búast má við því að fjárlögin verði
í takt við nýjan stjórnarsáttmála en
þar er kveðið á um aukið fjármagn í
mennta-, heilbrigðis- og samgöngu-
mál. Lilja Alfreðsdóttir, mennta- og
menningarmálaráðherra, segir
vinnu við að skoða tölulegar upplýs-
ingar hafa hafist strax að loknum
lyklaskiptum.
„Lykiláherslan hjá mér sem
menntamálaráðherra er auðvitað að
setja aukið fjármagn til háskólastigs-
ins og í framhaldsskólastigið,“ segir
Lilja, sem er vongóð um að það tak-
ist. Í stjórnarsáttmálanum er kveðið
á um að Ísland nái meðaltali OECD-
ríkjanna er varðar fjármögnun há-
skólastigsins fyrir árið 2020.
Svandís Svavarsdóttir heilbrigðis-
ráðherra segir að á svona stundum
sé gott að búa að reynslu.
„Heilbrigðismálin eru stór hluti af
þessu öllu saman og ég settist yfir
þessi mál strax eftir lyklaskiptin með
ráðuneytisstjóra,“ segir Svandís og
bætir við að unnið verði alla helgina.
Hún væntir þess að búið verði að af-
greiða þessi mál á þriðjudaginn.
Ráðherranefndin um ríkisfjármál
fundaði í kjölfar ríkisstjórnarfundar
en í nefndinni sitja formenn flokk-
anna þriggja.
Morgunblaðið/Eggert
Samgöngumál Jón Gunnarsson afhendir
Sigurði Inga Jóhannssyni lyklana í gær.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Heilbrigðismál Svandís Svavarsdóttir og
Anna Lilja Gunnarsdóttir við lyklaskiptin.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Menntamál Kristján Þór Júlíusson afhendir
Lilju Alfreðsdóttur lyklana að ráðuneytinu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Félagsmál Ásmundur Einar Daðason tekur
við lyklunum frá Þorsteini Víglundssyni.
Vinna dag og nótt í fjárlögum
 Ráðherrar skiptust á lyklum í ráðuneytunum  Fyrsti fundur ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur
 Allar meginákvarðanir fyrir nýtt fjárlagafrumvarp verða að liggja fyrir strax eftir helgina
Morgunblaðið/Eggert
Fjármál Bjarni Benediktsson og Benedikt
Jóhannesson við lyklaskipti ráðuneytisins.
10
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. DESEMBER 2017
Þegar Bjarni Benediktsson lét af
embætti forsætisráðherra á
fimmtudaginn hafði hann enn ekki
hlotið stórkrossinn, æðsta sig fálka-
orðunnar, sem forsætisráðherrar
Íslands eru jafnan sæmdir. Skýr-
ingin er sú að hann var stutt í emb-
ætti og engir viðburðir á þeim tíma
sem knúðu á um orðuveitingu. Stór-
krossinn bera orðuhafar einkum í
móttökum og veislum þjóðhöfð-
ingja. Aftur á móti fékk Sigðurður
Ingi Jóhannsson stórkrossinn, þótt
hann væri einnig stuttan tíma í
embætti, en það var vegna þess að
hann gegndi embættinu við innsetn-
ingarathöfn forseta Íslands í ágúst í
fyrra. Dæmi eru um það frá fyrri
árum að forsætisráðherrar hafi ver-
ið sæmdir stórkrossi eftir að þeir
létu af embætti.
Jóhanna Sigurðardóttir, sem var
forsætisráðherra frá 2009 til 2013,
var ekki sæmd stórkrossinum. Upp-
lýst var á sínum tíma að hún hefði
hafnað orðuveitingunni. Sigmundur
Davíð Gunnlaugsson fékk aftur á
móti stórkrossinn árið 2014 þegar
hann gegndi embætti forsætisráð-
herra. Hinn nýi forsætisráðherra,
Katrín Jakobsdóttur, hefur ekki
fengið fálkaorðuna.
Frá lýðveldisstofnun hafa flestir
forsætisráðherrar hlotið stórkross-
inn, flestir meðan þeir gegndu emb-
ætti en nokkrir við önnur tækifæri.
Auk ráðherranna Bjarna Bene-
diktssonar og Jóhönnu Sigurðar-
dóttur eru forsætisráðherrarnir
fyrrverandi Hermann Jónasson,
Benedikt Gröndal og Steingrímur
Hermannsson ekki á skrá yfir orð-
uhafa stórkrossins eða annarra
stiga fálkaorðunnar. Skráin er að-
gengileg á vef embættis forseta Ís-
lands.
Orðan stofnuð 1921
Fálkaorðan er æðsta heiðurs-
merkið sem íslenska ríkið veitir
mönnum. Stofnað var til orðunnar
árið 1921. Fálkinn vísar til þess að
fálkar voru taldir glæsileg gjöf til
tignarmanna á fyrri öldum og voru
lengi útflutningsvara frá Íslandi
auk þess sem fálki var uppistaðan í
skjaldarmerki Íslands á árunum
1903-1919. Í forsetabréfi um fálka-
orðuna segir m.a.: „Fálkaorðan er
borin við kjólföt, síða kjóla eða há-
tíðarbúninga einkennisfata ríkisins í
hátíðarsamkomu þar sem þjóðhöfð-
ingi er viðstaddur og mælst er til
orðuburðar. Orðuþegar geta einnig
borið fálkaorðuna við dökk föt eða
spariklæðnað við önnur tækifæri,
svo sem á þjóðhátíðardaginn, nýárs-
dag, sjómannadag eða öðrum hátíð-
isdögum, á héraðshátíðum eða per-
sónulegum tyllidögum. Sama gildir
um þá orðuþega sem bera einkenn-
isklæðnað íslenska ríkisins. Barm-
merki fálkaorðunnar, rósettu, má
bera við jakkaföt og sambærilegan
kvenklæðnað þegar orðuþega þykir
henta og má gera það daglega.“
Nokkrir forsætisráðherrar án stórkross
 Flestir forsætisráðherrar frá lýðveldisstofnun hafa verið sæmdir æðsta stigi fálkaorðunnar
Stórkrossinn Æðsta stig fálkaorð-
unnar sem aðeins örfáir hafa hlotið.
Ný ríkisstjórn tekur við