Morgunblaðið - 06.07.2018, Side 3

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. JÚLÍ 2018
Ljósmyndir Rutar og Silju
Skipholti 31 • 105 Reykjavík • Sími 568 0150
Opið virka daga 10-17 • www.rut.is • Ljósmyndir Rutar og Silju
Fyrir passann, ökuskírteinið,
ferilskrána o.fl.
Skjót og hröð
þjónusta
Engar tímapantanir
Góð passamynd
skiptir máli
Vandræði Borghildar Indriða-
dóttur listakonu vegna fésbókar-
síðu hennar virðast engan enda
ætla að taka en
nýlega var öllum
vinum Borghild-
ar, sem áður
hafði verið eytt
af síðu hennar,
bætt aftur inn.
Málið á rætur
að rekja til þess
þegar Borghild-
ur deildi inter-
net-hlekkjum á
gjörning og sýn-
ingu sína, Demoncrazy, á fésbókar-
síðu sinni en á myndunum mátti sjá
berbrjósta konur á ýmsum þekkt-
um stöðum í Reykjavík. Slíkt
myndefni er bannað samkvæmt
notendaskilmálum Facebook en
eins og Morgunblaðið greindi frá
var öllum vinum borghildar, ásamt
ummælum og öðrum færslum, eytt
út af síðunni hennar, að henni for-
spurðri.
Skammir frá Facebook
„Ég virkjaði síðuna mína aftur og
þá birtist mér myndin sem auglýst
var á listahátíð en það var risastórt
logo yfir myndinni þar sem var búið
að hylja geirvörturnar að mestu
leyti. Svo kom texti þar sem stóð að
ég mætti ekki láta svona efni frá
mér á Facebook,“ segir Borghildur
í samtali við Morgunblaðið.
Hún segir að hún hafi síðan orðið
þess vör að vinir hennar, sem áður
hafði verið eytt af síðunni, hafi aft-
ur verið komnir í vinahóp hennar
án þess að hún hafi verið látin vita
af því.
Borghildur hefur nú þegar haft
samband við lögfræðinga vegna
málsins og telur líklegt að á sér hafi
verið brotið. „Ég er núna bara að
athuga hvort það sé sniðugra að
tala við lögfræðinga hér heima eða
hvort ég eigi að fara með þetta út.
Ég var að koma frá Bandaríkjunum
og Facebook er með höfuðstöðvar í
Kaliforníu.“
Borghildur segist ekki vita hver
niðurstaðan muni verða í málinu en
er búinn að gera fésbókaraðgang
sinn óvirkan á nýjan leik vegna
áhyggja um að meira verði átt við
síðu hennar. teitur@mbl.is
Facebook er enn að
fikta í aðgangi Borghildar
Borghildur
Indriðadóttir
Axel Helgi Ívarsson
Lilja Hrund A. Lúðvíksdóttir
Tvö af merkustu miðhaldahandrit-
um Íslendinga, Ormsbók Snorra-
Eddu og Reykjabók Njálu, komu til
landsins í gær í tilefni af sýningunni
Lífsblómið – Fullveldi í 100 ár, sem
opnuð verður í Listasafni Íslands
hinn 18. júlí. Guðrún Nordal, for-
stöðumaður Stofnunar Árna Magn-
ússonar í íslenskum fræðum, veitti
þeim viðtöku í Árnastofnun í gær en
þar verða handritin varðveitt þang-
að til fullveldissýningin hefst.
Sannkallaður hátíðisdagur
„Þetta er hátíðisdagur, að hand-
ritin fái að koma til Íslands. Þau hafa
ekki komið síðan á tímum Árna
Magnússonar eða í raun og veru fyrr
því bæði handritin fóru úr landi á 17.
öld þannig að það er langt síðan
þessi handrit hafa verið hér í ein-
hvern tíma og nú eru þau komin í
heimsókn,“ sagði Guðrún Nordal við
Morgunblaðið við tilefnið í Árna-
stofnun í gær.
Aðspurð hvort það hafi verið erfitt
að fá handritin til landsins svaraði
Guðrún að upphaflega hefðu þau
ekki verið viss hvort það tækist.
„Þetta eru dýrgripir sem er ekki ein-
falt að fá lánaða en Danir voru fúsir
til að lána okkur þessa gripi og
glöddumst við mjög að það tókst af
því þetta eru handrit sem skipta
okkur sem þjóð miklu máli,“ sagði
Guðrún um handritin og mikilvægi
slíks menningararfs í fullveldisbar-
áttu Íslendinga. Verða handritin hér
á landi næstu fimm mánuði, eða til
loka sýningarinnar Lífsblómið –
Fullveldi í 100 ár, sem lýkur 16. des-
ember.
Reykjabók er handrit frá upphafi
14. aldar sem geymir afar heillegan
texta Brennu-Njáls sögu og er sér-
staklega merkileg fyrir þær sakir að
fleiri vísur koma fyrir í sögunni í
Reykjabók en í öðrum útgáfum.
Ormsbók Snorra-Eddu er frá miðri
14. öld og geymir Snorra-Eddu auk
fjögurra málfræðiritgerða, þar ber
helst að nefna fyrstu málfræðirit-
gerðina, sem er frá 12. öld og ein-
ungis varðveitt í Ormsbók. Einnig er
vert að nefna Rígsþulu, eitt af eddu-
kvæðum, en Rígsþula er aðeins
varðveitt í Ormsbók.
