Morgunblaðið - 18.05.2018, Blaðsíða 17
FRÉTTIR 17Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. MAÍ 2018
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Nefnd áhrifamikilla ráðherra breska
Íhaldsflokksins hefur samþykkt að
Bretland geti verið tímabundið áfram í
tollabandalagi Evrópusambandsins
eftir útgöngu landsins úr sambandinu,
brexit, og hugsanlega eftir nær
tveggja ára aðlögunartímabil þar á
eftir, að sögn breska dagblaðsins The
Telegraph í gær. Mikill ágreiningur er
um málið í Íhaldsflokknum.
Bretland á að ganga formlega úr
Evrópusambandinu 29. mars á næsta
ári en samið hefur verið um
aðlögunartímabil sem á að ljúka 31.
desember 2020. Nota á þann tíma til
að semja um framtíðartengsl Bret-
lands og ESB.
Ríkisstjórn Theresu May, forsætis-
ráðherra Bretlands, hefur lofað að
landið gangi úr tollabandalagi ESB en
vill einnig tryggja að útgangan valdi
eins litlum viðskiptahindrunum og
mögulegt er. Mikill ágreiningur í ríkis-
stjórninni hefur orðið til þess að hún
hefur ekki enn komið sér saman um
hvers konar samningi hún vill ná í við-
ræðunum við Evrópusambandið, þrátt
fyrir að niðurstaða þeirra hafi mikla
þýðingu fyrir bresk framleiðslufyrir-
tæki. Þó eru tæp tvö ár liðin frá því
Bretar samþykktu útgönguna í
þjóðaratkvæðagreiðslu og aðeins eru
tíu mánuðir í að hún verði formlega að
veruleika.
Nái ríkisstjórnin samkomulagi í
tollamálinu er björninn ekki unninn
því að staða hennar á þinginu er svo
veik að ekki er víst að það samþykki
niðurstöðu hennar. Komist stjórnin yf-
ir þá hindrun bætist önnur við því að
ekki er öruggt að Evrópusambandið
fallist á kröfur Breta.
Ósamrýmanleg loforð?
Simon Nixon, fréttaskýrandi The
Wall Street Journal, segir að May hafi
haldið lífi í ríkisstjórninni og komið í
veg fyrir klofning í flokknum með því
að víkja sér undan því að taka erfiðar
ákvarðanir eða neita því að hún standi
frammi fyrir erfiðum kostum. Þótt
hún hafi greitt atkvæði með aðild
Bretlands að ESB í þjóðaratkvæðinu
hafi hún tileinkað sér „draumóra“
brexit-sinna um að útgangan yrði auð-
veld, að Bretland gæti hætt að greiða í
sjóði Evrópusambandsins, stöðvað
frjálst flæði vinnuafls frá ESB-lönd-
um, losað sig við reglur innri mark-
aðar ESB og gert viðskiptasamninga
við önnur lönd en haldið samt öllum
ávinningnum af núverandi tengslum
við sambandið. May sé nú í vanda
vegna þess að hún hafi gefið loforð
sem virðist vera ósamrýmanleg: „Hún
hefur lofað hörðum brexit-sinnum að
Bretland fari úr tollabandalaginu og
innri markaðnum til að landið fái vald
til að ákveða eigin tolla og reglur sem
þarf til að gera eigin fríverslunar-
samninga; samt hefur hún einnig lofað
því að halda núningslausum viðskipt-
um milli Norður-Írlands og Írlands án
eftirlitsstöðva við landamærin; og hún
hefur lofað Lýðræðislega Ulster-
flokknum á Norður-Írlandi, sem hefur
séð henni fyrir nauðsynlegum stuðn-
ingi á þinginu, að ekkert landamæra-
eftirlit verði milli Norður-Írlands og
annarra landsvæða Bretlands.“
Nixon telur að May þurfi nú að
ákveða hvert þessara loforða hún ætli
að svíkja.
Boða tækni sem ekki er til
Í viðræðunum við ESB hefur May
samþykkt með semingi að Norður-Ír-
land verði áfram hluti af tollabanda-
lagi sambandsins ef ekki næst sam-
komulag um aðra lausn, að sögn
fréttaveitunnar AFP. May hefur þó
einnig sagt að ekki komi til greina að
Norður-Írland lúti öðrum reglum en
önnur svæði Bretlands.