Á sýningunni Lífsblóminu er vísað
í menningararf Íslands, s.s. hand-
ritin tvö, tungumálið og þær áskor-
anir sem urðu á vegi Íslendinga í
sjálfstæðisbaráttunni.
Morgunblaðið/Valli
Öruggar hendur Guðrún Nordal ásamt Þórunni Sigurðardóttur og Guðvarði Má Gunnlaugs-
syni, sem hafa handritin í hendi sér. Sérsveitin annaðist flutning handritanna frá flugvellinum.
Morgunblaðið/Hari
Handritin Guðrún Nordal var alsæl með komu Reykjabókar og Ormsbókar til landsins í gær.
Verða handritin tvö varðveitt hjá Árnastofnun þar til sýningin Lífsblómið hefst hinn 18. júlí.
Tvö merkustu handrit Íslands í heimsókn
 Reykjabók Njálu og Ormsbók Snorra-Eddu komu með flugi til landsins í gær  Danir fúsir til að
lána  Handritin verða í stóru hlutverki á sýningunni Lífsblómið vegna 100 ára fullveldisafmælisins
Veronika Steinunn Magnúsdóttir
veronika@mbl.is
„Ísland sker sig úr ef við miðum við
beinan ríkisstuðning við einkarekna
fjölmiðla á Norðurlöndum á íbúa.“
Þetta segir Lilja Alfreðsdóttir menn-
ingar- og menntamálaráðherra sem
hefur nú undir höndum drög að áætlun
um aðgerðir til að styrkja rekstrar-
umhverfi einkarekinna fjölmiðla á Ís-
landi. Tillögurnar verða þó ekki til-
kynntar fyrr en í ágúst eða september,
að sögn Lilju.
Áætlunin er unnin með hliðsjón af
skýrslu sem fjölmiðlanefnd lagði fram í
febrúar sl. Í henni var rekstrar-
umhverfi einkarekinna fjölmiðla greint
og sjö tillögur að aðgerðum lagðar
fram. Þær voru m.a. um að hluti kostn-
aðar vegna framleiðslu á fréttum og
fréttatengdu efni yrði endurgreiddur,
heimilun tóbaks- og áfengisauglýsinga
og að RÚV færi af auglýsingamarkaði.
Norðurlöndin auka stuðning
Lilja segir Ísland ekki eina ríkið
sem sé að endurskoða mál einkarek-
inna fjölmiðla. „Noregur er að fara að
auka stuðning sinn verulega við einka-
rekna fjölmiðla og líka Svíþjóð. Hinar
norrænu þjóðirnar hafa styrkt einka-
rekna fjölmiðla undanfarna áratugi, í
Svíþjóð er veittur rekstrarstuðningur
sem má rekja til 1990 og í Noregi er
fjölbreytt stuðningskerfi,“ segir Lilja.
Þá náði danska ríkisstjórnin nýlega
samkomulagi við Danska þjóðflokkinn
um aðgerðir sem
eiga að stuðla að
bættu rekstrar-
umhverfi fjölmiðla.
Í því kemur m.a.
fram að danska
ríkisútvarpið skuli
fara úr fjölmiðla-
starfsemi á breið-
um grunni í það að
vera menningar-
stofnun sem ein-
beiti sér að fréttum, upplýsingum,
menningu og fræðslu fyrir börn og
ungt fólk. Þá þurfi netmiðlar ekki leng-
ur að greiða virðisaukaskatt og stuðn-
ingur við svæðisbundna fjölmiðla verði
aukinn.
Aukin umsvif alþjóðlegra sam-
félags- og fréttamiðla hafa einnig
breytt rekstrarumhverfi íslenskra fjöl-
miðla: „Samkeppnin um auglýsingar
er að aukast verulega. Í þessari vinnu
höfum við horft til þess hvað er að ger-
ast alþjóðlega þannig að rekstrar-
umhverfið geti tekið mið af því,“ segir
Lilja.
„Annað sem er athyglisvert er að
auglýsingatekjur RÚV eru talsvert
miklar í samanburði við aðra,“ segir
Lilja en tekur einnig fram að reglu-
gerðir hafi verið settar varðandi það.
Aðspurð hvort áform séu uppi um að
RÚV yfirgefi auglýsingamarkað segir
Lilja: „Við förum mjög gaumgæfilega
yfir hlutverk RÚV á auglýsingamark-
aði, hver sé staða annarra miðla og
hver þróunin hafi verið.“
Þurfum öfluga fjölmiðla
Umsvif Ríkisútvarpsins á auglýs-
ingamarkaði hafa vakið athygli en í
ársreikningi RÚV fyrir árið 2017 fékk
stofnunin 4,1 milljarð króna í beint
framlag frá ríkinu og 2,3 milljarða
króna í auglýsingatekjur.
Í samtali við Morgunblaðið hinn 18.
júní gagnrýndi Sigmundur Ernir
Rúnarsson, dagskrárstjóri Hring-
brautar, ójafna samkeppni á auglýs-
ingamarkaði í aðdraganda HM. Lilja
segir að aðgerðir ríkisins verði að
gæta jafnræðis á fjölmiðlamarkaði.
„Þær mega ekki raska markaðnum.
Mín sýn er að við þurfum að hafa öfl-
ugt ríkisútvarp og líka öfluga einka-
rekna fjölmiðla.“
Íslenskir fjölmiðlar fá minni stuðning
 Meiri stuðningur við einkarekna fjölmiðla erlendis en hér  Tillögur koma í ágúst eða september
Lilja
Alfreðsdóttir