May hefur verið hlynnt því að vand-
inn verði leystur með því að Bretar
innheimti tolla fyrir hönd ESB á vörur
sem eiga að fara til aðildarlanda sam-
bandsins og leggi eigin tolla á vörur
sem eiga að fara á breska markaðinn.
Boris Johnson, utanríkisráðherra
Bretlands, hefur sagt að þessi hug-
mynd sé „fáránleg“.
Brexit-sinnar í Íhaldsflokknum vilja
að tekin verði upp tæknileg tollgæsla
sem feli í sér að ekki verði þörf á eftir-
litsstöðvum við landamæri Norður-Ír-
lands og Írlands. Sá hængur er á að
tæknin sem þarf til að koma á slíkri
tollgæslu er ekki til og embættismenn
ESB hafa lýst henni sem „vísinda-
skáldskap“.
The Telegraph segir að breska
stjórnin ætli að segja samningamönn-
um ESB í Brussel að hún ljái máls á
því að Bretland verði áfram hluti af
tollabandalaginu tímabundið eftir að
aðlögunartímabilinu lýkur í desember
2020 ef ekki næst samkomulag um
annað. Nefnd áhrifamikilla ráðherra í
stjórninni hafi samþykkt að Bretland
verði áfram í tollabandalaginu ef
tæknilegt eftirlit verður ekki mögu-
legt fyrir þann tíma. Embættismenn
ríkisstjórnarinnar hafa sagt að toll-
gæslutæknin komist líklega ekki í
gagnið fyrr en árið 2023.
Boris Johnson utanríkisráðherra og
Michael Gove umhverfisráðherra voru
andvígir þessu í byrjun en lutu í lægra
haldi í rimmunni og þeir féllust á
áformin með semingi, að sögn The
Telegraph.
Um 60 af 316 þingmönnum Íhalds-
flokksins hafa verið algerlega andvígir
því að aðild Bretlands að tollabanda-
lagi ESB verði framlengd. The Tele-
graph hefur eftir leiðtoga þeirra,
Jacob Rees-Mogg, að þeir óttist að
þetta leiði til þess að Bretland verði í
tollabandalaginu til frambúðar. „Fólk-
ið greiddi atkvæði með útgöngu, ekki
með eilífðarbið í hreinsunareldi.“
Brexit-sinnarnir óttast að ef stjórn-
in óskar eftir tímabundinni framleng-
ingu leiði það til þess að Bretland verði
varanlega í tollabandalaginu því að
Evrópusambandið hafi þá ekki lengur
neina þörf fyrir að semja um aðra
lausn.
Þessir þingmenn eru í minnihluta
og aðrir þingmenn Íhaldsflokksins
hafa beitt sér fyrir því að Bretland
verði áfram í tollabandalaginu til að
tryggja hagsmuni breskra fyrirtækja.
Þeir telja að með stuðningi þingmanna
í öðrum flokkum hafi þeir nægan styrk
á þinginu til að knýja forsætisráð-
herrann til að fallast á áframhaldandi
aðild að tollabandalaginu.
Bretar áfram í tollabandalaginu?
Stjórn May sögð ljá máls á því að Bretland verði tímabundið áfram í tollabandalagi ESB eftir aðlög-
unartímabil Brexit-sinnar óttast að það leiði til þess að landið verði í tollabandalaginu til frambúðar
AFP
Í vanda Theresa May, forsætisráð-
herra Bretlands, á breska þinginu.
Tollabandalag ESB
» Í tollabandalagi Evrópusam-
bandsins felst að engir tollar
eru í viðskiptum milli aðildar-
ríkjanna, vöruflæði milli þeirra
er frjálst og tollgæsla á sér
ekki stað á innri landamærum.
» Ytri tollar, þ.e. á vörur frá
löndum utan ESB, eru þeir
sömu í aðildarlöndum banda-
lagsins og viðskiptastefna
gagnvart öðrum ríkjum er sam-
eiginleg.
Ertu að gera upp gamalt hús
?
VIÐ BYGGJUM Á LANGRI HEFÐ
Líttu við – sjón er sögu ríkari
Eigum úrval af alls kyns járnvöru.
Hurðahúnar, glugga- og hurðalamir,
stormjárn, læsingar, útiljós,
bátasaumur og spíkerar allar stærðir
o.fl.
Laugavegi 29 • sími 552 4320
www.brynja.is • verslun@brynja.is
Opið virka daga frá 9-18 og laugardaga frá 10-16
Ný
vefverslun
brynja.is